Người đàn ông 38 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, sống ở TP. Thanh Hóa, bị sốt liên tục 5 ngày, đau họng, viêm đường hô hấp trên. Sau đó, bệnh nhân nổi ban, lúc đầu mọc ở mặt rồi lan toàn thân kèm ngứa. Nhập bệnh viện tỉnh, anh được chẩn đoán sốt phát ban, điều trị không tiến triển, chuyển về Bệnh viện Bạch Mai.
Tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, các bác sĩ khám, xét nghiệm khẳng định nhiễm virus sởi. Sau 5 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân khỏi và được xuất viện, không có biến chứng.
Tương tự, người phụ nữ 37 tuổi, ở Nam Định, sốt tại nhà 3 ngày kèm phát ban đỏ mọc từ mặt, cổ sau lan toàn thân, đau rát họng, đau bụng, tiêu chảy, khó thở. Tại bệnh viện địa phương, chị được chẩn đoán sốt phát ban/giảm bạch cầu, tăng men gan, viêm phổi, điều trị kháng sinh không đỡ, chuyển tuyến trên. Bệnh nhân được chẩn đoán sởi, biến chứng viêm phổi. Hiện, sau 3 ngày điều trị, người phụ nữ qua cơn nguy kịch.
Nhiều bệnh nhân cũng có triệu chứng, song đi khám bị chẩn đoán nhầm là dị ứng, đến Trung tâm Bệnh Nhiệt đới mới biết mắc sởi sau khi nhận kết quả xét nghiệm dương tính, PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, cho hay.
Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính và nguy hiểm, lây qua đường hô hấp do virus họ Paramyxoviridae gây, có khả năng lây lan thành dịch. Nhiều người lầm tưởng rằng bệnh sởi chủ yếu là ở trẻ em và đã được khống chế nhờ vaccine, nhưng thực tế người lớn cũng mắc bệnh và có thể gặp những biến chứng ảnh hưởng lớn sức khỏe.
Virus sởi dễ lây theo đường không khí hoặc giọt bắn, nhóm nguy cơ là trẻ em chưa được tiêm phòng hoặc người lớn suy giảm miễn dịch. Sởi ở người lớn hay trẻ em đều có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm đường phổi, viêm kết mạc, viêm giác mạc, bội nhiễm gây viêm tai giữa, viêm ruột...
"Có không ít người lớn chủ quan cho rằng bệnh sởi chỉ có ở trẻ em, nên không đi khám và điều trị. Với phụ nữ có thai, bệnh sởi cũng có tác động xấu đến sức khỏe của mẹ và có ảnh hưởng tới thai nhi, đặc biệt trong 3 tháng đầu mang thai", ông Cường nói.
Nốt đỏ phát ban ở người mắc bệnh sởi. Ảnh:Vecteezy
Từ đầu năm đến nay, Bộ Y tế ghi nhận gần 5.000 ca dương tính với virus sởi, cao hơn 111 lần so với năm 2023. Một số địa phương có số nghi sởi và sởi dương tính cao là TP HCM, Đồng Nai, Nghệ An, Đắk Lắk, Bình Dương, Hà Nội, Khánh Hòa, Thanh Hóa, Kiên Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp.
Ngoài nguyên nhân liên quan đến tính chu kỳ của dịch bệnh, số ca sởi ở nước ta tăng cao còn do tỷ lệ tiêm chủng thấp. Như tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ ngày 1/9-19/11 ghi nhận 195 ca sởi dương tính, trong đó tỷ lệ mắc ở trẻ dưới 9 tháng (chưa đến tuổi tiêm vaccine phòng sởi) chiếm hơn 31%; với trẻ trên 9 tháng tuổi, tỷ lệ chưa tiêm chủng chiếm đến 40%. TP HCM ghi nhận hơn 300 trẻ 6-9 tháng tuổi phát hiện bệnh, chiếm 17% tổng số ca mắc.
Bệnh sởi cũng như một số bệnh truyền nhiễm khác như bạch hầu, ho gà, uốn ván ... có thể phòng ngừa an toàn bằng biện pháp tiêm chủng. Vaccine sởi hiện nay dành cho người lớn là vaccine 3 trong 1 MMR (sởi-quai bị-rubella) sẽ giúp phòng bệnh và ngăn ngừa các biến chứng. Bên cạnh đó, cần giữ vệ sinh môi trường và vệ sinh cá nhân, nâng cao sức khỏe để tăng sức đề kháng và đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh.
Bộ Y tế đã có hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sởi, các nhân viên y tế cần chú ý đến các đặc điểm của bệnh sởi để xét nghiệm chẩn đoán và cách ly, điều trị kịp thời, tránh bỏ sót và phát hiện muộn, từ đó nguy cơ lây lan trong cộng đồng.
Lê Nga
