Một chiếc đầu hổ Tasmania 108 năm tuổi vẫn còn vài mảnh da (không phải mẫu vật trong nghiên cứu mới của Colossal Biosciences). Ảnh: Colossal Biosciences
Các nhà khoa học tạo ra bộ gene hổ Tasmania hoàn chỉnh nhất từ trước đến nay từ một chiếc đầu ngâm trong dung dịch hơn một thế kỷ trước, cung cấp bản thiết kế ADN gần như đầy đủ, Live Science hôm 17/10 đưa tin. Đây là một trong những bước đột phá nhằm hồi sinh loài vật đã tuyệt chủng này của công ty Mỹ Colossal Biosciences.
Hổ Tasmania, hay Thylacine (Thylacinus cynocephalus), là loài thú có túi tuyệt chủng vào năm 1936 sau nhiều thập kỷ bị con người săn bắt. Chúng là động vật săn mồi đứng đầu chuỗi thức ăn, đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái ở Tasmania, Australia.
Trong nghiên cứu mới, nhóm chuyên gia phân tích đầu hổ Tasmania 110 năm tuổi được lột da và bảo quản trong ethanol. Sự bảo quản đặc biệt của mẫu vật đã cho phép nhóm nghiên cứu lắp ráp lại hầu hết trình tự ADN, cũng như các chuỗi ARN (phân tử với cấu trúc tương tự ADN nhưng chỉ có một chuỗi) cho thấy những gene nào hoạt động trong nhiều mô khác nhau khi con vật chết.
"Bạn hoàn toàn có thể thu được một bộ gene tuyệt vời từ những mẫu vật cũ. Bộ gene cung cấp bản thiết kế đầy đủ để hồi sinh hổ Tasmania, nên việc thu được bộ gene hoàn chỉnh và chất lượng cao là một sự trợ giúp lớn cho nỗ lực đó", Andrew Pask, giáo sư di truyền học và sinh học phát triển tại Đại học Melbourne, Australia, cho biết.
Bộ gene mới lắp ráp có kích thước tương tự bộ gene người, gồm 3 tỷ cặp base nucleotide - các phân tử tạo thành những bậc của thang ADN. Vẫn còn 45 khoảng trống trong trình tự ADN mà nhóm nhà khoa học hy vọng sẽ điền được trong những tháng tới, khi tiến hành giải trình tự thêm.
Con hổ Tasmania cuối cùng được biết đến đã chết tại Vườn thú Beaumaris ở Hobart, Tasmania, năm 1936. Ảnh: HUM Images/Universal Images Group
Các mảnh ARN được phát hiện trong chiếc đầu ngâm sẽ giúp nhóm nghiên cứu tìm thấy những gene đã được kích hoạt trong nhiều mô khác nhau khi hổ Tasmania còn sống, giúp họ xác định xem con vật có thể nếm, ngửi và nhìn thấy gì, não hoạt động ra sao. So với ADN, ARN kém ổn định hơn nhiều và dễ bị hỏng qua thời gian, nên sự bảo tồn ARN có thể giúp con người hiểu về đặc điểm sinh học của hổ Tasmania theo cách chưa từng nghĩ đến, Pask nhận định.
Trước đó, Colossal Biosciences công bố một đột phá khác trong dự án hồi sinh hổ Tasmania có thể ứng dụng cho việc bảo tồn các loài còn sống: Nhóm chuyên gia đang nghiên cứu công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) đã tìm ra cách kích thích rụng trứng ở Sminthopsis crassicaudata - loài thú có túi nhỏ giống chuột và là họ hàng gần nhất của hổ Tasmania còn sống. Chúng có thể tạo ra nhiều trứng cùng lúc để nhóm nghiên cứu tiêm bộ gene hổ Tasmania vào khi bộ gene hoàn thiện. Họ cũng sẽ cho Sminthopsis crassicaudata mang thai hộ để phát triển phôi thai hổ Tasmania.
Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng đang làm việc với một thiết bị tử cung nhân tạo để nuôi phôi thai thú có túi. Thiết bị này hiện có thể chứa phôi từ lúc bắt đầu cho đến giữa thai kỳ.
Thu Thảo (Theo Live Science)
