Phiên đấu giá tối 8/4 chỉ có một vật phẩm, nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm Sotheby's tại thị trường châu Á. Với mức khởi điểm là 60 triệu HKD (179 tỷ đồng), chiếc bình thu hút 18 lượt trả giá trực tiếp và qua điện thoại. Cuối cùng, cổ vật được gõ búa ở mức 91 triệu HKD (171 tỷ đồng), cộng thêm phí là 107 triệu HKD.
Bình từng được Zhao Congyan (1912-1999) - ông trùm tàu biển và bất động sản Hong Kong, mua tại triển lãm năm 1970, sau đó giữ trong nhiều năm. Năm 1987, ông bán cổ vật với giá 5,72 triệu HKD tại Sotheby's Hong Kong. Đến nay, giá trị của bình tăng hơn 18 lần trong 36 năm.
Chủ tịch Sotheby's châu Á Nicolas Chow bên chiếc bình. Ảnh: TheValue
Bình dáng quả lê, sứ trắng, hoa văn xanh coban, một bên vòi cong, một bên quai cầm có một lỗ để buộc dây vào nắp. Giữa bình trang trí hình rồng năm móng đang uốn thân, chuẩn bị bay vút lên. Phía dưới là họa tiết hoa sen và đường viền kép.
Theo Sotheby's, bình đựng nước thể hiện phong cách đồ sứ cung đình đầu thời nhà Minh. "Đây là món đồ độc nhất vô nhị, có thể gọi là bảo vật sứ hoa lam thời vua Vĩnh Lạc", nhà đấu giá viết.
Vĩnh Lạc (1360-1424) là hoàng đế thứ ba của nhà Minh, tại vị từ 1403 đến 1424. Thời kỳ của ông được ca ngợi là Vĩnh Lạc thịnh thế, đưa Đại Minh vươn tới đỉnh cao quyền lực.
Bình cao 22,5 cm. Ảnh: Sotheby's
Theo TheValue, họa tiết rồng năm móng được sử dụng làm đồ trang trí từ triều đại nhà Nguyên (1279-1368), tuy nhiên, đến nay chỉ tìm thấy những đồ sứ bị vứt bỏ ở khu lò nung. Thời hoàng đế Hồng Vũ (1368-1398), họa tiết này cũng được vẽ lên nhiều hiện vật nhưng chất lượng và kiểu dáng chưa đồng nhất. Nguyên nhân được cho là các lò nung chưa hoàn thiện kỹ thuật.
Triều đại vua Vĩnh Lạc, phần lớn đồ sứ xanh trắng do triều đình đặt hàng từ các lò nung ở Cảnh Đức Trấn, làm quà tặng ngoại giao. Tuy nhiên, họ cũng sản xuất một dòng đồ sứ khác sử dụng trong triều đình. Dựa theo những tàn dư của đồ tạo tác khai quật được, lò nung hoàng gia nỗ lực tạo ra hoa văn rồng năm móng. Họa tiết này thường do nghệ nhân có tay nghề cao sản xuất, tinh xảo và sang trọng.
Ngoài ra, việc xác định niên đại còn dựa trên những hiện vật tương tự. Một chiếc bình có cùng kiểu dáng, thiết kế, màu sắc thuộc triều đại vua Vĩnh Lạc, được khai quật tại khu lò nung ở Trúc Sơn, Cảnh Đức Trấn. Bình vàng được trang trí theo phong cách hoàng gia, đầu những năm 1400, hiện nằm trong bộ sưu tập của Bảo tàng Nghệ thuật Philadelphia, Mỹ.
Bình sứ tương tự được tìm thấy ở Trúc Sơn (trái) và bình vàng ở Bảo tàng Nghệ thuật Philadelphia. Ảnh: Sotheby's
Hiểu Nhân