Tôi tin rằng nhiều người trong chúng ta – đặc biệt là người trưởng thành – đều từng trải qua tình trạng rụng tóc. Dấu hiệu rụng tóc có thể rất dễ nhận thấy: Tóc rụng nhiều mỗi khi chải đầu, tóc mắc đầy ở lỗ thoát nước trong phòng tắm, hoặc từng sợi tóc rơi vương vãi trên vai áo dù bạn vừa mới gội sạch đầu hôm qua.
Tuy nhiên, một điều nữa mà tôi dám chắc rằng nhiều người cũng không ngờ tới là: Chính những thói quen tưởng chừng vô hại trong cuộc sống hàng ngày lại có thể âm thầm góp phần khiến tóc rụng nhiều hơn. Chẳng hạn như chế độ ăn uống thiếu cân bằng, áp lực công việc, hay căng thẳng kéo dài... Tất cả đều có thể là những "thủ phạm vô hình".
Vậy những "thủ phạm" này đã hủy hoại mái tóc của chúng ta như thế nào?
1. Ăn kiêng quá mức: Làm mất chất dinh dưỡng của da đầu
Tóc được hình thành từ các nang tóc nằm trên da đầu, và mối quan hệ giữa chúng cũng giống như cây cối với đất – đất tốt thì cây mới xanh, nang khỏe thì tóc mới mọc dày. Thành phần chính của sợi tóc là protein keratin, bên cạnh đó còn có nước, lipid, khoáng chất và các nguyên tố vi lượng. Điều này cho thấy: để tóc phát triển khỏe mạnh, cơ thể cần được cung cấp đầy đủ dưỡng chất thiết yếu.
Chính vì vậy, nếu bạn ăn kiêng quá khắt khe hoặc duy trì chế độ ăn thiếu hụt dinh dưỡng trong thời gian dài, không chỉ cơ thể bị ảnh hưởng mà mái tóc cũng sẽ "lên tiếng". Trong y học, có một dạng rụng tóc phổ biến mang tên telogen effluvium – rụng tóc do tóc chuyển sang giai đoạn nghỉ sớm. Tình trạng này xảy ra khi có các yếu tố nội tại hoặc ngoại cảnh (như căng thẳng, thiếu chất) làm rối loạn chu kỳ mọc tóc, khiến tóc rụng hàng loạt và thưa dần trên toàn bộ da đầu.
Việt Nam có 1 loại quả dại chống rụng tóc hiệu quả: Ăn vào bổ gan, phòng được cả ung thưĐọc ngay
Ngoài ra, một nguyên nhân khác gây ra tình trạng rụng tóc telogen là thiếu sắt dẫn đến thiếu máu. Đây cũng có thể là kết quả của việc ăn kiêng trong thời gian dài.
Do đó, để đảm bảo sức khỏe cho mái tóc và sức khỏe tổng thể, bạn không nên ăn kiêng quá mức hoặc phi lý. Tốt nhất là nên có chế độ ăn uống cân bằng hàng ngày.
2. Mạnh tay với tóc: Gây tổn thương cơ học cho tóc
Trong thực tế, nhiều người vô tình gây tổn thương cho tóc chỉ vì thói quen nhổ tóc quá mức – từ việc buộc tóc quá chặt, tết tóc thường xuyên, đến sử dụng lược chải mạnh tay. Những hành động này có thể dẫn đến một tình trạng được gọi là rụng tóc do kéo.
Về mặt y học, rụng tóc do kéo (traction alopecia) là một dạng rụng tóc xảy ra khi tóc bị kéo căng liên tục trong thời gian dài. Các vùng dễ bị ảnh hưởng nhất là phần trán, đường viền chân tóc và hai bên thái dương – nơi tóc thường chịu lực kéo nhiều nhất. Nếu không phát hiện sớm và thay đổi thói quen, tổn thương có thể trở nên nghiêm trọng, thậm chí gây rụng tóc vĩnh viễn ở một số vùng da đầu.
Một biểu hiện khác của loại rụng tóc này là sự xuất hiện của một số gàu hình ống màu trắng bám vào giữa tóc (trong y học gọi là "bột tóc"), cũng do chân tóc bị kéo căng liên tục.
Do đó, để đảm bảo sức khỏe cho tóc, giảm nguy cơ rụng tóc do kéo căng, bạn nên chọn kiểu tóc phù hợp trong cuộc sống hàng ngày và cố gắng tránh kéo căng tóc trong thời gian dài. Nếu không có những tác động bên ngoài này, tóc có thể mọc tốt và tự nhiên hơn
3. Căng thẳng cao độ: "Sát thủ vô hình" khiến tóc rụng không phanh
Trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, căng thẳng đã trở thành một phần "bình thường" mà ai cũng phải đối mặt. Thế nhưng, ít ai biết rằng áp lực tâm lý không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần, mà còn là kẻ thù thầm lặng của mái tóc.
Bình thường, mỗi người có thể rụng từ 50 đến 100 sợi tóc mỗi ngày – một hiện tượng sinh lý hoàn toàn tự nhiên, vì tóc cũ rụng để nhường chỗ cho tóc mới mọc lên. Tuy nhiên, khi cơ thể rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài, các nang tóc dễ bị "đẩy sớm vào giai đoạn nghỉ ngơi", làm tóc rụng hàng loạt sau khoảng 2–3 tháng.
Bên cạnh đó, rụng tóc từng mảng (alopecia areata) cũng là một hệ quả đáng lo của stress. Người bệnh có thể mất tóc từng mảng tròn, rõ rệt trên da đầu. Điều này thường xảy ra đột ngột, khiến họ hoang mang và tự ti. Căng thẳng được cho là tác nhân kích hoạt phản ứng tự miễn – khi hệ miễn dịch nhầm lẫn và tấn công chính các nang tóc, khiến tóc rụng từng vùng.
Vì vậy, chăm sóc sức khỏe tinh thần cũng chính là một phần quan trọng trong hành trình giữ gìn mái tóc khỏe đẹp.
Hãy chú ý đến cảm xúc, căng thẳng tinh thần của bạn nhiều nhất có thể và cố gắng điều chỉnh căng thẳng thông qua các biện pháp thích hợp. Nếu có thể, bạn nên tránh xa nguồn gây căng thẳng. Nếu không khả thi, chỉ cần tập thể dục hoặc ngủ đủ giấc cũng có ích rất nhiều.
4. Nhuộm tóc, uốn tóc, duỗi tóc...: Có thể gây hư tổn tóc
Các phương pháp làm đẹp tóc như nhuộm, uốn, duỗi... tuy giúp bạn thay đổi diện mạo nhanh chóng, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ gây hư tổn – chủ yếu ở thân tóc, chứ không phải nang tóc. Có hai dạng tổn thương chính: Do hóa chất và do tác động vật lý.
Tổn thương hóa học thường đến từ thuốc nhuộm và dung dịch uốn/ép tóc. Các sản phẩm này chứa những thành phần như hydrogen peroxide, amoniac hoặc thiosulfate – vốn có khả năng thay đổi cấu trúc protein keratin để định hình hoặc tạo màu cho tóc. Tuy nhiên, đi kèm với hiệu quả làm đẹp là rủi ro làm tổn hại lớp biểu bì tóc (cuticle), khiến tóc khô, xơ, dễ gãy và mất độ bóng tự nhiên.
Tổn thương vật lý xảy ra khi tóc tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc lực kéo liên tục. Chẳng hạn, sử dụng máy sấy, máy ép hoặc máy uốn tóc với nhiệt độ vượt quá 180°C có thể làm bốc hơi độ ẩm trong tóc, dẫn đến tình trạng khô, chẻ ngọn. Ngoài ra, các kiểu tóc buộc chặt, tết sát da đầu hoặc nối tóc cũng có thể gây ra rụng tóc do kéo – hiện tượng đã được nhắc đến trước đó.
Để giảm thiểu hư tổn do hóa chất, hãy cố gắng không sử dụng các sản phẩm kém chất lượng và kéo dài thời gian giữa lần nhuộm và uốn tóc (ví dụ: hơn 3 tháng). Bạn có thể sử dụng dầu xả hàng ngày - "người hùng thầm lặng" giúp đóng lớp biểu bì tóc, giảm ma sát và bảo vệ sợi tóc khỏi khô xơ.
Để giảm thiểu tổn thương vật lý, tốt nhất hãy sử dụng thiết bị tạo kiểu đúng cách – luôn giữ máy sấy cách tóc ít nhất 15cm, chọn nhiệt độ thấp, và hạn chế kiểu tóc buộc chặt thường xuyên.
Từ những điều này, chúng ta có thể thấy: Mái tóc không chỉ là phần ngoại hình mà còn phản ánh sức khỏe từ bên trong. Để tóc phát triển khỏe mạnh, hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ – chăm sóc đúng cách, tránh thói quen gây hại, và tạo "mảnh đất màu mỡ" để từng sợi tóc được nuôi dưỡng vững vàng.
