Công an TPHCM đã khởi tố, bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân (biệt danh Ngân 98) vì sản xuất, buôn bán thực phẩm giả gây nguy hại sức khỏe người tiêu dùng.
Kết quả điều tra của cơ quan công an cho thấy, từ năm 2021, Ngân hợp tác với một số nhà máy tại Hà Nội gia công các sản phẩm "thực phẩm bảo vệ sức khỏe giảm cân" như Super Detox X3, X7, X1000.
Lợi dụng hình thức "hàng tặng kèm", Ngân cho sản xuất thêm loại "viên rau củ Collagen" không có giấy phép lưu hành, dán nhãn trùng thương hiệu X3 - X7 - X1000 và quảng cáo có tác dụng "tăng hiệu quả giảm cân".
Dù ghi "hàng tặng kèm, không bán" để đối phó, thực tế sản phẩm này được bán kèm trọn bộ, khuyến khích người mua dùng song song để "giảm 4-15kg" trong một liệu trình.
Theo Báo Lao động, kết quả giám định của Phân viện Khoa học hình sự - Bộ Công an xác định, sản phẩm của Ngân là hàng giả, không đạt chỉ tiêu chất lượng; trong đó, một số mẫu "viên Collagen" chứa sibutramin và phenolphthalein - hai chất bị cấm do có thể gây rối loạn tim mạch, huyết áp và nguy cơ ung thư.
Thuốc giảm cân mà Ngân 98 bán - tang vật vụ án. Ảnh: Công an TP HCM
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên (Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai) cho hay, hai chất cấm sibutramine và phenolphthalein thường được dùng trong nhiều loại thực phẩm hỗ trợ giảm cân.
Theo đó, các thực phẩm chức năng quảng cáo để giảm cân thường chứa rất nhiều chất và thường chia thành các nhóm. Các chất kích thích như các chất cấm sibutramine, caffeine, thậm chí bột từ tuyến giáp động vật…
Cơ chế hoạt động bắt các cơ quan nội tạng của cơ thể, đặc biệt là tim mạch, đốt cháy mỡ, tiêu thụ năng lượng mà không phải tăng vận động về thể lực. Điều này là phản khoa học và rất nguy hiểm, gây biến cố với tim mạch, não…
Ngoài ra, các chất gây chán ăn, ví dụ phenylpropanolamine (trong số các chất này cũng có nhiều chất có rủi ro và độc tính cao).
Phenolphtalein trong thuốc giảm cân có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa, tim mạch, gan của người dùng. Sử dụng phenolphtalein để giảm cân còn gây ra các tác dụng phụ không mong muốn như chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, lâu dài dẫn đến việc sức khỏe bị giảm sút...
Trên VnExpress, BS Đoàn Dư Mạnh (Thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam) nhận định, việc phát hiện hai hoạt chất này trong viên collagen "rất đáng lo ngại" vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến tim và hệ mạch máu - những cơ quan vốn rất nhạy cảm với sự thay đổi của thần kinh và áp lực máu.
Sibutramin từng được dùng trong thuốc giảm cân do có khả năng ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine, khiến người dùng cảm thấy nhanh no và giảm thèm ăn. Tuy nhiên, chính cơ chế này khiến tim đập nhanh hơn, huyết áp tăng cao, mạch máu co lại. Đây là nguyên nhân khiến thuốc chứa sibutramin bị cấm lưu hành.
Tại Việt Nam, từ năm 2010, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế, đã chỉ đạo ngừng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu sibutramine. Tháng 4/2011, cơ quan này đình chỉ lưu hành trên toàn quốc và thu hồi toàn bộ thuốc có chứa hoạt chất sibutramine.
Khi mạch máu bị co hẹp, tim phải hoạt động nhiều hơn, dẫn đến tăng áp lực và nguy cơ tổn thương ở người có bệnh nền như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, tiểu đường, có thể gây rối loạn nhịp tim và hàng loạt các bệnh lý tim mạch khác, thậm chí có nguy cơ đột tử. Nguy hiểm hơn, người dùng không nhận thấy triệu chứng sớm mà vẫn tưởng cơ thể đang khỏe mạnh, giảm cân hay "đẹp da" hơn, trong khi độc tính tích lũy từng ngày.
Dù chỉ dùng liều nhỏ nhưng nếu kéo dài trong vài tuần hoặc vài tháng, độc chất có thể gây tổn thương thành mạch và cơ tim. Với người có bệnh lý tim mạch, nguy cơ biến chứng cấp hoàn toàn có thể xảy ra.
Trước đây Phenolphthalein từng được sử dụng trong thuốc nhuận tràng nhưng đã bị cấm vì gây độc tế bào, tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư. Chất này không được phép tồn tại trong thực phẩm hay dược phẩm vì nhiều nghiên cứu cho thấy nguy cơ gây độc tế bào, rối loạn tiêu hóa và đột biến gen dẫn đến ung thư.
"Chất này kích thích nhu động ruột rất mạnh, gây tiêu chảy, mất nước, rối loạn điện giải, đặc biệt là giảm kali máu. Khi nồng độ kali giảm, cơ tim có thể rối loạn dẫn truyền, gây loạn nhịp, yếu cơ hoặc ngừng tim đột ngột", bác sĩ Mạnh thông tin.
Phenolphthalein cũng tăng gánh nặng cho gan và thận, là hai cơ quan chịu trách nhiệm chuyển hóa và đào thải độc tố. Sử dụng phenolphthalein lâu dài có thể khiến chức năng gan, thận suy yếu mà người dùng không hề biết.
Bác sĩ khuyến cáo để giảm cân, người dân nên đi khám hoặc có lời khuyên trực tiếp từ bác sĩ hướng dẫn, đánh giá tình trạng và biện pháp cụ thể với từng người. Cách thức phổ biến và an toàn nhất vẫn là điều chỉnh chế độ ăn uống và tăng cường vận động thể lực.
"Bên cạnh đó, các loại thực phẩm chức năng hiện nay ở Việt Nam đang được quảng cáo và hiểu sai rất nhiều. Khi cần mua bất cứ sản phẩm gì, đặc biệt dùng trên cơ thể người cần chọn các sản phẩm được sản xuất bởi các công ty được cấp phép và đáp ứng tiêu chuẩn của nhà nước, việc mua bán cũng cần trực tiếp qua nhà phân phối chính thức, có hóa đơn, đóng thuế rõ ràng. Người dân không nên mua các sản phẩm thực phẩm chức năng và thuốc trên mạng xã hội, qua Internet hay điện thoại", bác sĩ cảnh báo.
Lời khai của Ngân 98 về việc sản xuất, buôn bán hàng giảNgân 98 khai, do tin vào giấy kiểm nghiệm của nhà sản xuất, không biết thuốc giảm cân và viên rau củ Collagen là kém chất lượng nên đã dùng sức ảnh hưởng trên mạng để bán hàng.
Ngân 98 bị bắt vì sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩmGĐXH - Công an TP.HCM đã khởi tố, bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân (biệt danh Ngân 98) – người điều hành Công ty ZuBu và ZuBu shop – về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
