Mô hình nhà tình thương kinh phí thấp - Sáng kiến vì cộng đồng

Với kinh phí tối đa 50 triệu, thời gian thực hiện 5 ngày, dự án “Mô hình nhà tình thương kinh phí thấp” do KTS Bùi Thế Long chủ trì vinh dự giành giải Nhì trong cuộc thi “Sáng kiến vì cộng đồng”.

Mô hình nhà tình thương này là sáng kiến giúp giải quyết vấn đề kinh phí, thời gian, phương thức xây dựng nhưng vẫn đảm bảo các nhu cầu thiết yếu cũng như tạo ra hình thái kiến trúc phù hợp với cảnh quan, hình thức kiến trúc địa phương.

Thông tin dự án:

Dự án :Mô hình nhà ở tình thương kinh phí thấp
Đơn vị thiết kế : Công ty Kiến Trúc CTA | Creative Architects
Cá nhân thiết kế : Bùi Thế Long (trưởng nhóm), Võ Thế Duy, Nguyễn Thị Xuân Thành
Địa chỉ : 35/2C Đinh Bộ Lĩnh, p24, Q. Bình Thạnh, Tp.HCM

Thuyết minh của KTS:

Để dự án nhà tình thương phát triển, yêu cầu về mặt kinh phí, khả năng xây dựng dễ dàng, nhanh chóng nhưng vẫn đáp ứng các nhu cầu về công năng, hình thức, gần gũi với người sử dụng là những yêu cầu cần giải quyết.

Với nguồn kinh phí hạn hẹp thì để giải quyết triệt để vấn đề, chúng ta không thể tiếp cận dự án với cách suy nghĩ về thiết kế một ngôi nhà như thông thường mà phải định nghĩa lại: Thế nào là một “không gian sống tối thiểu”? Bản chất không gian sống nào thật sự cần thiết?… Từ đó hạn chế việc xây dựng tốn kém nhưng không mang lại hiệu quả cao.

Vị trí mô hình thử nghiệm đặt tại các khu đất trống hay vùng nông thôn chưa sử dụng, đất được cho hay mượn. Qua quan sát và nhóm các không gian chức năng sống, mô hình nhà ở được chia làm hai vùng không gian:

Vùng lõi: Nơi các hoạt động cần bảo vệ, cần sự kín đáo (ngủ, vệ sinh, cất trữ tài sản…). Vùng lõi là không gian duy nhất cần tường kín bao che. Từ việc nghiên cứu kích thước cơ bản cho các hoạt động sống của con người, nhóm đưa ra kích thước 4m x 4m cho vùng lõi của ngôi nhà, bố trí gọn nhất với 2 khu vực chức năng cùng các kích thước tối thiểu:

Khu vệ sinh: 2.9m x 1.2m (dài x rộng) cho vòi tắm, xí và bồn rửa **
Khu ở, ngủ và tủ chứa đồ: phản ngủ 2.5m x 2m, tủ chứa đồ 1.8m x 0.6m

**Tham khảo kích thước cơ bản con người Châu Á của Nhật Bản (1 ô vuông trên mặt bằng tương đương 30cm x 30xm)

Vùng đệm: Nơi các hoạt động không cần sự kín đáo (không gian sinh hoạt chung, ăn uống, nấu nướng, học hành, làm việc, chơi đùa,…).Vùng đệm là không gian mở, nửa trong nửa ngoài, chỉ cần mái che.

Lớp không gian đệm được bao ngoài với vành đai xanh là không gian sử dụng nhiều nhất trong ngày (2/3 ngày). Không gian này được chiếu sáng, thông gió tự nhiên, vừa có chức năng sử dụng cho sinh hoạt chung, vừa che mát, giảm nhiệt cho khối lõi

Vành đai xanh: Xung quanh mái che là giàn cây dây leo, rau xanh như bầu bí, mướp đắng, thiên lý có tác dụng làm mát, cản bớt nhiệt, mưa tạt nhưng vẫn thông thoáng, vừa góp phần gia tăng thực phẩm cho gia đình, vừa tạo cảm giác thân thiện, gần gũi. Khối nhà bao bọc bởi hệ cây xanh cũng hòa nhập với cảnh quan vườn tược xung quanh.

Từ việc xác định không gian sống tối thiểu, diện tích xây dựng tường – thành phần chiếm nhiều kinh phí cũng được giảm xuống tối thiểu giúp giảm chi phí xây dựng. Bên cạnh đó, việc sử dụng các tấm bê tông nhẹ đúc sẵn 2.4m x 0.5m thay thế các bức tường gạch thông thường cũng giảm chi phí và thời gian nhân công xây dựng.

Bê tông đúc sẵn thay thế tường gạch giảm chi phí và thời gian xây dựng

Các cấu kiện ngôi nhà từ các vật liệu đơn giản: sàn ximang hồ dầu, khung nhà sắt, tường tấm bê tông lắp ghép, mái lợp tôn. Tất cả vật liệu xây dựng đều là thông thường, dễ dàng tìm thấy trên thị trường.

Cấu kiện ngôi nhà từ những vật liệu đơn giản dễ dàng tìm thấy trên thị trường

Hệ mái dốc tương tự hình thái mái phổ biến ở địa phương. Hệ mái dốc về 1 phương giúp thu nước mưa về 1 bên mái để tái sử dụng cho nhu cầu tắm giặt, tưới tiêu,… Việc xây dựng theo phương pháp lắp ghép cũng giảm ô nhiễm môi trường do quá trình xây dựng so với phương pháp thông thường. Cách xây dựng và vận chuyển vật liệu xây dựng cũng đơn giản, nhanh chóng giúp khả năng tiến hành và nhân rộng mô hình dễ dàng

00-Layout-Mo-hinh-nha-o-tinh-thuong-kinh-phi-thap-1.jpg

Đối tượng hưởng lợi từ dự án trước tiên là các hộ gia đình khó khăn cần một mái ấm. Việc xây dựng công trình tạo ra công ăn việc làm cho nhân công địa phương và có thể trở thành một nghề lâu dài cho nhóm nhân công chuyên xây dựng mô hình nhà ở này khi nhân rộng mô hình ở các địa phương khác.

Mô hình nhà ở với kích thước 4m x 4m là diện tích cơ bản, diện tích nhà ở có thể tăng theo số người sử dụng. Mô hình nhà ở cũng có thể phát triển thành trường học, nhà công cộng, không gian cộng, tùy nhu cầu sử dụng.

Năng lực và động cơ của mạnh thường quân tài trợ rõ ràng và đã duy trì trong nhiều năm với các công trình tình thương đã xây dựng. Việc chia sẻ mô hình để tìm thêm được các mạnh thường quân, đơn vị hỗ trợ là việc làm tiếp theo. Số lượng nhà tình thương xây được càng lớn thì sức lan tỏa đến cộng đồng càng lớn, càng tạo được cơ hội cho cộng đồng biết đến để cùng nhau nhân rộng mô hình.