Ngày 19/12/2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND thành phố Huế tổ chức Hội nghị quốc tế về các ngành công nghiệp văn hóa - Nền tảng phát triển du lịch bền vững, trong khuôn khổ Năm Du lịch Quốc gia 2025.
Diễn ra chỉ hơn một tháng sau khi Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 2486/QĐ-TTg ngày 14/11/2025 phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Hội nghị được xem như bước triển khai cụ thể đầu tiên để đưa tầm nhìn chiến lược vào đời sống du lịch, từng bước đặt văn hóa vào vị trí trung tâm của phát triển bền vững.
Quang cảnh Hội nghị quốc tế về các ngành công nghiệp văn hóa - Nền tảng phát triển du lịch bền vững
Báo cáo đề dẫn tại Hội nghị, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam - nhấn mạnh: Chiến lược 2486 xác định mục tiêu xây dựng Việt Nam thành quốc gia có ngành công nghiệp văn hóa phát triển, đủ sức tham gia sâu vào chuỗi giá trị sáng tạo khu vực và thế giới.
Trong cấu trúc đó, du lịch được coi là lĩnh vực "tiếp nhận trực tiếp" hàm lượng văn hóa, sáng tạo và là kênh hiệu quả để quảng bá hình ảnh, bản sắc Việt Nam ra bên ngoài. Không chỉ dừng ở các tuyên bố mang tính khẩu hiệu, Chiến lược 2486 cùng với Nghị quyết số 82/NQ-CP của Chính phủ về đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững đã nêu rõ những yêu cầu cụ thể: hoàn thiện thể chế cho công nghiệp văn hóa; phát triển các ngành mũi nhọn như điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, thiết kế sáng tạo, thủ công mỹ nghệ, trò chơi điện tử, nội dung số; hình thành các sản phẩm du lịch mang đậm chiều sâu văn hóa, có giá trị gia tăng cao và sức cạnh tranh quốc tế.
Trong bối cảnh ấy, Hội nghị Huế được nhìn nhận như "cú hích thể chế", nơi các cơ quan quản lý, địa phương, viện nghiên cứu, doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia và cộng đồng sáng tạo cùng ngồi lại để bàn về một hệ sinh thái phát triển mới, trong đó văn hóa không còn đứng sau mà được đặt ngang hàng với kinh tế, trở thành trụ cột nội dung của ngành du lịch. Thay vì hỏi "công nghiệp văn hóa có cần cho du lịch không?", vấn đề đặt ra là "làm thế nào để mỗi sản phẩm du lịch đều chứa đựng một câu chuyện văn hóa, một hàm lượng sáng tạo, được tổ chức bài bản theo tư duy chuỗi giá trị và được bảo hộ bản quyền?".
PGS-TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam
Việc lựa chọn Huế - trung tâm di sản giàu giá trị lịch sử và văn hóa của Việt Nam - làm địa điểm tổ chức Hội nghị mang ý nghĩa vượt ra ngoài yếu tố địa lý. Đó là sự ghi nhận vai trò, vị thế của Huế trong chiến lược phát triển văn hóa và du lịch quốc gia, đồng thời thể hiện kỳ vọng Huế sẽ trở thành hình mẫu trong việc kết hợp hài hòa giữa bảo tồn và phát huy giá trị di sản với phát triển các ngành công nghiệp văn hóa và du lịch bền vững.
Phát biểu chào mừng Hội nghị, ông Nguyễn Thanh Bình - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Huế - nhấn mạnh vai trò then chốt của công nghiệp văn hóa trong việc tạo dựng bản sắc, gia tăng sức hấp dẫn và giá trị bền vững cho du lịch.
Theo ông, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các điểm đến, du lịch không thể chỉ dừng ở tham quan, nghỉ dưỡng, mà phải chuyển mạnh sang trải nghiệm chiều sâu văn hóa; nơi di sản, nghệ thuật, ẩm thực, lễ hội và sáng tạo đương đại trở thành "nội dung cốt lõi" tạo khác biệt.
Ông Nguyễn Thanh Bình - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Huế phát biểu
Thực tiễn cho thấy Huế đã và đang chủ động dịch chuyển theo hướng đó. Thành phố triển khai nhiều chương trình, sự kiện, sản phẩm văn hóa sáng tạo gắn với du lịch: Tuần lễ Áo dài cộng đồng Huế; chương trình nghệ thuật "Áo dài Huế" – điểm nhấn của Festival Mùa Hạ, góp phần khẳng định thương hiệu "Huế – Kinh đô Áo dài"; Ngày hội "Huế – Kinh đô Ẩm thực"; cùng các chương trình nghệ thuật quy mô lớn như "Bản giao hưởng xứ Huế – Hue Symphony", "Bản giao hưởng Mùa Hạ – The East Concert", "Huế Mega Booming"…
Những sáng kiến này không chỉ làm phong phú thêm "thực đơn" trải nghiệm cho du khách mà còn mở rộng không gian hoạt động về cả không gian và thời gian, kéo dài thời gian lưu trú, gia tăng chi tiêu, đồng thời lan tỏa sâu rộng giá trị văn hóa Huế.
Từ trường hợp Huế, nhiều tham luận tại Hội nghị khẳng định: chỉ khi sản phẩm du lịch được cấu trúc trên nền tảng chiều sâu văn hóa và được dẫn dắt bằng tư duy công nghiệp văn hóa, du lịch mới có thể phát triển bền vững, khác biệt và có chiều sâu.
Một điểm đáng chú ý của Hội nghị là cách tiếp cận công nghiệp văn hóa như một "nền tảng nội dung" để thiết kế lại sản phẩm du lịch, chứ không chỉ là một nhóm ngành "văn hóa mới". Các tham luận đã đi sâu phân tích nhiều lĩnh vực có tiềm năng lớn trong mối liên hệ với du lịch.
Với điện ảnh, thực tiễn từ Hàn Quốc, Nhật Bản và một số quốc gia khác được dẫn ra như minh chứng sinh động: nếu được đầu tư bài bản về bối cảnh quay, hậu kỳ, tổ chức phát hành và chiến lược truyền thông, một bộ phim có thể biến địa điểm quay thành điểm đến du lịch nổi tiếng, kéo theo cả chuỗi dịch vụ lưu trú, ẩm thực, trải nghiệm "theo dấu phim". Với lợi thế cảnh quan và di sản, Việt Nam - trong đó có Huế, Ninh Bình, Hà Nội, TP.HCM - hoàn toàn có tiềm năng phát triển mô hình này.
Các lĩnh vực như nghệ thuật biểu diễn, lễ hội, triển lãm, anime, trò chơi điện tử cũng được nhìn nhận dưới một lăng kính mới: đó là những hoạt động có thể trở thành "động cơ kéo" khách đến, đặc biệt là nhóm khách trẻ, nếu được xây dựng như mắt xích trong chuỗi giá trị công nghiệp văn hóa - du lịch, gắn với bảo hộ bản quyền và chiến lược truyền thông hiệu quả. Thay vì những chương trình "mang tính phong trào", một số ý kiến nhấn mạnh nhu cầu xây dựng các sự kiện, lễ hội, show diễn đặc trưng có tính thường niên, thương hiệu rõ ràng, đủ sức trở thành "điểm hẹn" của du khách trong nước và quốc tế.
Chuyên gia quốc tế chia sẻ thông tin về các mô hình ở Nhật Bản
Song song đó, nhiều đại biểu phân tích sâu tiềm năng của thủ công mỹ nghệ, thiết kế sáng tạo và các làng nghề truyền thống. Khi được đầu tư đúng mức về thiết kế, câu chuyện sản phẩm, đăng ký nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý và hệ thống phân phối, các sản phẩm thủ công có thể vượt khỏi vai trò quà lưu niệm giá rẻ, trở thành trải nghiệm văn hóa – sáng tạo thực thụ trong hành trình du lịch, với giá trị gia tăng cao hơn hẳn.
Một trọng tâm khác được Hội nghị dành nhiều thời gian trao đổi là hệ sinh thái văn hóa số. Chuyển đổi số được nhìn nhận không chỉ là xu hướng công nghệ, mà là công cụ quan trọng để mở rộng không gian sáng tạo, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao trải nghiệm của du khách.
Từ số hóa di sản, xây dựng bảo tàng ảo, tour tham quan trực tuyến, đến phát triển nội dung số về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật; từ các nền tảng đặt dịch vụ, vé, tour gắn với dữ liệu lớn, đến công nghệ tương tác thực tế ảo, thực tế tăng cường… tất cả được xem là những "cánh tay nối dài" để đưa các giá trị văn hóa đến gần hơn với thị trường trong nước và quốc tế, đồng thời giảm áp lực vật lý lên di sản, góp phần bảo tồn bền vững.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng phát biểu
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho rằng, thông qua các báo cáo tham luận và thảo luận thẳng thắn, Hội nghị đã góp phần làm rõ những định hướng lớn và nhiệm vụ trọng tâm mà ngành văn hóa và du lịch cần tập trung triển khai trong thời gian tới, bảo đảm thống nhất với Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, và Nghị quyết số 82/NQ-CP.
Trên cơ sở các ý kiến tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng xác định 7 nhiệm vụ trọng tâm: hoàn thiện cơ chế, chính sách tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và sáng tạo; thúc đẩy số hóa và ứng dụng công nghệ trong thương mại hóa sản phẩm công nghiệp văn hóa; phát triển chuỗi giá trị sáng tạo kết nối các ngành văn hóa với du lịch; xây dựng các trung tâm sáng tạo và khu giải trí tại các địa phương tiềm năng; hợp tác với doanh nghiệp du lịch phát triển kinh tế trải nghiệm gắn với văn hóa, di sản; tăng cường hợp tác quốc tế và đào tạo nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh quảng bá hình ảnh Việt Nam như điểm đến văn hóa, sáng tạo hàng đầu khu vực.
Nhìn tổng thể, Hội nghị quốc tế về các ngành công nghiệp văn hóa – Nền tảng phát triển du lịch bền vững tại Huế không chỉ là một "diễn đàn trao đổi", mà là dấu mốc quan trọng trong quá trình hiện thực hóa Chiến lược 2486.
Thông qua tăng cường đối thoại, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế và thúc đẩy liên kết giữa các chủ thể trong hệ sinh thái công nghiệp văn hóa và du lịch, Hội nghị đã góp phần khẳng định một cách rõ ràng hơn vai trò của văn hóa như nguồn lực nội sinh, nền tảng tinh thần và nội dung cho phát triển du lịch bền vững.
