Theo WHO, sự gia tăng này tập trung ở các khu vực Đông Địa Trung Hải, Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương. Cơ quan nhấn mạnh trong bối cảnh số ca bệnh tăng nhẹ, cần tiếp tục giám sát dịch tễ và duy trì cảnh giác, nhất là khi biến thể NB.1.8.1 bắt đầu lưu hành.
Từ khi đại dịch xảy ra vào đầu năm 2020 đến ngày 25/5, toàn thế giới có hơn 777 triệu ca nhiễm và hơn 7 triệu ca tử vong. Tại Mỹ, hoạt động sàng lọc tại sân bay đã phát hiện NB.1.8.1 trong mẫu bệnh phẩm của các hành khách đến từ các khu vực nói trên, tại các bang California, Washington, Virginia và New York.
NB.1.8.1 đang dần gia tăng tỷ lệ trong tổng số mẫu virus được giải trình tự. Đến giữa tháng 5, biến thể này chiếm gần 11% trong số các mẫu đã được báo cáo. WHO đã phân loại đây là "biến thể đang được theo dõi" và đánh giá rủi ro sức khỏe cộng đồng ở mức thấp, do các loại vaccine hiện tại dự kiến vẫn có hiệu quả với chủng này.
Cơ quan y tế Liên Hợp Quốc cũng ghi nhận một số quốc gia thuộc khu vực Tây Thái Bình Dương đã báo cáo số ca mắc và nhập viện tăng nhẹ. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy NB.1.8.1 gây ra bệnh cảnh nghiêm trọng hơn các chủng trước đó.
Trong khi đó, tại Mỹ, lập trường chính thức về việc sử dụng vaccine Covid-19 đang thay đổi. Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. mới đây thông báo ngừng khuyến nghị tiêm vaccine cho trẻ em khỏe mạnh và phụ nữ mang thai. Quan điểm này ngay lập tức gây tranh cãi trong giới y tế công cộng.
Ngoài NB.1.8.1, biến thể LP.8.1 hiện vẫn là chủng phổ biến nhất tại Mỹ và trên toàn cầu.
Minh họa nCoV với các protein gai. Ảnh: CDC
NB.1.8.1 được phát hiện lần đầu vào ngày 22/1/2025 và hiện đã xuất hiện tại 22 quốc gia, bao gồm Mỹ, Trung Quốc, Singapore, Đài Loan và Việt Nam. Tại TP HCM, biến thể này lần đầu tiên được ghi nhận vào tháng 5/2025, với 83% mẫu giải trình tự gene từ bệnh nhân Covid-19 nhiễm NB.1.8.1.
NB.1.8.1 là hậu duệ của XDV.1.5.1, thuộc nhóm JN.1, mang nhiều đột biến như T478I, A435S và V445H, giúp virus tăng khả năng bám dính vào tế bào người, từ đó lây truyền nhanh hơn. Tuy nhiên, WHO đánh giá biến chủng này có nguy cơ sức khỏe cộng đồng ở mức thấp, với các loại vaccine hiện tại dự kiến vẫn có hiệu quả.
Về triệu chứng, NB.1.8.1 gây ra các biểu hiện tương tự các biến thể Omicron trước đó như đau họng, mệt mỏi, ho nhẹ, sốt, nghẹt mũi và đau nhức cơ. Tuy nhiên, một số bệnh nhân ghi nhận tình trạng sốt nhẹ kéo dài, chán ăn, đau đầu và rối loạn tiêu hóa nhẹ.
Dù chưa có bằng chứng cho thấy biến chủng này gây bệnh nặng hơn, nhưng sự gia tăng số ca mắc tại nhiều quốc gia khiến giới chuyên gia khuyến cáo cần tiếp tục giám sát và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa.
Thục Linh (Theo WHO, AP)
