'Killers of the Flower Moon' - tội ác thầm lặng

* Bài viết tiết lộ nội dung phim

Trailer 'Killers of the Flower Moon'

Tác phẩm do Martin Scorsese đạo diễn, lấy cảm hứng từ cuốn sách phi hư cấu thể loại hình sự cùng tên của nhà báo David Grann. Nội dung xoay quanh vụ án mạng bộ tộc da đỏ Osage tại vùng Oklahoma đầu thế kỷ 20. Sau nội chiến Mỹ, người dân Osage trở thành cộng đồng giàu nhất thế giới nhờ dầu mỏ. Tuy nhiên, chính sự thịnh vượng khiến họ trở thành mục tiêu của bạo lực và bóc lột từ người da trắng.

Đạo diễn Scorsese tái hiện vụ thảm sát để mô tả phản ứng của con người trước sức mạnh vật chất. Khác với tác phẩm gốc, nhà làm phim tiết chế câu chuyện về sự ra đời của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI). Scorsese dành phần lớn thời lượng phim để mô tả sự việc từ góc nhìn của Ernest Burkhart (Leonardo DiCaprio), một trong những người liên quan vụ án.

Phần đầu phim gợi lên màu sắc trinh thám, với hàng loạt người da đỏ bị giết không rõ lý do. Nhưng ngay sau đó, hung thủ và động cơ gây án được đạo diễn Scorsese tiết lộ qua các mối quan hệ của nhân vật chính. Từ đây, tác phẩm chuyển sang câu chuyện về tình yêu và tội ác của Ernest.

Theo cách gọi của người da trắng lúc bấy giờ, gia đình Mollie (Lily Gladstone đóng) là người da đỏ "thuần chủng", gồm người mẹ già và bốn con gái. Ernest cưới Mollie theo sự định hướng từ người chú William Hale (Robert De Niro), nhằm chiếm đoạt khoản tiền thừa kế từ gia đình Mollie. Từ đầu, Ernest đã nhận thức rõ hành vi tội ác của mình, nhưng bị mắc kẹt giữa âm mưu của Hale và tình cảm mới chớm nở với Mollie. Sự nhu nhược, hèn nhát khiến anh bị Hale thao túng.

Phim khai thác nạn xung đột văn hóa và sắc tộc, vốn là chủ đề trong nhiều tác phẩm của Martin Scorese như Gangs of New York (2002), The Departed (2006). Thời lượng 206 phút khắc họa lại giai đoạn đen tối trong lịch sử nước Mỹ, đồng thời đặt ra những câu hỏi lớn về nhân quyền. Đạo diễn cho thấy nhiều cái chết, cách thức tiến hành tội ác để chỉ rõ mặt trái về đạo đức, khi con người không từ thủ đoạn, giết hại lẫn nhau để đạt được mục đích.

Ernest Burkhart (phải, Leonardo DiCaprio đóng) nghe lời dụ dỗ từ người chú William Hale (Robert De Niro) để thực hiện các vụ giết người da đỏ. Ảnh: Apple TV +

Hành trình tình yêu và tội ác đi song song nhưng đối lập nhau. Có lúc, Ernest được Mollie cảm hóa nhờ lòng bao dung, nhưng anh không thể thoát khỏi sự cám dỗ của đồng tiền. Ban đầu, Ernest ra lệnh cho người khác giết người, dần dần anh tự tay hạ độc vợ. Thậm chí, Ernest không thể lý giải tại sao anh hãm hại Mollie dù rất yêu thương cô.

Phân cảnh Ernest tự uống loại thuốc độc mà anh thường tiêm cho Mollie cho thấy sự giằng xé tâm lý nhân vật. Máy quay lia từ phòng của vợ chồng Ernest đến đám cháy bên ngoài căn nhà. Lúc này, điểm nhìn của khán giả chuyển thành góc nhìn của Ernest, khi thấy những người đàn ông đang chuyển động trong biển lửa.

Theo nhà phê bình Brian Tallerico, Scorsese ẩn dụ chi tiết này để thể hiện sự tàn ác của con người. Đạo diễn không cố che giấu tung tích hung thủ đến cuối phim, mà muốn nói rằng việc phạm tội của người da trắng đang diễn ra trước mắt khán giả.

Dàn diễn viên là yếu tố quan trọng làm nên thành công của tác phẩm. Leonardo DiCaprio cho thấy thực lực diễn xuất qua hành động và ánh mắt, từ một người được xem là anh hùng chiến tranh khi trở về Oklahoma sau cuộc nội chiến, đến người chồng nhu nhược không thể bảo vệ vợ. Phân cảnh Ernest đối diện với những câu hỏi kết tội mình từ tòa án cho thấy sự ân hận muộn màng của anh.

Robert De Niro thể hiện đẳng cấp khi hóa thân thành William Hale, chủ trại gia súc có tham vọng cướp hết tài sản của thổ dân. De Niro truyền tải nhân vật là hiện thân của tội ác nhưng đội lốt thiên thần, với gương mặt không hề nao núng hay sợ sệt. Cộng đồng Osage tôn trọng và xem Hale là "Vua của những ngọn đồi Osage", bởi những đóng góp cho sự phát triển xã hội. Mặt khác, họ không biết Hale là người lên kế hoạch giết hại người dân.

Bên cạnh hai ngôi sao hàng đầu Hollywood, sự góp mặt của Lily Gladstone trong vai Mollie cũng khiến nhiều khán giả ấn tượng. Nghệ sĩ thể hiện tốt quá trình chuyển biến của nhân vật, từ dịu dàng khi gặp Ernest lần đầu, đau đớn lúc chứng kiến người thân qua đời, đến sự lạnh lùng trong màn đối chất với Ernest ở đoạn cuối.

Hồi tháng 5, tác phẩm nhận tràng vỗ tay dài chín phút ở Liên hoan phim Cannes 2023. Khi phim kết thúc, những tiếng hô lớn nhất hướng về Lily Gladstone. Cô nhận nhiều lời khen và không kìm được nước mắt.

Sự kết hợp ăn ý giữa Leonardo DiCaprio (phải) và Lily Gladstone - trong vai vợ chồng - khiến phim có chiều sâu. Ảnh: Apple TV +

Trang Guardian đánh giá phim có nhiều phân đoạn táo bạo, nhất là ở việc phản ánh tình trạng người da trắng cướp bóc không chỉ đất đai và tài nguyên mà còn cả nền văn hóa và di sản của cộng đồng bản địa. IGN cho rằng đạo diễn đào sâu vào câu chuyện có thật trong quá khứ nhằm lên án sự ngược đãi người da đỏ.

Cây bút Joel Robinson của trang Slate viết: "Thời lượng ba tiếng rưỡi là quá hợp lý. Bên cạnh đó, những màn trình diễn tuyệt vời của các nghệ sĩ giúp giữ chân người xem đến cuối phim".

Killers of the Flower Moon đánh dấu sự kết hợp của DiCaprio và De Niro sau 30 năm, từ This Boy's Life của đạo diễn Michael Caton-Jones. Trong bộ phim năm 1993, De Niro vào vai cha dượng Dwight, thường xuyên bạo hành Toby (Leonardo Dicaprio). 30 năm sau, tài tử 80 tuổi đóng người chú William Hale của Ernest Burkhart, dùng cháu mình để thực hiện kế hoạch cướp tài sản.

Quế Chi