Trong thời đại công nghệ số, việc kiểm tra điện thoại ngay sau khi mở mắt gần như đã trở thành phản xạ vô thức của nhiều người. Dù chỉ đơn giản là lướt tin nhắn, xem dự báo thời tiết hay "cập nhật thế giới" trên mạng xã hội vài phút, thói quen này ảnh hưởng không nhỏ đến mục tiêu giảm cân và sức khỏe tổng thể.
Vừa thức dậy đã cầm điện thoại xem tin nhắn, lướt mạng xã hội ngay là thói quen của rất nhiều người.
Ánh sáng xanh và nhịp sinh học bị xáo trộn
Theo chuyên trang sức khỏe Verywell Health, khi vừa thức dậy, cơ thể đang trong giai đoạn chuyển tiếp từ trạng thái ngủ sang tỉnh táo. Đây là thời điểm quan trọng để đồng hồ sinh học nội tại (circadian rhythm) được thiết lập lại, chủ yếu nhờ tín hiệu từ ánh sáng mặt trời tự nhiên. Tuy nhiên, ánh sáng xanh phát ra từ màn hình điện thoại có thể làm gián đoạn quá trình này, ức chế sản xuất melatonin - hormone điều hòa giấc ngủ.
Bác sĩ Alex Dimitriu, chuyên gia về giấc ngủ và tâm thần học tại California, giải thích: "Nếu bạn tiếp xúc với ánh sáng xanh ngay sau khi thức dậy, bạn đang đánh lừa bộ não rằng vẫn chưa đến giờ bắt đầu ngày mới. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ tỉnh táo - buồn ngủ, và khiến giấc ngủ sau đó kém chất lượng hơn, gây rối loạn quá trình trao đổi chất".
Một giấc ngủ không đủ sâu và không đúng chu kỳ sẽ dẫn đến mất cân bằng insulin, tăng cảm giác thèm ăn, đặc biệt là thức ăn giàu carbohydrate - điều cản trở rõ rệt đến nỗ lực kiểm soát cân nặng.
Cortisol tăng vọt và stress tích tụ
Cơ thể con người có cơ chế tự nhiên tiết hormone cortisol vào sáng sớm để giúp bạn tỉnh táo và sẵn sàng cho ngày mới. Tuy nhiên, khi bạn tiếp xúc với tin tức tiêu cực, email công việc hoặc những nội dung gây áp lực trên mạng xã hội ngay lập tức, mức cortisol có thể tăng quá mức.
Một nghiên cứu từ Đại học California, San Francisco cho thấy nồng độ cortisol cao liên tục vào buổi sáng không chỉ làm tâm trạng tiêu cực hơn mà còn liên quan đến tích tụ mỡ nội tạng, đặc biệt là mỡ vùng bụng, loại mỡ nguy hiểm nhất đối với sức khỏe tim mạch và chuyển hóa.
Tiến sĩ Elissa Epel, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: "Cảm giác căng thẳng ngay từ đầu ngày sẽ định hình cách cơ thể phản ứng với các tình huống sau đó. Những người có mức stress cao thường dễ ăn uống không lành mạnh và ít hoạt động thể chất".
Thiết lập thói quen tốt buổi sáng như phơi nắng, vận động nhẹ nhàng, ăn sáng lành mạnh giúp tăng cường hiệu quả giảm cân.
Lỡ mất thời điểm vàng để đốt mỡ
Thay vì rời khỏi giường và tập thể dục, nhiều người có xu hướng nằm thêm 20-30 phút để lướt điện thoại. Điều này đồng nghĩa với việc bỏ lỡ "cửa sổ vàng" vào buổi sáng, thời điểm cơ thể nhạy cảm hơn với hoạt động vận động và có khả năng đốt cháy năng lượng cao hơn.
Một nghiên cứu được đăng trên Journal of Physical Activity and Health cho thấy những người tập thể dục vào buổi sáng tiêu hao nhiều calo hơn trong ngày và có khả năng duy trì cân nặng ổn định cao hơn so với những người vận động vào chiều tối.
"Thay vì dành thời gian đầu ngày cho mạng xã hội, bạn hãy thử ra ngoài đi bộ, thực hiện vài động tác yoga hoặc đơn giản là phơi nắng 10-15 phút. Ánh sáng tự nhiên không chỉ giúp thiết lập nhịp sinh học mà còn cải thiện tâm trạng và tăng cường trao đổi chất", chuyên gia dinh dưỡng người Anh Rhiannon Lambert nói.
Ảnh hưởng đến lựa chọn thực phẩm trong ngày
Một yếu tố đáng chú ý khác là ảnh hưởng cảm xúc của việc dùng điện thoại buổi sáng đến hành vi ăn uống. Theo nghiên cứu từ Đại học Columbia (Mỹ), những người bị tác động bởi thông tin tiêu cực có xu hướng lựa chọn các loại thực phẩm giàu đường và chất béo để giảm căng thẳng cảm xúc, một phản ứng "tự an ủi" thường gặp.
Về lâu dài, điều này hình thành thói quen ăn uống không lành mạnh, cản trở nỗ lực kiểm soát cân nặng và gây rối loạn chuyển hóa.
Lời khuyên từ chuyên gia
Thói quen "ôm điện thoại" khi mới thức dậy cần được thay thế bằng các hoạt động có lợi cho sức khỏe như: hít thở sâu, phơi nắng, vươn vai, uống một ly nước lọc ấm hoặc vận động nhẹ nhàng. Việc này không chỉ giúp bạn cảm thấy sảng khoái hơn mà còn hỗ trợ ổn định hormone, cải thiện chuyển hóa và góp phần vào hành trình giảm cân hiệu quả.
Tiến sĩ Frank Lipman, chuyên gia y học chức năng tại New York, kết luận: "Cách bạn bắt đầu buổi sáng sẽ định hình toàn bộ nhịp sinh học, năng lượng và quyết định bạn có kiểm soát tốt cảm giác thèm ăn, căng thẳng và sự trao đổi chất trong cả ngày hay không".
Vienne (Theo VeryWell Health)
