Mới đây, Bệnh viện Nội tiết Trung ương tiếp nhận bệnh nhân T.V.Đ (84 tuổi, Tứ Hiệp - Thanh Trì - Hà Nội). Bệnh nhân đã mắc đái tháo đường nhiều năm, trong gia đình cũng có nhiều người mắc bệnh. Tuy nhiên, mọi người và bản thân người bệnh đều có ý thức quản lý bệnh nên sức khỏe ổn định và có tuổi thọ cao.
Theo gia đình bệnh nhân Đ, trước khi vào viện một ngày, bệnh nhân có sốt và được đưa vào Bệnh viện Nội tiết Trung ương thăm khám.
Tại đây, người bệnh được nhập viện và điều trị tại Khoa Điều trị tích cực. Sau 3 ngày thở máy, bệnh nhân đã có tiến triển tốt hơn và thở tự nhiên được.
Điều tra bệnh sử của gia đình, bác sĩ phát hiện bệnh nhân có một chị gái và ba em trai đều mắc bệnh đái tháo đường. Do vậy, gia đình cũng có tìm hiểu và nâng cao nhận thức về bệnh đái tháo đường, xử lý kịp thời khi có diễn biến mới về bệnh.
Quản lý tốt đái tháo đường giúp bệnh nhân sống khoẻ mạnh và sống thọ, ảnh minh hoạ.
Các yếu tố nguy cơ của bệnh đái tháo đường
Các nghiên cứu cho thấy con cái có khả năng bị di truyền bệnh đái tháo đường từ cha mẹ là rất cao, có thể lên tới 75% nếu cả cha và mẹ cùng mắc bệnh này. Nếu trong gia đình chỉ có bố hoặc mẹ mắc bệnh thì xác suất con bị bệnh đái tháo đường là 15-20%.
Bệnh đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng glucose huyết do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin, hoặc cả hai. Tăng glucose mạn tính trong thời gian dài gây nên những rối loạn chuyển hóa carbohydrate, protide, lipide, gây tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau, đặc biệt ở tim và mạch máu, thận, mắt, thần kinh.
Các yếu tố nguy cơ mắc đái tháo đường người bệnh cần chú ý:
- Người trên 45 tuổi.
- Gia đình có người thân bị đái tháo đường (bố, mẹ, anh chị em ruột).
- Người ít vận động.
- Chế độ ăn uống giàu carbohydrate tinh chế hoặc đường hấp thu nhanh.
- Người có các bệnh đồng mắc như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, thừa cân – béo phì.
- Người mắc bệnh lý buồng trứng đa nang.
- Đái tháo đường thai kỳ, tiền đái tháo đường.
- Người có bệnh lý tim mạch do xơ vữa động mạch, tăng huyết áp…
Đái tháo đường là căn bệnh có diễn biến âm thầm, nhưng hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, kinh tế và làm giảm chất lượng cuộc sống. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường hoặc có các yếu tố nguy cơ có liên quan, cần tiến hành thăm khám tại các cơ sở khám chữa bệnh có uy tín.
Phòng ngừa đái tháo đường
Hiện tại, đái tháo đường tuyp 1 không thể dự phòng được. Đối với đái tháo đường tuyp 2 có thể phòng ngừa được bằng cách đổi hành vi sống bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và tăng mức độ hoạt động thể lực.
Hiệp hội Đái tháo đường Thế giới đã tổng hợp các bằng chứng về loại thực phẩm có thể gây ra đái tháo đường tuyp 2 và đã đưa ra 9 khuyến nghị về chế độ ăn uống lành mạnh cho mọi người nói chung.
- Chọn nước, cà phê hoặc trà thay vì chọn nước ép trái cây có đường, nước ngọt, hoặc đồ uống có đường khác.
- Ăn ít nhất 3 suất rau mỗi ngày, kể cả rau xanh lá.
- Ăn tối đa ba suất trái cây tươi mỗi ngày.
- Chọn một miếng trái cây tươi, hoặc sữa chua không đường cho bữa ăn nhẹ.
- Hạn chế đồ uống có cồn.
- Chọn thịt nạc trắng, thịt gia cầm hoặc hải sản, thay vì thịt đỏ hoặc thịt chế biến sẵn.
- Chọn bơ đậu phộng thay vì sô cô la hoặc mứt.
- Chọn bánh mì, gạo hoặc mì ống nguyên cám thay vì bánh mì trắng, gạo hoặc mì ống.
- Chọn chất béo không no (dầu ô liu, dầu ngô, hoặc dầu hướng dương) thay vì chất béo bão hòa (bơ, chất béo động vật, dầu dừa hoặc dầu cọ).
