Các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội) vừa thực hiện thành công ca phẫu thuật ghép thận đặc biệt: Lấy thận tự thân có nguy cơ phải cắt bỏ ra ngoài để tái tạo mạch máu, sau đó ghép lại cho chính người bệnh. Đây là lần đầu tiên ghi nhận ca phẫu thuật đặc biệt này tại Việt Nam.
Bác sĩ ghép thận sau khi đã "sửa chữa" thận cho người bệnh. Ảnh: Thu Hương
Bệnh nhân nữ 37 tuổi (ở tỉnh Phú Yên) phát hiện khối phình lớn động mạch thận trái sau những cơn đau thắt lưng kéo dài.
Theo bệnh nhân, cách đây hơn 2 tháng, chị xuất hiện tình trạng đau thắt lưng trái, đôi lúc đau quặn thành từng cơn, không lan, không sốt. Bệnh nhân đã đi khám ở nhiều bệnh viện lớn phía Nam, được chẩn đoán phình động mạch thậntrái ở rốn thận và có chỉ định cắt bỏ thận để tránh vỡ khối phình.
Không muốn mất thận, bệnh nhân tìm đến tiến sĩ - bác sĩ Ngô Vi Hải, Chủ nhiệm Khoa Ngoại lồng ngực, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, khám với mong muốn có một giải pháp điều trị khác.
Theo bác sĩ Hải, bệnh nhân có túi phình khổng lồ ở động mạch thận trái, kích thước gần 5 cm và đã xuất hiện triệu chứng đau, dấu hiệu cảnh báo nguy cơ vỡ. Vì vậy, khối phình này cần được can thiệp sớm.
Bác sĩ Ngô Vi Hải chia sẻ về ca ghép thận tự thân đặc biệt
Điểm khó là túi phình nằm ở ngay trong rốn thận, nơi các nhánh động mạch cấp máu cho đài thận trên, giữa và dưới đều xuất phát từ trong khối phình. Với vị trí phức tạp như vậy, kỹ thuật đặt stent động mạch thận không khả thi.
Bệnh viện tuyến tỉnh cùng lúc thực hiện 2 ca ghép thận từ người cho chết não
Việc tái tạo động mạch thận nhằm bảo tồn chức năng thận là một thách thức lớn. Phẫu thuật sửa chữa khối phình khi quả thận vẫn ở trong cơ thể gần như không thể thực hiện được bằng các kỹ thuật mạch máu thông thường. Do đó, êkíp phẫu thuật đã lựa chọn giải pháp cắt thận ra khỏi cơ thể, tái tạo lại động mạch thận bên ngoài, rồi ghép trả lại cho bệnh nhân.
Kíp mổ gồm hai nhóm chuyên môn phẫu thuật tiết niệu và phẫu thuật mạch máu. Quá trình được triển khai theo kỹ thuật lấy thận ghép: Phẫu thuật nội soi cắt thận, đưa ra ngoài cơ thể, tái tạo động mạch thận và loại bỏ khối phình, sau đó ghép lại vào hố chậu cùng bên theo kỹ thuật ghép thận thường quy.
"Các phẫu thuật viên mạch máu cần thời gian để tái tạo động mạch thận, trong khi thận không được thiếu máu nóng quá 20-30 phút. Mọi thao tác phải chuẩn xác và nhanh chóng. Thận bệnh lý được lấy ra qua phẫu thuật nội soi hố chậu trái, đồng thời tận dụng đường mổ này để ghép lại sau khi tái tạo mạch máu"- bác sĩ Hải nói.
Bệnh nhân ổn định sau ca mổ lấy thận để tái tạo mạch máu rồi ghép lại
Sau gần 4 giờ phẫu thuật, thận hoạt động tốt, máu lưu thông ổn định. Bệnh nhân hồi phục nhanh, tự đi lại, không cần dùng thuốc chống thải ghép vì đây là ghép thận tự thân.
Các bác sĩ nhấn mạnh thành công nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhiều chuyên khoa và mở ra cơ hội bảo tồn thận cho nhiều bệnh nhân khác, thay vì phải cắt bỏ. Hiện nay, trên thế giới có rất ít trường hợp xử lý mạch máu phức tạp như ca này.
Theo bác sĩ Hải, sự phối hợp giữa các chuyên khoa đã giúp bác sĩ xử lý những bệnh lý phức tạp mà trước đây không thể thực hiện. Thành công này tạo động lực lớn cho kíp phẫu thuật mạch máu và tiết niệu, đồng thời mở ra hướng điều trị mới cho bệnh nhân tổn thương thận phức tạp.
