Cuốn hồi ký của hành trình trưởng thành

Memoir of a Snail chứa đầy những bài học ý nghĩa về cuộc sống - Ảnh: IMDb

Ký ức là một thứ kỳ lạ. Có những chuyện ta cố quên đi nhưng càng muốn quên, nó lại càng bám chặt. Có những khoảnh khắc nhỏ bé tưởng chừng vô nghĩa nhưng lại đóng vai trò quan trọng tạo nên một phần bản sắc con người ta.

Memoir of a Snail (Hồi ký của ốc sên) là một bộ phim về những ký ức như vậy - những mảnh ghép vụn vỡ của tuổi thơ, những mất mát mãi không thể khỏa lấp và hành trình chậm rãi nhưng bền bỉ như bước chân của chú ốc sên để học cách đối diện với quá khứ.

Phim không chỉ là một tác phẩm hoạt hình mà còn là một cuốn hồi ký hình ảnh, khắc họa những con người bất toàn trong một thế giới cũng chẳng hoàn hảo. Phim không chỉ để xem mà còn để cảm nhận - về nỗi cô đơn, về tình người, về những điều dù giản dị nhưng có thể ám ảnh ta suốt đời.

Tiếng cười hài hước trong bi kịch

Memoir of a Snail được làm theo phong cách stop-motion (một kỹ thuật làm phim hoạt hình bằng cách chụp từng khung hình riêng lẻ của các vật thể rồi ghép lại thành một chuỗi để tạo hiệu ứng chuyển động).

Phim do đạo diễn Adam Elliot thực hiện, kể về Grace Pudel - một cô bé sống ở Melbourne (Úc) vào thập niên 1970, có sở thích sưu tầm ốc sên.

Grace thân thiết với người em trai sinh đôi của mình là Gilbert, và Gilbert thường bảo vệ Grace khỏi những người bạn học trêu chọc cô vì có khe hở môi. Sau khi cha qua đời, cặp song sinh bị tách ra và được gửi đến các nhà nuôi dưỡng ở nhiều nơi khác nhau trên đất nước.

Ốc sên là hình ảnh biểu tượng mang nhiều ẩn ý trong phim - Ảnh: Cinelinx

Grace được gửi đến Canberra, nơi cô được nuôi dưỡng bởi Ian và Narelle, những người tốt bụng nhưng thường xuyên vắng nhà. Trong khi Gilbert được gửi đến một gia đình nông dân theo chủ nghĩa tôn giáo cực đoan ở Perth, bị ngược đãi và đối xử tàn nhẫn.

Trong nhiều năm, Gilbert viết thư cho Grace, hứa sẽ tìm và đoàn tụ với cô khi cậu lớn lên. Chán chường với cuộc sống hiện tại, Grace bị ám ảnh việc mua và tích trữ bất kỳ sản phẩm và đồ sưu tầm nào có chủ đề về ốc sên mà cô tìm thấy.

Phim dẫn dắt qua lời kể của Grace với chất giọng trầm lắng, đôi khi pha sự hài hước nhưng chua chát, giúp người xem có sự kết nối với hành trình của nhân vật chính.

Grace có tuổi thơ không hạnh phúc, chịu nhiều tổn thương trong cuộc sống. Cô mang trong mình sự u sầu của một người đã trải qua nhiều mất mát nhưng vẫn tiếp tục hướng về phía trước dù chậm chạp như chính những con ốc sên mà cô yêu thích.

Sở thích sưu tầm ốc sên của Grace không chỉ là một thú vui trẻ thơ mà còn phản ánh tâm lý của cô - một người hướng nội luôn tìm kiếm sự ổn định trong những điều nhỏ bé, thích tận hưởng cảm giác bình yên giữa một thế giới nhiều biến động.

Song khi bị buộc phải đối mặt với thế giới bên ngoài, Grace cũng dần học cách kết nối với người khác và mở lòng để nhìn thấy những điều đẹp đẽ, rộng lớn hơn.

Dù nội dung phim khá buồn, cách kể chuyện của đạo diễn Adam Elliot không khiến phim trở nên nặng nề mà luôn lồng ghép khéo léo sự hài hước trong bi kịch.

Kiểu hài hước này thường đến từ sự vụng về của nhân vật, những tình huống trớ trêu trong cuộc sống hoặc cách họ nhìn nhận nghịch cảnh một cách châm biếm.

Phim không cố gắng tạo bi kịch một cách cường điệu mà để mọi thứ diễn ra tự nhiên và do chính người xem cảm nhận - Ảnh: The Monthly

Những tầng ý nghĩa của Memoir of a Snail

Trong Memoir of a Snail, hình ảnh ốc sên được lặp lại nhiều lần, là biểu tượng cho sự cô đơn nhưng cũng là một cách để Grace kết nối với thế giới. Giống như việc cô thu thập ốc sên để lấp đầy khoảng trống trong tâm hồn, mỗi người chúng ta cũng đều có một cách riêng để đối mặt với sự cô độc.

Phim phản ánh về bản chất của cô đơn: không chỉ là trạng thái cá nhân mà còn là một phần của cuộc sống hiện đại. Và dù có bị cô lập, con người vẫn luôn khao khát được thấu hiểu, sẻ chia và kết nối.

Cách kể chuyện phi tuyến tính, đan xen giữa quá khứ và hiện tại của phim giúp nhấn mạnh tầm quan trọng của ký ức. Ký ức, dù đau đớn hay đẹp đẽ, vẫn có giá trị trong việc định hình con người chúng ta. Liệu chúng ta có thể thoát khỏi quá khứ, hay luôn mang nó theo mình như một phần không thể tách rời?

Nhịp phim chậm rãi, không ồn ào, phù hợp với một câu chuyện về ký ức và sự trưởng thành - Ảnh: Slant Magazine

Trong hành trình của mình, dù trải qua nhiều nỗi đau song Grace cũng gặp được những mối quan hệ đẹp đẽ. Đó là Gilbert, người em trai luôn đồng cam cộng khổ. Là bà lão Pinky, một nhân vật có tính cách kỳ quặc nhưng đầy tình thương và lòng trắc ẩn. Họ là những người giúp Grace tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống.

Phim cho thấy rằng những mối quan hệ tình cờ vẫn có thể trở thành điểm tựa quan trọng trong cuộc đời, cổ vũ ta tiến lên phía trước dù khó khăn, vất vả đến đâu.

Và ta cũng không cần tìm kiếm một kết thúc hoàn hảo, mà điều quan trọng là học cách chấp nhận hành trình của chính mình. Giữa bóng tối ta vẫn có thể tìm thấy ánh sáng ở đâu đó, dù chỉ là một điều nhỏ bé như một chú ốc sên.