Diella, nghĩa là "Mặt Trời" trong tiếng Albania, có hình ảnh giống phụ nữ mặc trang phục truyền thống nước này. Trợ lý AI Diella đã tư vấn cho người dân trên cổng thông tin điện tử e-Albania của nhà nước từ tháng 1, giúp họ thực hiện các lệnh bằng giọng nói để làm thủ tục hành chính và tiếp cận 95% dịch vụ cho công dân ở dạng kỹ thuật số.
"Diella là thành viên nội các đầu tiên không có sự hiện diện vật lý mà được tạo bằng AI", Thủ tướng Albania Edi Rama nói khi giới thiệu nội các mới hôm 11/9. Bộ trưởng AI sẽ góp phần đưa Albania trở thành "một quốc gia nơi các gói thầu công 100% không có tham nhũng".
Diella là thành viên nội các đầu tiên của Albania không có sự hiện diện vật lý mà được tạo ra bằng AI. Ảnh: Hindustan Times
Thủ tướng Rama cho biết Diella sẽ quản lý và trao mọi gói thầu công mà chính phủ ký hợp đồng với các công ty tư nhân trong nhiều dự án khác nhau. Trước đó, việc trao hợp đồng như vậy là nguồn gốc dẫn đến nhiều vụ bê bối tham nhũng ở nước này.
Chống tham nhũng, đặc biệt trong hành chính công, là tiêu chí quan trọng trong nỗ lực gia nhập Liên minh châu Âu (EU) của Albania. Ông Rama mong muốn đưa quốc gia Balkan với 2,8 triệu dân này gia nhập EU năm 2030, mục tiêu được nhiều nhà phân tích chính trị đánh giá "tham vọng". Ông không cung cấp thông tin chi tiết về việc Diella có được con người giám sát không, cũng không đề cập đến việc xử lý rủi ro nếu có người thao túng AI.
Guardian cho biết truyền thông Albania ca ngợi động thái bổ nhiệm bộ trưởng AI là bước chuyển đổi lớn trong cách chính phủ nhận thức và thực thi quyền lực hành chính, sử dụng công nghệ không chỉ như một công cụ mà còn là yếu tố tham gia tích cực vào quản trị.
Tuy nhiên theo Reuters, không phải ai cũng tin tưởng bộ trưởng AI. Một người dùng Facebook nói: "Ngay cả Diella cũng có thể bị mua chuộc ở Albania". Một người khác dự đoán: "Tình trạng thâm hụt, trộm cắp sẽ tiếp diễn và Diella sẽ bị đổ lỗi".
Thu Thảo (Theo Reuters, AFP, Guardian)
