Chiều 6/3, Ban Truyền hình Đối ngoại, Đài Truyền hình Việt Nam và Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đã phối hợp thực hiện buổi nói chuyện với ông Craig McNamara, tác giả cuốn sách "Because our fathers lied" (tựa đề tiếng Việt: Vì cha chúng tôi dối trá) về hành trình tìm sự thật về cuộc chiến tranh ở Việt Nam. Sự kiện có sự tham gia của ông Phạm Quang Vinh - Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; đại diện Ban Truyền hình Đối ngoại, Đài THVN; đại diện Nhà xuất bản Trẻ và nhiều độc giả ở các lứa tuổi.
Ông Craig McNamara là con trai của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert McNamara, người được coi là "kiến trúc sư trưởng" của cuộc chiến tranh tại Việt Nam. Ông là nhân vật chính trong bộ phim tài liệu mà Ban Truyền hình Đối ngoại, Đài Truyền hình Việt Nam đang sản xuất nhân dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước mang tên Cuộc đọ sức của ý chí. Ông cũng là tác giả của cuốn sách "Vì cha chúng tôi dối trá - Hồi ký sự thật và gia đình, từ Việt Nam đến ngày nay" đang chuẩn bị được xuất bản tại Việt Nam.

Ông Craig McNamara tại cuộc họp báo chiều nay (6/3).
Bằng việc giới thiệu cuốn sách và tham gia bộ phim lần này, ông Craig McNamara kể lại toàn bộ quá trình chứng kiến cha mình tham gia vào việc hoạch định chiến lược và tiến hành chiến tranh cách đây nửa thế kỷ. Ông cũng sẽ đi tìm trong các kho lưu trữ, phỏng vấn các nhân chứng, đi đến tận nơi những di sản chiến tranh của cha mình tại Việt Nam để tìm ra nhân tố X, nhân tố bí ẩn về quân đội và nhân dân Việt Nam mà Robert McNamara đã đau đầu không thể tính toán nổi trong phép tính chiến tranh của mình để rồi nhận về kết cục cay đắng. Bên cạnh đó, sự chia rẽ ở ngay trong lòng nước Mỹ và bi kịch trong chính gia đình McNamara cũng sẽ được kể lại một cách rõ ràng khi Craig trải lòng về quá trình chuyển biến của bản thân - trở thành một người tham gia mạnh mẽ vào phong trào phản chiến, phản đối chính cuộc chiến mà cha mình là nhân vật hàng đầu xây dựng và điều hành.

Nhiều bạn trẻ đã có mặt tại cuộc họp báo và đặt nhiều câu hỏi cho Craig McNamara.
Cuộc trò chuyện cùng tác giả Craig McNamara diễn ra tại Bảo tảng Lịch sử quân sự Việt Nam. Ông Craig McNamara đã bày tỏ sự ấn tượng với thiết kế bảo tàng. Cũng tại buổi nói chuyện, ông nói về cuốn sách "Vì cha chúng tôi dối trá" cũng như hành trình cùng ê-kíp của Ban Truyền hình đối ngoại thực hiện 2 tập của bộ phim tài liệu Cuộc đọ sức của ý chí. Bộ phim này dự kiến lên sóng VTV đúng dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Từ cuối tháng 7/2024, ekip của VTV4 đã liên hệ với ông Craig McNamara. Điều đó mang đến cho ông cơ hội đến với Việt Nam. Cùng với ekip sản xuất, ông đã đi qua nhiều địa phương trên dải đất hình chữ S.
Ông Craig McNamara cho biết lý do ông viết cuốn sách "Vì cha chúng tôi dối trá" xuất phát tình yêu của mình dành cho bố - Robert McNamara.
"Đối với tôi, trong 8 năm làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, những quyết định của bố tôi là không thể sửa chữa được. Không những vậy, những quyết định ấy còn không thể khắc phục được, như lệnh ký rải chất độc da cam với hơn 13 triệu lít chất độc xuống Việt Nam" - Ông Craig McNamara nói tại sự kiện - "Tôi nghĩ ông phải có trách nhiệm với những quyết định của mình đã gây ra hậu quả với người dân Việt Nam. Luôn có sự khác biệt trong suy nghĩ của tôi và bố, cuốn hồi ký giúp tìm ra sự hòa giải giữa tôi và ông. Tôi rất vui được thông báo Nhà xuất bản Trẻ sẽ xuất bản phiên bản tiếng Việt cuốn sách của tôi vào tháng 4. Tôi nghĩ việc để cuốn sách đến với bạn đọc Việt Nam cũng quan trọng như việc cuốn sách ra mắt ở Mỹ".
Nhà báo Hoàng Linh và ông Craig McNamara.
"Kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước là một dịp hiếm có. Bộ phim tài liệu sẽ phải nói được những góc nhìn của nửa thế kỷ, nhưng không được lặp lại với bất kỳ những điều đã làm trước đó. Trong khi phim về chiến tranh chống Mỹ thì vô cùng nhiều và nhiều tác phẩm vô cùng hay, vậy làm thế nào để có góc nhìn mới? Đó cũng trăn trở của ekip sản xuất. Chúng tôi đã xem rất nhiều bộ phim, đọc rất nhiều tài liệu và sách. May mắn là sau đó chúng tôi đã tìm ra nhân vật Craig McNamara. Sau đó là cả một quá trình dài để thuyết phục ông Craig McNamara tham gia bộ phim, hiểu về thông điệp mà bộ phim truyền tải", nhà báo Hoàng Linh - Ban Truyền hình đối ngoại, Đài THVN chia sẻ.
Bên cạnh ông Craig McNamara, bộ phim tài liệu còn có sự tham gia của nhiều nhân vật đặc biệt khác. Họ là những nhân chứng lịch sử, chuyên gia nổi tiếng về cuộc chiến tranh Việt Nam tại Mỹ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!