Trong xã hội hiện đại, việc nhiều họ hàng xa dần mất liên lạc là điều dễ hiểu: Ai cũng bận rộn, khoảng cách địa lý ngày càng xa. Nhưng khi một người đã im lặng hơn 3 năm bỗng nhiên chủ động tìm đến bạn, điều đó hiếm khi xuất phát từ sự quan tâm đơn thuần. Thực tế, không ít người từng trải qua tình huống "tái ngộ" tưởng ấm áp này, để rồi vỡ lẽ mình chỉ được nhớ đến khi đối phương có việc cần.
Hai tình huống phổ biến nhất chính là mượn tiền hoặc nhờ vả công việc và nếu không đủ tỉnh táo, bạn dễ bị cuốn vào vòng xoáy rắc rối, vừa mất tiền, vừa mang nợ tình cảm.
1. Khi lời mở đầu "ân cần" lại dẫn đến chuyện vay mượn
Họ hàng đã lâu không liên lạc, nay bỗng gửi tin nhắn hay gọi điện hỏi thăm, thường sẽ mở đầu bằng những câu chuyện xưa cũ, những lời hỏi han đầy nhiệt tình. Nhưng đừng quá vội mừng, bởi nhiều trường hợp sau màn "hâm nóng tình cảm" chính là một lời đề nghị vay tiền hoặc nhờ hỗ trợ tài chính.
Cái khó nằm ở chỗ, họ thường gắn thêm hai chữ "tình thân" để khiến bạn khó từ chối. "Chúng ta là ruột thịt mà", "chẳng lẽ anh em lại không giúp nhau lúc hoạn nạn"… Những câu nói mang tính đạo lý này đôi khi trở thành áp lực buộc bạn phải mở hầu bao, dù bản thân còn nhiều nỗi lo tài chính.
Rủi ro lớn nhất là: Sau nhiều năm không liên hệ, bạn khó lòng biết rõ tình hình hiện tại của họ, liệu có khả năng hoàn trả hay không. Nếu vội vàng đồng ý, bạn có thể rơi vào cảnh mất cả tiền lẫn tình, thậm chí còn bị kéo vào những rắc rối liên đới nếu đứng ra bảo lãnh hay gánh trách nhiệm thay. Lời khuyên là: Hãy tỉnh táo, phân tích rõ nhu cầu thực sự, cân nhắc khả năng của mình, và nếu thấy vượt ngoài sức, đừng ngần ngại từ chối khéo léo.
2. Khi "nhờ vả" chỉ là tấm vé lợi dụng
Không phải lúc nào họ hàng xa liên lạc cũng vì tiền. Có khi họ tìm đến bạn vì nghe nói bạn có mối quan hệ rộng, có thể giúp xin việc, chạy thủ tục, hay giải quyết một vấn đề nào đó. Họ sẽ nói những lời đầy tán dương: "Chỉ có em mới giúp được", "Anh tin vào năng lực của em"… khiến bạn khó xử nếu từ chối.
Nhưng một khi việc đã xong, rất có thể sự nhiệt tình ban đầu sẽ biến mất. Bạn lại trở về trạng thái "người dưng" như trước đó mấy năm, thậm chí còn chẳng nghe được một lời cảm ơn đúng nghĩa. Trong mắt họ, bạn chỉ có giá trị khi có thể hỗ trợ.
Vấn đề là, để giúp họ, bạn có thể phải bỏ thời gian, công sức, thậm chí huy động mối quan hệ cá nhân, khiến chính bạn mang thêm gánh nặng. Mà đổi lại, cái bạn nhận được thường chỉ là sự im lặng hoặc một thái độ coi đó là chuyện đương nhiên. Vì thế, trước khi nhận lời, hãy tự hỏi: Việc này có vượt quá khả năng của mình không? Có khiến mình phải đánh đổi những giá trị quan trọng khác không? Nếu câu trả lời là "có", tốt nhất nên giữ vững ranh giới.
3. Giữ tỉnh táo để bảo vệ chính mình
Người ta thường nói: "Thân thì thân, tiền thì phải sòng phẳng". Với họ hàng cũng vậy. Thật lòng thương yêu nhau không phải chỉ thể hiện lúc khó khăn, mà là duy trì sự quan tâm, gắn kết trong đời sống hằng ngày. Những mối quan hệ chỉ xuất hiện khi có việc cần thường mang tính lợi dụng nhiều hơn là tình thân.
Vì thế, nếu một người họ hàng đã hơn 3 năm không gọi điện, không gửi một lời chúc, nay bỗng nhiên xuất hiện với những lời lẽ "nồng nhiệt", bạn hãy thận trọng. Đừng để hai chữ "máu mủ" khiến mình đánh mất lý trí. Biết giữ ranh giới, biết nói "không" đúng lúc, đó cũng là một cách bảo vệ sự bình yên và tài chính của chính bạn.
Họ hàng thực sự đáng quý là những người vẫn nhớ đến bạn trong những dịp bình thường, không chỉ khi có việc. Hãy trân trọng những kết nối chân thành, và đủ tỉnh táo để tránh trở thành "cái phao" bất đắc dĩ cho những mối quan hệ chỉ tìm đến khi có lợi ích.
