Ngày 21/12, tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG TP.HCM), Ngày hội Nghệ thuật 2025 chính thức diễn ra với chuỗi hoạt động đa dạng, tạo nên một không gian giao lưu, kết nối giữa giảng viên, sinh viên cùng các nghệ sĩ và người làm nghệ thuật.
Ngày hội Nghệ thuật là sự kiện do sinh viên Khoa Văn học và Ngôn ngữ học (Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP.HCM) tổ chức, nhằm tạo không gian kết nối giữa những người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật.
Với chủ đề Hoa chào ngõ hạnh, sự kiện kỳ vọng sẽ mở ra một điểm khởi đầu tích cực cho các chương trình giao lưu, sáng tạo và lan tỏa các giá trị nghệ thuật trong cộng đồng sinh viên.
Không gian kết nối các thực hành nghệ thuật
Chia sẻ về ý nghĩa sự kiện, TS Đào Lê Na (Trưởng Bộ môn Nghệ thuật học, Khoa Văn học và Ngôn ngữ học) cho biết khu đô thị đại học TP.HCM là nơi tập trung đông đảo sinh viên nhưng không gian dành cho các hoạt động nghệ thuật và văn hóa vẫn còn rất hạn chế. Vì thế, ngày hội sẽ góp phần nuôi dưỡng khả năng cảm thụ nghệ thuật cho người trẻ đang học tập và sinh sống tại đây, mà trong đó sinh viên sẽ là người giữ vai trò mở ngõ, lan tỏa và kết nối.
F35 Story chia sẻ tại workshop về biên kịch phim thị trường, một hoạt động trong chuỗi sự kiện thuộc chương trình “Hoa chào ngõ hạnh”. Ảnh: Khánh Châu
Với mong muốn xây dựng một không gian đối thoại nghệ thuật bền vững, sự kiện hướng tới trở thành một hoạt động văn hóa - học thuật thường niên, góp phần lan tỏa tinh thần nghệ thuật, sáng tạo và nhân văn đến sinh viên nói riêng và những người yêu nghệ thuật nói chung.
Nổi bật trong khuôn viên sự kiện là không gian triển lãm và hội chợ nghệ thuật, trưng bày đa dạng các tác phẩm do sinh viên và những người làm nghệ thuật thực hiện. Tại đây, người tham dự có thể chiêm ngưỡng triển lãm phục trang, phục sức cải lương, triển lãm các tác phẩm nghệ thuật của trẻ đặc biệt hoặc đến với gian hàng thư pháp, mặt nạ hát bội và các sản phẩm nghệ thuật thủ công khác.
Các hoạt động workshop và talkshow thu hút sự tham gia của nhiều sinh viên trong khuôn khổ Ngày hội Nghệ thuật 2025. Ảnh: Khánh Châu
Bên cạnh đó, ngày hội còn có các hoạt động trình diễn nghệ thuật truyền thống và đương đại, với những tiết mục âm nhạc, sân khấu và trình diễn đặc sắc, tạo nên một không gian độc đáo, thú vị và đầy tính nghệ thuật.
Ngoài ra, các buổi trò chuyện và thực hành chuyên sâu về diễn xuất, biên kịch, hội họa… với sự hướng dẫn trực tiếp từ các nghệ sĩ và những người làm việc trong lĩnh vực sáng tạo giúp người tham gia trực tiếp rèn luyện kỹ năng và khai mở tư duy sáng tạo.
Từ chất liệu văn hóa đến kịch bản phim thị trường
Cũng trong khuôn khổ chương trình, F35 Story (nhóm biên kịch phim Quỷ cẩu, Truy tìm long diên hương…) đã có những chia sẻ về kinh nghiệm ứng dụng chất liệu văn hóa trong xây dựng kịch bản phim điện ảnh, một hướng đi đang được nhiều nhà làm phim quan tâm trong bối cảnh thị trường điện ảnh Việt Nam ngày càng cạnh tranh.
Phục trang trong nghệ thuật cải lương tuồng cổ được trưng bày tại sự kiện. Ảnh: Khánh Châu
Đại diện nhóm biên kịch, anh Lê Công Sơn cho biết đề bài ban đầu của Truy tìm long diên hương chỉ dừng lại ở việc xây dựng một bộ phim hành động với mô típ truy tìm báu vật. Tuy nhiên, đây là dạng câu chuyện đã xuất hiện khá phổ biến trong điện ảnh khu vực và thế giới, với những tác phẩm thành công rực rỡ nhờ gắn kết chặt chẽ giữa yếu tố hành động và văn hóa bản địa. Từ thực tế đó, nhóm biên kịch buộc phải tìm một hướng tiếp cận khác, vừa quen thuộc với khán giả đại chúng, vừa tạo được điểm nhận diện riêng cho tác phẩm.
Chương trình là dịp để giảng viên, sinh viên, nghệ sĩ và cộng đồng gặp gỡ, trao đổi trong không gian nghệ thuật liên ngành của Ngày hội Nghệ thuật 2025. Ảnh: Khánh Châu
Do đó, nhóm quyết định lựa chọn bối cảnh làng chài kết hợp với câu chuyện về báu vật long diên hương và các yếu tố của võ thuật Tây Sơn để tạo ra hướng đi khác biệt cho bộ phim hành động này. Tuy nhiên, trong thực tế, tín ngưỡng truyền thống của cư dân miền biển là thờ cá ông, chứ không phải thờ long diên hương. Vì vậy, theo chị Huỳnh Thu Trang, ê-kíp đã phải sáng tạo một thế giới hư cấu để tượng cá ông trở thành một vật báu có giá trị thương mại nhằm hợp lý hóa các tình tiết của câu chuyện.
Sinh viên trải nghiệm hoạt động viết thư pháp tại gian hàng tại sự kiện. Ảnh: Khánh Châu
Lý giải cho cách tiếp cận này, anh Phạm Cao Nhân cho rằng điện ảnh nói riêng và nghệ thuật nói chung có thể cải biên các yếu tố văn hóa. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải giữ lại những giá trị cốt lõi, bởi mục tiêu cuối cùng của việc lồng ghép là để đưa văn hóa địa phương đến gần hơn với cộng đồng.
Tương tự, biên kịch Thu Trang nhấn mạnh rằng chất liệu văn hóa vừa là lợi thế vừa tiềm ẩn nhiều rủi ro. Vì vậy, để việc lồng ghép đạt hiệu quả, người viết kịch bản cần có sự am hiểu thấu đáo, thái độ tôn trọng và trách nhiệm khi tiếp cận với những giá trị văn hóa được đưa vào tác phẩm.
Song, nhìn chung, các biên kịch đều nhận định rằng chất liệu văn hóa chỉ thực sự phát huy giá trị khi được đặt trong một câu chuyện đủ sức chạm tới cảm xúc người xem. "Giá trị quan trọng nhất của nghệ thuật là khả năng khơi gợi cảm xúc. Vì vậy, trước hết biên kịch phải kể được một câu chuyện hay, rồi mới tính đến việc lồng ghép các yếu tố văn hóa vào" - anh Sơn chia sẻ.
