Nhiều người thích dùng tai nghe chống ồn để tránh bị phân tâm khi làm việc, đi bộ hoặc tập thể dục. Tuy nhiên, các bác sĩ cảnh báo việc thường xuyên sử dụng thiết bị này có thể gây hại cho não bộ.
5 khoa thính học thuộc Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) Anh ghi nhận số người trẻ gặp vấn đề về thính giác gia tăng trong thời gian gần đây. Sau khi kiểm tra, các bác sĩ phát hiện vấn đề không nằm ở tai mà do não. Nhiều người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn xử lý thính giác (APD), tình trạng thần kinh gây trở ngại cho khả năng xử lý âm thanh.
Người mắc APD vẫn vượt qua các bài kiểm tra thính lực, nghĩa là tai họ vẫn hoạt động bình thường. Tuy nhiên, họ gặp khó khăn trong việc giải mã các yếu tố cụ thể của âm thanh, chẳng hạn như xác định nguồn âm thanh.
Họ cũng gặp khó khăn khi nghe người khác nói chuyện trong môi trường ồn ào, hoặc khi người đó nói nhanh. Họ chỉ có thể hiểu rõ lời người khác nói nếu có sự lặp lại, đồng thời mất nhiều thời gian hơn khi trả lời trong một cuộc hội thoại nối tiếp.
Theo tiến sĩ, bác sĩ thần kinh Martin Kutscher, não bộ xử lý các xung điện thành âm thanh, chuyển thành từ, sau đó thành câu và ý nghĩa.
"Hầu hết chúng ta làm điều đó một cách dễ dàng. Một số người trưởng thành gặp vấn đề trong việc chuyển đổi các xung điện thần kinh này thành ý nghĩa. Chúng tôi gọi đó là tình trạng rối loạn xử lý thính giác trung ương", ông nói.
Các triệu chứng khác bao gồm khó các hướng dẫn bằng lời nói, khó tập trung khi nghe nhạc hoặc gặp khó khăn trong việc học ngôn ngữ mới.
APD thường bắt đầu từ thời thơ ấu, ảnh hưởng 2% đến 7% trẻ em, gây ra tình trạng khó đọc hoặc đánh vần. Trong những trường hợp này, APD thường do bệnh tật gây ra. Trẻ đôi khi gặp chấn thương đầu, nhẹ cân khi sinh, viêm tai giữa mạn tính hoặc viêm màng não. Tuy nhiên, sự gia tăng APD ở người trẻ là hiện tượng mới.
Claire Benton, phó chủ tịch Học viện Thính học Anh, cho biết não của người trưởng thành có thể "quên" cách xử lý tiếng ồn xung quanh do sử dụng tai nghe chống ồn quá nhiều.
"Việc đeo tai nghe chống ồn tạo ra một môi trường giả, khiến người ta chỉ nghe những gì mình muốn và không cần phải nỗ lực để lắng nghe", bà nói.
Tai nghe chống ồn có thể gây ra các vấn đề về não bộ. Ảnh: Adobe Stock
Theo David McAlpine, giám đốc học thuật của Macquarie University Hearing, tai nghe chống ồn có thể khiến não bộ bù trừ quá mức, dẫn đến tăng độ nhạy cảm và "mất khả năng lắng nghe".
"Tình trạng này giống như thay đổi mã hóa của não. Bạn không thể quay lại trạng thái não bộ trước đó", ông nói.
McAlpine cho rằng các công ty công nghệ lớn đã lợi dụng thói quen nghe của người dùng, kiếm tiền từ nó.
"Giải pháp của họ cho vấn đề thính giác có thể đang tạo ra vấn đề về khả năng nghe và xử lý thông tin", ông nói.
Việc nhiều người trẻ trưởng thành đã sử dụng tai nghe chống ồn từ tuổi vị thành niên cũng có hại. Theo giáo sư Benton, những kỹ năng nghe phức tạp của não bộ chỉ thực sự hoàn thiện vào cuối tuổi thiếu niên. Vì vậy, nếu dùng tai nghe chống ồn suốt khoảng thời gian đó, khả năng xử lý lời nói và tiếng ồn sẽ chậm lại.
Một số bác sĩ cho rằng cần phải nghiên cứu thêm về tác động của tai nghe chống ồn đối với não bộ. Tiến sĩ Angela Alexander, chủ sở hữu của APD Support, lo ngại về ảnh hưởng của chúng đối với trẻ em, độ tuổi bộ não vẫn đang phát triển.
Hiện không có cách chữa khỏi APD, cách điều trị chủ yếu là kiểm soát môi trường. Ví dụ, trong cuộc họp, người mắc APD sẽ ngồi gần người nói, yêu cầu nói chậm hoặc yêu cầu các thông tin dạng văn bản.
Thục Linh (Theo NY Post)
