Tòa nhà 'đội nón lá' đoạt giải kiến trúc quốc tế

The Kaleidoscope (Kính vạn hoa) là tòa nhà rộng 960 m2, được xây dựng làm văn phòng kết hợp nhà ở, nằm trong khuôn viên một công ty thuộc khu công nghiệp Hòn La, tỉnh Quảng Bình.

Tháng 9 năm nay, công trình đã dành chiến thắng tại hạng mục Kiến trúc-Văn phòng của Loop Design Awards. Đây là giải thưởng quốc tế nhằm tôn vinh những tác phẩm, những dự án xuất sắc nhất trong lĩnh vực kiến trúc, thiết kế nội thất, thiết kế cảnh quan trên khắp thế giới.

Loop Design Awards 2022 có 705 dự án tham gia tranh giải, đến từ 56 quốc gia, ban giám khảo là những kiến trúc sư, nhà thiết kế, giáo sư, nhiếp ảnh gia uy tín đến từ nhiều nước trên thế giới.

Năm ngoái, công trình Viettel Offsite Studio của công ty KTS Võ Trọng Nghĩa cũng từng giành chiến thắng tại hạng mục tương tự của Loop Design Awards 2021.

Tọa lạc tại Quảng Bình, vùng đất với những cơn gió Lào khô nóng trong mùa hè và những trận bão lũ hàng năm, nên mục tiêu mà các kiến trúc sư khi thiết kế The Kaleidoscope là tạo nên một không gian sinh hoạt và làm việc an toàn, tránh xa tác động của khí hậu khắc nghiệt. Bên cạnh đó còn gia tăng sự tương tác giữa con người và thiên nhiên thông qua kiến trúc.

Công trình lấy cảm hứng từ hình ảnh chiếc nón lá gắn liền nét đặc trưng của người nông dân Việt Nam, với thiết kế mái hình chóp tỏa rộng che mát cho toàn bộ tòa nhà trong những ngày nắng nóng. Vị trí của tòa nhà nằm giao thoa giữa đồi và biển, nhờ đó tạo ra một loạt các khung cảnh đa dạng, thay đổi theo từng hướng và thời gian trong ngày - hiệu ứng giống một chiếc kính vạn hoa.

Tòa nhà được chia thành 7 khối hình tam giác, gồm cả không gian riêng và chung. Bên trong khối tam giác là các công năng khép kín như phòng ngủ và văn phòng riêng. Không gian giữa là văn phòng trung tâm và phòng khách.

Phần lớn diện tích tầng trệt là không gian ngoại thất, cho phép thông gió tự nhiên nhằm giảm thiểu tác động của độ ẩm trong đất.

Kiến trúc sư phụ trách cho biết, tòa nhà không sử dụng phong cách thiết kế cụ thể nào. Các thiết kế mới được tìm kiếm dựa trên bối cảnh địa lý, văn hóa vùng miền. Chức năng sử dụng chính được đặt trên kết cấu sàn “lơ lửng” để giảm thiểu tác động của độ ẩm trong đất.

Công trình có hai lớp mái, giữa hai lớp mái là khoang thông gió, có chức năng cách nhiệt vào những ngày nắng nóng. Trong khi đó, mái hiên được thiết kế sâu vào bên trong, giúp mọi người sinh sống và làm việc tại tòa nhà có thể mở cửa sổ ngay cả khi trời mưa. Mặt dưới của mái nhà và sàn tầng hai là bê tông thô, loại vật liệu cơ bản biểu hiện sự đơn giản trong thiết kế.

Các khối thông gió đục lỗ là thiết kế phổ biến ở các vùng nhiệt đới, không chỉ điều hòa các yếu tố môi trường mà còn tạo ra hiệu ứng ánh sáng ấn tượng.

Với chất liệu bê tông cốt sợi thủy tinh có kích thước khá lớn, được chế tác và đúc sẵn, các khối này được sắp xếp và tạo nên bề mặt cho các căn phòng hình tam giác, mang lại sự riêng tư cho không gian bên trong.

Việc sử dụng bê tông cốt sợi thủy tinh khiến các khối thông gió đục lỗ mỏng hơn so với bê tông thông thường. Điều này giúp giảm thiểu trọng lượng, dễ dàng trong vận chuyển cũng như thi công.

Các khoảng hở của khối khi xếp chồng lên nhau được lấp đầy bằng bê tông, tạo sự liên kết vững chức cho bề mặt công trình.

Những bức tường kiên cố lần lượt được đặt vuông góc với phần mái, vừa giúp thông gió tự nhiên, đồng thời mở ra cảnh sắc thiên nhiên đa dạng bên ngoài.

Hàng loạt các lát cắt hình chữ V tạo nên những không gian riêng hình tam giác hướng ra bên ngoài, đồng thời mở ra một không gian rộng lớn ở giữa là nơi làm việc chung cũng như tổ chức các hoạt động tập thể. Kết cấu "hang động" này giúp cho khu vực trung tâm có được nguồn ánh sáng tự nhiên linh hoạt.

Không gian chung có mặt tiền lắp kính, thiết kế mái hiên sâu để hạn chế tác động của nắng và mưa. Trần nhà cao kết hợp cùng mái đôi tạo nhiệt độ dễ chịu, mặt bằng thông thoáng xuyên suốt giữa các hướng giúp thông gió tự nhiên khắp tòa nhà.

Phòng ngủ của nhân viên có giường, tủ và nhà vệ sinh riêng. Không gian này được thiết kế với hai cửa sổ đặt ở các góc đối diện, tạo giải pháp thông gió chéo cho căn phòng.

Các khối bê tông kết hợp cùng cửa kính mở ra khung cảnh bên ngoài từ không gian phòng ngủ. Các khối bê tông này giúp điều chỉnh lượng ánh sáng cũng như tạo được sự riêng tư nhất định mà không cần phải khép kín hoàn toàn không gian bên trong.

Không gian có chiều cao gấp đôi các công năng khác được gọi là “phòng khánh tiết” với chức năng như một phòng khách chung cho nhân viên. Căn phòng này hướng ra và kết nối với không gian xanh bên ngoài văn phòng.

Toàn bộ không gian mang tông màu đơn sắc, với bê tông là màu chủ đạo tạo nên sự đơn giản cho công trình, góp phần vào cuộc sống yên bình nơi đây.

Phần mái phía trên được thiết kế với các lỗ hình tam giác, không chỉ là nguồn cung cấp nước tưới tự nhiên mà còn tạo ra những bóng sáng với hoa văn ấn tượng và thay đổi liên tục trên tường.

Không chỉ khoảng sân trong, 7 khối hình tam giác cũng có bồn cây ở trên mái, điểm thêm những mảng xanh cho toàn bộ mái nhà. Lớp đất dày ở các bồn cây này có chức năng như một lớp cách nhiệt trong môi trường nắng nóng vùng nhiệt đới.

The Kaleidoscope hoàn thiện sau 3 năm do bị đình trệ do Covid-19. Công trình sử dụng nguồn lao động địa phương.

Trong bản giới thiệu công trình, Loop Design Awards chia sẻ: "Bên cạnh việc thể hiện được ý đồ của khách hàng, dự án còn góp phần nâng cao tay nghề của lao động địa phương và khơi dậy tiềm năng phát triển ngành xây dựng nơi đây".