Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi bác sĩ Âu Văn Khê, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - Cơ sở 3.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của hội chứng Guillain-Barré chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy bệnh thường xuất hiện sau một số yếu tố kích thích hệ miễn dịch, bao gồm:
- Nhiễm trùng: Các bệnh do virus hoặc vi khuẩn gây ra, đặc biệt là Campylobacter jejuni (vi khuẩn thường gây viêm dạ dày - ruột cấp), virus cúm, Covid-19 hoặc vi khuẩn Mycoplasma.
- Một số ít trường hợp có liên quan đến việc tiêm phòng, tuy nhiên lợi ích của tiêm chủng vẫn vượt trội so với nguy cơ này.
- Phẫu thuật hoặc các can thiệp y khoa trong thời gian gần.
- Một số bệnh lý nền hoặc rối loạn miễn dịch khác.
Triệu chứng
Bệnh thường khởi phát với các triệu chứng từ nhẹ đến nặng và có thể tiến triển nhanh chóng:
- Tê bì và ngứa ran ở đầu ngón tay, ngón chân.
- Yếu cơ dần dần, bắt đầu từ chân rồi lan lên trên.
- Khó đi lại, khó đứng lên.
- Yếu cơ ở tay, mặt, gây khó khăn trong vận động và biểu cảm.
- Khó nuốt, nói khó.
- Đau lưng và đau cơ.
- Mất phản xạ gân cơ.
- Rối loạn hô hấp (trong các trường hợp nặng có thể dẫn đến suy hô hấp).
Các triệu chứng có thể tiến triển trong vòng vài giờ đến vài ngày. Trường hợp nặng có thể khiến người bệnh rơi vào tình trạng liệt toàn thân hoặc suy hô hấp cần hỗ trợ máy thở.
Tế bào thần kinh được quan sát dưới kính hiển vi. Ảnh: Ed Reschke/Getty
Điều trị
Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu để chữa khỏi hoàn toàn hội chứng Guillain-Barré. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị giúp kiểm soát bệnh và thúc đẩy quá trình hồi phục, bao gồm:
- Điều trị theo Y học hiện đại:
- Liệu pháp miễn dịch:
- Truyền tĩnh mạch Immunoglobulin (IVIG) giúp ngăn chặn tác động của kháng thể tự miễn.
- Lọc huyết tương (Plasmapheresis) để loại bỏ các kháng thể gây bệnh.
- Hỗ trợ hô hấp: Trong trường hợp nặng, người bệnh có thể cần đặt nội khí quản và thở máy để duy trì hô hấp.
- Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng:
- Giúp người bệnh lấy lại sức mạnh cơ bắp, giảm biến chứng do bất động lâu ngày.
- Hỗ trợ tập thở để cải thiện chức năng hô hấp.
- Điều trị bằng Y học cổ truyền:
Việc kết hợp Y học cổ truyền trong điều trị hội chứng Guillain-Barré giúp rút ngắn thời gian phục hồi và cải thiện chức năng vận động. Các phương pháp bao gồm:
- Châm cứu.
- Cấy chỉ.
- Thủy châm (tiêm thuốc vào huyệt vị).
- Dùng thuốc Đông y.
Phòng ngừa
Hiện nay, không có biện pháp phòng ngừa đặc hiệu đối với hội chứng Guillain-Barré. Tuy nhiên, có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách:
- Duy trì sức khỏe hệ miễn dịch: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên.
- Tiêm chủng đầy đủ để phòng tránh các bệnh nhiễm trùng liên quan.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, đặc biệt là rửa tay thường xuyên để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn.
- Điều trị dứt điểm các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa để hạn chế biến chứng liên quan đến hệ thần kinh.
Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng nghi ngờ hội chứng Guillain-Barré, hãy đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc chẩn đoán và can thiệp sớm có thể giúp giảm thiểu biến chứng và thúc đẩy quá trình phục hồi.
Mỹ Ý
