Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhận định, đây là căn bệnh không lây nhiễm nhưng thường bị bỏ qua, dù ảnh hưởng đến hơn 380 triệu người trên toàn cầu. COPD là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 4 trên thế giới. Tuy nhiên, căn bệnh ít được nhắc đến trong các cuộc thảo luận về sức khỏe toàn cầu, bất chấp những hậu quả nặng nề đối với bệnh nhân và gia đình.
COPD là tình trạng phổi tiến triển khiến người bệnh khó thở, gây ra các triệu chứng như ho, thở khò khè và khó thở. Thủ phạm chính gây ra COPD là thuốc lá và ô nhiễm không khí. Hút thuốc lá làm tổn thương đường thở và mô phổi, dẫn đến viêm nhiễm và giảm luồng khí.
Tương tự, việc tiếp xúc với các chất ô nhiễm, chẳng hạn khí thải xe cộ và khói công nghiệp, có thể làm suy giảm chức năng phổi theo thời gian. Đối với bệnh nhân, việc sống chung với COPD tạo ra nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày và chất lượng cuộc sống tổng thể.
Tuy nhiên, nếu điều trị đúng cách và thay đổi lối sống, chức năng phổi được cải thiện, bệnh nhân sẽ cảm thấy dễ chịu hơn, WHO nhận định.
Dù COPD là căn bệnh phổ biến, các bệnh nhân vẫn gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Vấn đề chi phí cũng là một rào cản, đặc biệt ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, nơi xảy ra 85% số ca tử vong do COPD. WHO cho rằng điều này cần phải thay đổi.
"Chúng tôi khuyến khích việc tích hợp chẩn đoán và điều trị COPD vào hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu, một bước quan trọng để đảo ngược xu hướng này. Đối với nhiều người trên thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia thu nhập thấp, chăm sóc sức khỏe ban đầu là điểm tiếp xúc duy nhất của họ với hệ thống y tế", WHO nhận định.
Tổ chức đề xuất chính phủ các nước đưa việc kiểm soát COPD vào hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu và các gói bảo hiểm y tế toàn dân.
Minh họa hình ảnh lá phổi ở người. Ảnh: Dreamtimes
Mỹ và Canada đã trình bày hướng dẫn toàn diện và sáng kiến y tế công cộng nhằm cải thiện việc điều trị COPD. Vương quốc Anh và Tây Ban Nha tập trung vào việc phát hiện sớm và giảm các yếu tố nguy cơ như hút thuốc. Trong khi đó, Ấn Độ và Brazil, phải đối mặt với gánh nặng bệnh tật cao, đang tích hợp COPD vào các chiến lược y tế công cộng rộng hơn, giải quyết các yếu tố môi trường và lối sống.
Quyết định gần đây của Trung Quốc về việc đưa COPD vào chương trình Dịch vụ Y tế Công cộng Cơ bản Quốc gia đánh dấu cam kết chính trị quan trọng đối với việc chăm sóc bệnh nhân. Nước này có gần 100 triệu người mắc bệnh.
Ở các khu vực của châu Phi, nhận thức về bệnh ngày càng tăng. Một số khu vực bắt đầu đưa COPD vào chiến lược y tế công cộng. Giới chức bắt đầu nhận ra tầm quan trọng của ô nhiễm không khí và hút thuốc, vốn là những yếu tố nguy cơ gây bệnh.
WHO nhận định, nỗ lực này phản ánh cam kết toàn cầu trong việc giải quyết COPD, cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm bớt căng thẳng do căn bệnh phổ biến này gây ra.
"Thông điệp của chúng tôi rất rõ ràng: COPD cần được quan tâm khẩn cấp như các bệnh không lây nhiễm khác. Các nhà lãnh đạo quốc gia nên ưu tiên việc phòng ngừa và chăm sóc COPD đối với cả mọi người", đại diện cơ quan y tế Liên Hợp Quốc cho hay.
Thục Linh
