Nhận định trên được Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu khi thẩm tra báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 tại phiên họp Quốc hội chiều 20/10.
Đại diện Chính phủ, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế 5 năm qua được thực hiện trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực có nhiều biến động nhanh, phức tạp, chưa từng có tiền lệ khi cạnh tranh thương mại ngày càng gay gắt, căng thẳng địa chính trị leo thang, đặc biệt là đại dịch ảnh hưởng nặng nề đến mọi mặt đời sống xã hội.
Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc trình bày báo cáo tại phiên họp Quốc hội chiều 20/10. Ảnh: Media Quốc hội
Với 27 chỉ tiêu trong Nghị quyết 31 của Quốc hội về cơ cấu lại nền kinh tế, đến nay, theo Phó thủ tướng, 23 chỉ tiêu có thông tin đánh giá. Trong đó, 10 chỉ tiêu có khả năng hoàn thành. Một số chỉ tiêu dự kiến không hoàn thành như: tăng năng suất lao động; số lượng doanh nghiệp; lượng hợp tác xã nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, liên kết với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị cao; tỷ trọng chi cho khoa học công nghệ. Ông Phớc nói rằng những chỉ tiêu này "đòi hỏi phải nỗ lực rất lớn" mới có thể đạt.
Theo báo cáo của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính, cơ cấu lại đầu tư công, ngân sách nhà nước, hệ thống tín dụng và khu vực đơn vị sự nghiệp công lập đạt nhiều thành quả rõ nét. Đầu tư công đã phát huy vai trò dẫn dắt, khắc phục tình trạng dàn trải. Số dự án vốn ngân sách trung ương giảm từ 11.000 xuống dưới 5.000. Tiến độ giải ngân cũng cải thiện rõ rệt, bình quân đạt 94,3% kế hoạch với nhiều dự án tồn đọng được tháo gỡ. Nợ xấu trong hệ thống tín dụng được kiểm soát dưới 2%.
Cùng với đó, các thị trường tài chính, bất động sản, lao động, khoa học, công nghệ đều có chuyển biến tích cực, khuôn khổ pháp lý ngày càng hoàn thiện. Thị trường tài chính cơ bản ổn định trước bối cảnh nhiều biến động trong và ngoài nước.
Ông Phan Văn Mãi phát biểu tại phiên họp Quốc hội chiều 20/10. Ảnh: Media Quốc hội
Bên cạnh những điểm sáng, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cơ cấu ngành kinh tế dịch chuyển chậm, giá trị gia tăng còn thấp. Tỷ trọng nông nghiệp trong GDP đã giảm, song vẫn còn cao, trong khi công nghiệp chế biến, chế tạo; dịch vụ giá tăng gia tăng cao phát triển chưa tương xứng.
Việc phát triển các loại thị trường cũng còn chưa đồng độ, thiếu chiều sâu. Theo ông Mãi, thị trường tài chính ngân hàng đối mặt một số rủi ro tiềm ẩn, nợ xấu tập trung ở lĩnh vực bất động sản và xây dựng. Ngoài ra, tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước còn chậm. Không gian phát triển kinh tế vùng còn dàn trải, thiếu các trung tâm, cực tăng trưởng và chuỗi giá trị có sức cạnh tranh quốc tế.
Với 13 chỉ tiêu khó hoàn thành tập trung về chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, phát triển thị trường, doanh nghiệp và đổi mới sáng tạo, ông Phan Văn Mãi đề nghị Chính phủ đánh giá rõ tác động của việc này, cũng như rút ra bài học kinh nghiệm để xác định các giải pháp chiến lược cho gian đoạn 5 năm tới.
Đồng thời, theo Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính, Chính phủ cần ưu tiên những tháng cuối năm 2025 nhằm củng cố ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì các cân đối lớn, cũng như thảo luận cách thức khai thác hiệu quả tiềm năng vùng, phát huy vai trò doanh nghiệp tư nhân, công nghiệp công nghệ cao...
Anh Tú
