Quyết định công bố hết dịch sởi được Phó chủ tịch UBND TP HCM Trần Thị Diệu Thúy ký chiều 27/3, theo đề xuất của Sở Y tế. 22 phường trên được xác định hơn 21 ngày liên tiếp không ghi nhận ca mắc mới và đã triển khai đầy đủ biện pháp phòng chống dịch, đáp ứng đủ điều kiện hết dịch.
Trả lời VnExpress, Giám đốc Sở Y tế TP HCM Tăng Chí Thượng cho biết trước mắt thành phố công bố hết dịch sởi ở 22 phường xã này, sau đó tiếp tục động thái tương tự tại các địa phương khác nếu đủ điều kiện. Hiện, TP HCM có 273 phường, xã, thị trấn thuộc 16 quận, 5 huyện và một thành phố. Từ tuần thứ hai của năm nay, số ca sởi hàng tuần tại thành phố có xu hướng giảm nhanh. Đến nay, có 50 phường, xã thuộc 13 quận huyện và TP Thủ Đức không ghi nhận ca sởi mới trong 3 tuần liên tiếp trở lên.
Như vậy, sau gần 7 tháng công bố dịch sởi trên toàn thành và triển khai chiến dịch tiêm chủng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, UBND TP HCM mới có thể công bố hết dịch theo từng khu vực. Điều này có nghĩa là ở 22 phường xã trên hết dịch song các địa phương khác vẫn còn dịch sởi.
Theo quy định, trách nhiệm công bố dịch và hết dịch thuộc UBND tỉnh thành. Quyết định công bố hết dịch có thể áp dụng riêng lẻ cho từng vùng, phường xã nếu đáp ứng đủ các điều kiện như trên.
Ngày 27/8 năm ngoái, UBND TP HCM công bố dịch trong bối cảnh số ca sởi liên tục được phát hiện sau hai năm không ghi nhận ca nào. Giám sát huyết thanh khi ấy cho thấy tỷ lệ trẻ từ 9 tháng tuổi đến dưới 5 tuổi có kháng thể phòng bệnh sởi chỉ đạt 86%, trong khi để có thể bảo vệ cộng đồng trước bệnh sởi, tỷ lệ miễn dịch cần đạt trên 95%. Ca mắc tăng nhanh liên tục như dự báo.
Thành phố mở chiến dịch tiêm vaccine miễn phí cho trẻ từ 1 đến 10 tuổi ngay sau đó từ ngân sách địa phương, thực hiện xuyên suốt, kể cả ngày lễ. Từ 7/9, thành phố khởi động chiến dịch tiêm vaccine tại trường học. Hệ thống tiêm chủng tư nhân cũng đồng loạt vào cuộc, giúp đẩy nhanh tốc độ tiêm cho trẻ.
Song song với chiến dịch tiêm chủng, ngành y tế triển khai kiểm soát nhiễm khuẩn tại bệnh viện, điều tra và xử lý dịch tại cộng đồng. Quá trình giám sát ghi nhận sự gia tăng số ca mắc ở nhóm tuổi 6-9 tháng tuổi. Đây là nhóm chưa đủ tuổi tiêm vaccine phòng bệnh sởi theo chương trình tiêm chủng mở rộng, trong khi kháng thể từ mẹ truyền sang có thể đã giảm dưới mức bảo vệ. Sở Y tế kiến nghị Bộ Y tế tiêm vaccine cho trẻ độ tuổi này, được chấp thuận và triển khai tiêm từ 12/11.
Đến nay, hơn 280.000 mũi tiêm đã được thực hiện trong chiến dịch. Tỷ lệ tiêm vaccine sởi cho nhóm trẻ từ 1 đến 5 tuổi đạt 100%, nhóm trẻ từ 6 đến 10 tuổi đạt 99,51% so với số trẻ đã rà soát được.
Theo ông Thượng, sau khi công bố hết dịch, thành phố tiếp tục các hoạt động giám sát, phát hiện sớm ca nghi sởi trong cộng đồng và trường học để kịp thời xử lý, ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch trở lại. Công tác tiêm chủng vẫn được triển khai để đảm bảo trẻ trong độ tuổi được tiêm đủ hai mũi vaccine sởi, đồng thời tổ chức tiêm bù cho trẻ chưa tiêm đủ.
"Chiến dịch tiêm chủng đã góp phần kiểm soát dịch sởi tại thành phố", ông Thượng nói. TP HCM là địa phương duy nhất trong cả nước công bố dịch sởi, trong vài năm nay.
Tiêm vaccine sởi cho trẻ trong chiến dịch tại TP HCM. Ảnh: Sở Y tế TP HCM
Thời gian qua, các bệnh viện cũng tập trung chăm sóc điều trị trẻ để kiểm soát số ca nặng và tử vong do bệnh sởi. Tính từ đầu đợt dịch đến nay, các bệnh viện TP HCM tiếp nhận hơn 8.000 ca sởi, trong đó 151 ca cần hỗ trợ hô hấp, 7 trẻ tử vong là những trẻ có bệnh lý bẩm sinh hoặc bệnh lý nền nặng và không được tiêm chủng trước đó. Các bệnh viện cũng tiếp nhận hơn 12.000 ca sởi từ các tỉnh thành khác chuyển đến.
Tại Hà Nội, tuần trước giới chức ghi nhận 182 ca sởi, tăng 51 ca so với tuần trước đó, nâng tổng số ca trong năm lên 1.058. Một bé 4 tuổi tử vong với tiền sử chưa tiêm vaccine phòng bệnh này. Cùng kỳ năm ngoái Hà Nội không ghi nhận ca sởi nào.
Sở Y tế vẫn khuyến cáo người dân không nên chủ quan, lơ là trong phòng chống dịch sởi. Chủ động đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ theo lịch tiêm chủng mở rộng. Rửa tay thường xuyên bằng nước và xà phòng, che miệng, mũi khi ho, hắt hơi, ăn uống đầy đủ, nâng cao thể lực và giữ gìn vệ sinh môi trường sống.
Bệnh sởi lây truyền qua đường hô hấp do ho, hắt hơi, tiếp xúc gần với người bị nhiễm hoặc dịch tiết mũi họng... Bệnh có biểu hiện đặc trưng là sốt, viêm long đường hô hấp, viêm kết mạc và phát ban. Trẻ mắc bệnh đa phần tự khỏi, song một số nhóm như suy giảm miễn dịch, ung thư, bệnh mạn tính, tim bẩm sinh... nguy cơ diễn tiến nặng, có thể tử vong. Trẻ bệnh sởi thường giảm miễn dịch lâu dài, dễ còi cọc suy dinh dưỡng, mắc các bệnh khác sau đó.
Lê Phương
