Mới đây, theo TVBS, một người đàn ông Trung Quốc hơn 40 tuổi, mang virus viêm gan B, đã suýt mất mạng vì ăn mì với tương mè bị mốc. Theo bác sĩ chuyên khoa thận Giang Thủ Sơn, nam bệnh nhân vì tiết kiệm nên lấy lọ tương mè hết hạn trong tủ lạnh ra nấu mì. Sau khi ăn, ông xuất hiện triệu chứng mệt mỏi nghiêm trọng. Khi nhập viện cấp cứu, người bệnh được chẩn đoán viêm gan cấp, nhanh chóng tiến triển thành suy gan. Thông tin trên VietnamNet.
Bạn cần kiểm tra hạn dùng các thực phẩm trước khi chế biến món ăn. Ảnh minh họa: Ban Mai
Xét nghiệm cho thấy lượng virus viêm gan B trong máu không cao, loại trừ khả năng virus gây bệnh. Khi bác sĩ hỏi kỹ, bệnh nhân cho hay lọ tương mè đã “mọc một ít nấm mốc” nhưng ông nghĩ chỉ cần gạt phần mốc đi là có thể dùng. Thực tế, đây chính là nguyên nhân gây ngộ độc aflatoxin - một loại độc tố cực mạnh do nấm Aspergillus flavus sinh ra trong môi trường nóng ẩm.
Vị bác sĩ này cho biết, aflatoxin là chất có độc tính cao, tấn công trực tiếp vào gan và có khả năng gây ung thư. Loại nấm sinh ra độc tố trên thường phát triển trong các loại hạt như lạc, mè, đậu nành, ngô và cà phê. Những nguyên liệu này khi được chế biến thành bơ lạc, tương mè, mứt nếu bảo quản không đúng cách, nguy cơ nhiễm nấm mốc và aflatoxin là rất cao.
“Aflatoxin là độc tố cực mạnh, tấn công trực tiếp vào tế bào gan, có thể gây viêm gan cấp, xơ gan hoặc ung thư gan nếu phơi nhiễm kéo dài. Đặc biệt, những người đã mang virus viêm gan B hoặc C, nếu ăn phải thực phẩm nhiễm aflatoxin, nguy cơ suy gan và tử vong càng cao".
Vì sao tủ lạnh không phải là "vùng an toàn tuyệt đối"?
Nhiều người lầm tưởng rằng bảo quản trong tủ lạnh là an toàn tuyệt đối. Thực tế, nhiệt độ 2–8°C chỉ giúp làm chậm quá trình hư hỏng, chứ không tiêu diệt được vi khuẩn, nấm mốc hay độc tố đã sinh ra. Các loại thực phẩm như lạc, mè, đậu nành, ngô, cà phê, bơ lạc, tương mè, mứt – nếu để lâu trong môi trường ẩm, kể cả trong tủ lạnh – vẫn có thể phát triển nấm Aspergillus flavus. Loại nấm này sinh độc tố aflatoxin mà không thể loại bỏ bằng cách nấu, rang hay gạt phần mốc đi.
Dấu hiệu cảnh báo thực phẩm có nguy cơ nhiễm độc aflatoxin
Thực phẩm có mùi hôi khét, vị đắng nhẹ, hoặc mùi dầu ôi.
Bề mặt xuất hiện đốm mốc xanh, vàng hoặc xám nhạt.
Các loại hạt, tương, bơ… bị tách dầu, đổi màu.
Thức ăn để trong tủ lạnh quá thời hạn khuyến cáo (dù chưa mốc rõ ràng).
Một khi thực phẩm đã nhiễm nấm mốc sinh độc tố, chỉ gạt bỏ phần mốc hay nấu chín lại cũng không đủ an toàn – vì aflatoxin bền với nhiệt, có thể chịu được đến 280°C.
Cách bảo quản an toàn và sử dụng hợp lý
Để phòng ngộ độc từ thực phẩm “ẩn mình” trong tủ lạnh, chuyên gia khuyến cáo:
Không tích trữ quá nhiều – chỉ nên mua lượng thực phẩm vừa đủ dùng trong 3–5 ngày.
Kiểm tra và vệ sinh tủ lạnh mỗi tuần, loại bỏ thực phẩm quá hạn, đóng gói kém hoặc có dấu hiệu hỏng.
Gia vị làm từ hạt (bơ lạc, tương mè, dầu mè, mứt, ngũ cốc) nên bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, đậy kín nắp.
Không dùng thực phẩm đã mốc, ôi, chua, dù chỉ ở phần nhỏ.
Người mang bệnh gan, người cao tuổi, trẻ nhỏ đặc biệt phải cẩn trọng với đồ ăn cũ, thực phẩm tự chế biến để lâu.
Tiết kiệm đúng cách
Tiết kiệm thực phẩm là thói quen tốt, nhưng tiết kiệm mù quáng lại là mầm họa. Một lọ tương, một gói hạt hay một phần đồ ăn thừa tưởng chừng nhỏ bé có thể khiến gan phải gánh chịu hậu quả nặng nề.
Bác sĩ này cảnh báo: "Chỉ cần 1 mg aflatoxin cũng đủ gây tổn thương tế bào gan. Nếu tích tụ lâu dài, nguy cơ ung thư gan tăng gấp 5–10 lần".
Hãy nhớ, tủ lạnh là công cụ hỗ trợ bảo quản, không phải "lá bùa hộ mệnh". Đừng để sự chủ quan và tiết kiệm sai cách khiến một bữa ăn trở thành “độc dược”.
Biểu hiện bất thường của người phụ nữ ăn khoai lang mỗi ngày suốt nhiều nămGĐXH - Một phụ nữ ăn khoai lang mỗi ngày suốt thời gian dài bất ngờ nhận thấy da mình chuyển sang màu vàng lạ thường.
