Ngày 17/1, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết chính phủ Mỹ sẽ chạm trần nợ công vào ngày 21/1. Khi đó, họ sẽ triển khai "các biện pháp bất thường" để chính phủ không vượt trần nợ và đối mặt rủi ro vỡ nợ.
"Thời gian áp dụng các biện pháp bất thường sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố thiếu chắc chắn, trong đó có dự báo về các khoản chi của Chính phủ Mỹ trong tương lai", bà cho biết. Trần nợ của Mỹ hiện là 36.100 tỷ USD. Đến ngày 16/1, nước này đã vay 36.080 tỷ USD.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen phát biểu tại đại sứ quán Mỹ ở Paris, Pháp năm 2023. Ảnh: AFP
Bà Yellen cho biết Bộ Tài chính Mỹ sẽ ngừng rót tiền vào hai quỹ quyền lợi hưu trí công chức cho đến ngày 14/3. Hai quỹ này chưa yêu cầu thanh toán ngay. Một khi trần nợ được đình chỉ hoặc nâng lên, việc đầu tư vào các quỹ trên sẽ được phục hồi.
Bà Yellen thúc giục Quốc hội Mỹ nhanh chóng giải quyết vấn đề trần nợ "để bảo vệ niềm tin và uy tín của nước Mỹ". Cuối tháng trước, bà đã dự báo Mỹ chạm trần nợ vào nửa cuối tháng 1, sau khi Quốc hội Mỹ bác việc gia hạn hoặc bỏ hẳn trần nợ trong thỏa thuận ngân sách cuối năm.
Bộ Tài chính Mỹ có nhiều biện pháp bất thường để tránh vỡ nợ. Các nhà phân tích cho rằng những biện pháp này có thể giúp họ cầm cự thêm vài tháng, tùy vào số thuế thu được.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cũng thúc giục các nghị sĩ Mỹ gia hạn hoặc bỏ trần nợ. Ông cho rằng việc Mỹ không thể làm điều này trong cuộc đàm phán năm 2023 "là một trong những quyết định chính trị ngớ ngẩn nhất nhiều năm qua".
Không như nhiều nước phát triển khác, Mỹ áp giới hạn nghiêm ngặt về số tiền chính phủ có thể đi vay. Trần nợ được thiết lập bởi Quốc hội Mỹ. Vì chính phủ chi nhiều hơn thu, các nhà hoạch định chính sách nước này phải nâng trần nợ định kỳ. Đây là nhiệm vụ khó khăn với giới chức, do nhiều người ngần ngại bỏ phiếu cho việc vay thêm tiền.
Trần nợ Mỹ được áp dụng lần đầu năm 1917, khi Quốc hội Mỹ cho phép Bộ Tài chính vay thêm có giới hạn để sử dụng trong Thế chiến I. Trần nợ đầu tiên trong thời hiện đại được thiết lập năm 1939, với 45 tỷ USD. Đến nay, các nghị sĩ đã thông qua tăng trần 103 lần.
Hà Thu (theo Reuters)
