Người lao động lo lắng khi đủ điều kiện hưởng lương hưu được vài tháng đã qua đời sẽ thiệt thòi về quyền lợi khi tham gia BHXH. Tuy nhiên, theo quy định hiện hành của Luật BHXH sửa đổi, những người hưởng lương hưu chẳng may qua đời sẽ được chi trả các chế độ mai táng phí, trợ cấp tử tuât; thân nhân được hưởng trợ cấp hàng tháng.
BHXH chi trả mai táng phí, trợ cấp tuất
Cụ thể, Điều 66 luật BHXH năm 2014 quy định, người lao động đang hưởng lương hưu mà qua đời thì thân nhân được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở (hiện nay là 18 triệu đồng).
BHXH đảm bảo chế độ chi trả cho người hưởng lương hưu khi chẳng may qua đời (Ảnh minh hoạ: BHXH)
Thân nhân người lao động còn được nhận trợ cấp mai táng trong các trường hợp sau: Người lao động qua đời khi đang đóng BHXH. Người lao động qua đời khi đang bảo lưu thời gian đóng BHXH (đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên). Người lao động qua đời do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc trong thời gian điều trị. Người đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc qua đời.
Điều 68 Luật BHXH 2014 cũng quy định, người lao động đang hưởng lương hưu mà qua đời thì mỗi thân nhân sẽ được nhận mức trợ cấp tử tuất hàng tháng bằng 50% mức lương cơ sở. Trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở.
Như vậy, hiện mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân là 900.000 đồng/tháng, trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp này là 1.260.000 đồng/tháng.
Số thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng không quá 4 người (trường hợp có từ 2 người chết trở lên thì thân nhân của những người này được hưởng 2 lần mức trợ cấp). Số tiền mà thân nhân người lao động qua đời được nhận trợ cấp tuất hằng tháng tối đa là 3.600.000 đồng/tháng (nếu có 4 thân nhân đủ điều kiện nhận trợ cấp) hoặc 5.040.000 đồng/tháng (nếu có 4 thân nhân đủ điều kiện nhận trợ cấp và không có người trực tiếp nuôi dưỡng). Điều kiện để thân nhân của lao động đang hưởng lương hưu mà qua đời được nhận trợ cấp tuất hàng tháng: Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai.
Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ (chồng) hoặc người khác trong gia đình mà người mất có nghĩa vụ nuôi dưỡng; những người này phải đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ.
Cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ (chồng) hoặc người khác trong gia đình mà người mất có nghĩa vụ nuôi dưỡng; những người này nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Luật BHXH cũng nói rõ, những thân nhân nói trên (ngoại trừ con) phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở.
Trợ cấp tử tuất một lần cao nhất bằng 48 tháng lương hưu Trong trường hợp thân nhân của người về hưu qua đời không thuộc 4 trường hợp được nhận trợ cấp tuất hằng tháng thì sẽ được nhận trợ cấp tuất một lần. Cụ thể, trong trường hợp người qua đời có thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng nhưng có nguyện vọng thì cũng được nhận trợ cấp tuất một lần (trừ trường hợp con dưới 6 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên). Mức hưởng trợ cấp tuất một lần này được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu của người đang hưởng lương hưu mà qua đời. Nếu người đó qua đời trong 2 tháng đầu hưởng lương hưu thì mức trợ cấp một lần bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng.
Nếu người đó qua đời vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 1 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu, mức thấp nhất bằng 3 tháng lương hưu đang hưởng.
Thời gian giải quyết chế độ, tối đa trong vòng 8 ngày làm việc (kể từ ngày nhận đủ hồ sơ) cơ quan BHXH sẽ giải quyết chế độ theo quy định.
