Đàn ông cũng cần được khen

Sự thiếu vắng những lời ghi nhận tưởng chừng rất nhỏ ấy lại có thể âm thầm bào mòn bản lĩnh đàn ông theo cách mà chính họ cũng không gọi tên được.

Trong quan niệm truyền thống, đàn ông thường được mặc định là người “phải mạnh”, phải chủ động, phải dẫn dắt và phải luôn sẵn sàng. Chính khuôn mẫu đó khiến nhiều người đàn ông lớn lên mà không quen với việc được công nhận bằng lời nói. Họ làm tốt thì được xem là điều hiển nhiên, làm chưa tốt thì dễ bị so sánh hoặc phán xét. Theo thời gian, sự im lặng ấy tích tụ thành áp lực tâm lý, nhất là khi bước vào không gian phòng ngủ – nơi bản lĩnh nam giới thường bị đặt lên bàn cân nhiều nhất.

Ảnh minh họa.

Nhiều nghiên cứu tâm lý học chỉ ra rằng, lời khen đúng lúc có khả năng kích hoạt cảm giác an toàn và giá trị bản thân. Tiến sĩ John Gottman, chuyên gia nổi tiếng về hôn nhân và các mối quan hệ, từng nhấn mạnh: con người không chỉ cần được yêu, mà còn cần được ghi nhận. Với đàn ông, sự ghi nhận ấy tác động trực tiếp đến lòng tự tin, mà lòng tự tin lại là một trong những yếu tố then chốt quyết định chất lượng đời sống tình dục.

Ở góc độ sinh học, các nhà nghiên cứu cho biết khi một người đàn ông cảm thấy được đánh giá tích cực, não bộ sẽ tăng tiết dopamine và testosterone – hai hormone liên quan mật thiết đến ham muốn, sự hưng phấn và cảm giác chủ động. Ngược lại, khi thường xuyên rơi vào trạng thái lo lắng “mình có đủ tốt không”, “liệu cô ấy có hài lòng không”, cơ thể sẽ ưu tiên sản sinh cortisol – hormone căng thẳng, vốn là “kẻ thù thầm lặng” của ham muốn tình dục.

Bác sĩ chuyên khoa nam học Nguyễn Bá Hưng từng chia sẻ rằng, trong thực tế thăm khám, không ít trường hợp rối loạn cương hoặc suy giảm ham muốn ở nam giới không bắt nguồn từ bệnh lý, mà từ áp lực tâm lý kéo dài. Đáng chú ý, nhiều bệnh nhân thừa nhận họ hiếm khi nhận được phản hồi tích cực từ bạn đời, trong khi lại rất nhạy cảm với những lời chê bai, so sánh, dù chỉ là vô tình.

Một lời khen đơn giản như “Em cảm thấy rất gần anh”, “Em thích cách anh chạm vào em”, hay thậm chí là “Hôm nay anh làm em thấy an toàn” có thể tạo ra hiệu ứng mạnh mẽ hơn nhiều người nghĩ. Những lời nói ấy không chỉ chạm vào cảm xúc mà còn củng cố cho đàn ông cảm giác mình đang làm đúng, đang được đón nhận. Khi đó, sự tự tin không cần gồng lên mà tự nhiên xuất hiện, kéo theo sự thăng hoa cả về cảm xúc lẫn thể chất.

Trải nghiệm cá nhân của nhiều cặp đôi cũng cho thấy, khi người vợ thay đổi cách phản hồi – từ im lặng sang ghi nhận, từ trách móc sang khích lệ – người chồng thường trở nên cởi mở, chủ động và thoải mái hơn hẳn trong chuyện chăn gối. Không phải vì họ “được tâng bốc”, mà vì lần đầu tiên họ cảm thấy mình không đơn độc trong vai trò phải luôn mạnh mẽ.

Điều quan trọng là lời khen cần xuất phát từ sự chân thành, cụ thể và gắn với cảm xúc thật. Đàn ông rất nhạy với sự giả tạo. Một lời khen đúng lúc, đúng cảm xúc, không chỉ giúp họ tự tin hơn trong khoảnh khắc ấy, mà còn xây dựng nền tảng tâm lý tích cực cho cả mối quan hệ lâu dài.

Suy cho cùng, bản lĩnh phòng the của đàn ông không chỉ nằm ở thể lực hay kỹ thuật, mà bắt nguồn sâu xa từ cảm giác được nhìn nhận và được trân trọng. Khi người đàn ông biết rằng mình được ghi nhận, họ không cần chứng minh quá nhiều. Và chính lúc đó, sự mạnh mẽ trở nên tự nhiên nhất.