Delta Airlines hiện khai thác khoảng 4.000 chuyến bay mỗi ngày, tới năm châu lục.
Nguyễn Khánh Vy, 28 tuổi, làm ở mảng machine learning (máy học), trí tuệ nhân tạo trong vận hành máy bay, phát triển công cụ AI hỗ trợ phân tích dữ liệu và dự đoán như vị trí cổng đáp cho tàu bay, gợi ý đường bay và thời tiết.
Gần đây nhất, cô triển khai công cụ AI tóm tắt nội dung từ phi công gửi về để giúp bộ phận quản lý nắm bắt thông tin, ra hướng xử lý các vấn đề liên quan.
"Phi công thường gửi 'tâm thư' về những vấn đề trong chuyến bay, hàng nghìn phi công như vậy nên xử lý thủ công sẽ lâu", cô nói. "Hiệu suất xử lý yêu cầu tăng lên đáng kể từ khi hãng áp dụng công cụ AI này".
Nguyễn Khánh Vy tại một sự kiện của Delta Airlines. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Khánh Vy là cựu sinh viên ngành Kinh tế, Đại học Kinh tế TP HCM. Tốt nghiệp năm 2019, cô theo học thạc sĩ Quản trị Kinh doanh tại Đại học North Florida, Mỹ.
Hai năm sau, Vy trúng tuyển vị trí quản lý dữ liệu ở The One Trading - công ty hàng đầu về tiêu dùng nhanh tại Mỹ. Làm việc với dữ liệu nhiều, trong khi xuất phát điểm học về kinh doanh, Vy gặp khó vì thiếu kỹ năng. Cùng mong muốn mở rộng quan hệ với các chuyên gia trong ngành, cũng như có cơ hội làm việc ở những tập đoàn lớn, Vy quyết định nghỉ việc để đi học.
Năm 2022, cô trúng tuyển chương trình thạc sĩ khoa học dữ liệu của Đại học Pennsylvania (Upenn) - top 11 thế giới theo bảng xếp hạng QS. Tại đây, định hướng ban đầu của cô là học về phân tích dữ liệu thông thường. Bước chuyển đến với Vy khi theo một lớp về Reasoning (lý luận trong trí tuệ nhân tạo). Đây cũng là thời điểm bùng nổ của công cụ AI tạo sinh như ChatGPT.
Vy liên tục phải tìm hiểu, đọc 3-4 bài nghiên cứu mỗi tuần và tham gia phản biện về điểm mạnh, yếu của mỗi AI, đề xuất giải pháp cải thiện.
"Mình dần thấy trí tuệ nhân tạo sẽ đóng vai trò quan trọng trong mọi lĩnh vực, kể cả dữ liệu nên quyết định tìm hiểu sâu hơn", Vy kể. Cô sau đó đăng ký thêm nhiều lớp để được học về thuật toán, lập trình... từ đó hiểu thêm về cấu trúc và cách huấn luyện AI.
Vy cho biết từng phát triển các sản phẩm ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong thời gian học, như công cụ lọc và tóm tắt bài báo nghiên cứu cho IEEE (hội Kỹ sư Điện, Điện tử lớn nhất thế giới), chatbot hỗ trợ nghiên cứu tâm lý 800 bệnh nhân cho một nhóm bác sĩ...
Tốt nghiệp cuối năm ngoái, Vy ứng tuyển vào Delta Airlines và trúng tuyển sau 6 vòng xét chọn. Trong đó, Vy cho hay bốn lần là các cuộc phỏng vấn đánh giá kiến thức chuyên môn, độ phù hợp với văn hóa công ty và hai vòng làm bài kiểm tra đánh giá năng lực.
Khánh Vy tại Đại học Pennsylvania. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Từ ngày học ở Upenn, cô gái Việt cũng thường xuyên chia sẻ kiến thức về trí tuệ nhân tạo với các bạn trẻ. Với nhóm học sâu về lĩnh vực này, Vy chia sẻ cách huấn luyện AI bằng bộ dữ liệu về lĩnh vực, ví dụ như y khoa, luật, hay cách tích hợp các mô đun AI như ChatGPT, Deepseek vào website phục vụ công việc.
Với nhóm phổ thông, cô hướng dẫn các nội dung gần gũi như cách học tiếng Anh cùng ChatGPT, hay cách viết prompt (câu lệnh) hiệu quả.
Anh Đinh Ngọc Thạnh, Phó chủ tịch mạng lưới trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu, nhìn nhận Vy được đào tạo bài bản về AI và khoa học dữ liệu. Các lớp phổ cập AI dành cho đại chúng khó ở chỗ là làm thế nào để mọi người hiểu và thực hành theo. Nhưng khi tham gia dự án "Bình dân học AI", anh thấy Vy đáp ứng được điều này.
"Vy có năng khiếu chia sẻ và luôn đầu tư chuẩn bị bài giảng bài bản, dễ hiểu", anh nói.
Qua các lớp học, Vy thấy nhiều người còn tiếp cận AI ở dạng hỏi đáp một chiều.
"Mọi người vẫn chỉ đơn giản hỏi AI một cách mơ hồ, không đưa yêu cầu đầu ra, dẫn đến câu trả lời chung chung, không có ích", Vy nói.
Theo cô, tư duy đúng khi dùng AI là sự đồng hành. Cô lấy ví dụ về cách hướng dẫn ChatGPT nghiên cứu vấn đề ô nhiễm môi trường tại Hà Nội. Thay vì chỉ nhập câu lệnh chung chung "viết cho tôi một bản báo cáo về ô nhiễm môi trường", Khánh Vy gợi ý cấu trúc báo cáo, cho phép AI này dùng công cụ tìm kiếm thông tin mới nhất, yêu cầu trích xuất dữ liệu và nguồn tin.
"Mình cần viết khung, đầu vào và đầu ra nhất định, yêu cầu minh bạch, thì kết quả trả ra mới tốt", Vy nói, cho hay sẽ tiếp tục các dự án này trong thời gian tới.
Doãn Hùng
