Dự kiến đăng kiểm sẽ được thêm chức năng thanh tra. Ảnh: Nam Nguyễn
Dự thảo nghị định này quy định chi tiết một số điều của Luật Thanh tra ngày 14.11.2022, trong đó gồm: Thanh tra Tổng cục, Cục được thành lập tại Tổng cục, Cục thuộc Bộ: cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành…
Theo dự thảo, cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành có bộ phận tham mưu về công tác thanh tra. Hoạt động thanh tra của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành phải gắn với việc thực hiện nhiệm vụ về chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật.
Theo đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực đăng kiểm thường xuyên được cập nhật, sửa đổi để phù hợp với thực tế và yêu cầu quản lý Nhà nước.
Tuy vậy, tồn tại, hạn chế lớn nhất là một số đơn vị, cá nhân chưa thực sự thay đổi nhận thức về nâng cao chất lượng công tác đăng kiểm và phòng chống tham nhũng , tiêu cực; ý thức trách nhiệm, đạo đức công vụ còn hạn chế.
Hiện, Cục Đăng kiểm Việt Nam không có chức năng thanh tra, tuy nhiên, theo Luật Thanh tra năm 2022 thì việc xây dựng lực lượng thanh tra tại các cục quản lý chuyên ngành là rất cần thiết.
Do đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam kiến nghị Bộ GTVT đề xuất Chính phủ thành lập lực lượng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực đăng kiểm, từ đó góp phần quan trọng trong nâng hiệu lực quản lý nhà nước lĩnh vực đăng kiểm.
Theo quy định của Luật Thanh tra ngày 14.11.2022: Thanh tra là hoạt động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định của cơ quan thực hiện chức năng thanh tra đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Hoạt động thanh tra bao gồm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Thanh tra chuyên ngành là thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý theo ngành, lĩnh vực.
Cục Đăng kiểm Việt Nam sắp có thêm chức năng thanh tra, theo dự thảo nghị định đang được lấy ý kiến, Cục Đăng kiểm Việt Nam là cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành.
Thanh tra Chính phủ vừa lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo "Nghị định quy định về cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành".
Trên thực tế, Cơ quan Thanh tra chuyên ngành đã được thành lập ở nhiều Bộ, Tổng Cục và Cục nên vấn đề này không phải là mới. Tuy nhiên tính hiệu quả của hoạt động thanh tra chuyên ngành thì không phải lúc nào cũng thấy, thậm chí còn có tính trạng bao che dẫn đến những trường hợp hối lộ, tham ô…
Theo LS Dương Văn Mai – Đoàn Luật sự Hà Nội, việc thành lập thêm cơ quan thanh tra chuyên ngành đối với hoạt động đăng kiểm là cần thiết.
Tuy nhiên, cần phải xem xét đến yếu tố tổ chức, tính độc lập của hoạt động thanh tra cũng như kinh phí hoạt động. Đồng thời tránh tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi” bao che, che giấu các vi phạm… khi đó, cả xã hội lại phải chịu thiệt hại. Bên cạnh đó cần phải xem xét việc tổ chức bộ máy biên chế để làm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của các Bộ, ngành nói chung và ngành Giao thông nói riêng.