Anh Chiêm Nguyễn Anh Vũ (TP HCM) đã có khá nhiều kinh nghiệm trong việc trồng rau theo mô hình thủy canh. Để có được vườn rau thủy canh quy mô lên đến 200m2 cho gia đình như hiện tại, anh đã bỏ ra nhiều thời gian, công sức và chi phí để học hỏi, tiếp thu những kiến thức về thủy canh tiên tiến trên thế giới và áp dụng có chọn lọc dựa theo điều kiện thời tiết, khí hậu, điều kiện kinh tế, cơ sở vật chất hiện có. Sau một thời gian mày mò và đi vào sử dụng, hệ thống thủy canh trồng rau sạch của anh đã phát triển tươi tốt.
Anh Chiêm Nguyễn Anh Vũ cùng vợ và con gái.
Theo anh Anh Vũ, trồng rau thủy canh phù hợp với cuộc sống hiện đại, khi mọi người bận rộn với cuộc sống và công việc hàng ngày. Thực phẩm sạch lại là vấn đề "nóng" về việc đảm bảo an toàn như hiện nay. Các gia đình chỉ cần mất 10 - 15 phút chăm sóc rau mỗi ngày là đủ để có nguồn thực phẩm sạch, đảm bảo cho sức khỏe của các thành viên trong gia đình. Trước khi trồng rau theo mô hình thủy canh, bạn có thể tham khảo những lời khuyên hữu ích của anh Anh Vũ để có thể chọn lựa cho gia đình một mô hình trồng rau an toàn, phù hợp và hiệu quả.
Anh thiết kế hẳn vườn rau thủy canh rộng 200m2 để trồng rau sạch cho gia đình.
Một góc rộng thoáng của vườn rau thủy canh.
Chào anh, anh có thể cho biết, anh đã trồng rau thủy canh được bao lâu rồi? Hiện nay có rất nhiều các phương pháp trồng rau hiệu quả, vì sao anh chọn mô hình thủy canh?
- Việc tôi tìm hiểu và thực hành trồng thủy canh là do một chuyện tình cờ. Đó là vào khoảng năm 2011 khi vào một diễn đàn chăn nuôi để tìm hiểu nuôi con gì và trồng cái gì với số tiền vốn nhỏ. Và tôi ngạc nhiên với 1 bài viết "Trồng cây không cần đất". Bản thân tôi chưa hề trải qua bất cứ một trường học nào về canh nông, nên những điều ghi lại chia sẻ ở đây là do tôi tự tìm hiểu qua tài liệu, sách vở nước ngoài và sau đó tự thực hành lấy.
Sau một thời gian trồng rau thủy canh, anh thấy nó có những ưu và nhược điểm gì so với cách trồng rau thổ canh hay các phương pháp khác?
- Ưu điểm:
Có thể trồng ở những nơi có đất khô cằn, sỏi đá, không được màu mỡ, ngập mặn hoặc bị phèn chua hoặc đất bị nhiễm bệnh.
Giảm lao động, nhân công cho việc cải tạo đất, gieo trồng, tưới nước theo kiểu truyền thống được loại bỏ
Sản lượng tối đa có thể, có thể trồng với mật độ cao, luân canh không cần thời gian nghỉ như trồng thổ canh.
Bảo tồn nước và dinh dưỡng (phân bón) trong hệ thống.
Bệnh hại cây trồng được kiểm soát chặt chẽ.
Kiểm soát được dinh dưỡng (phân bón) một cách chính xác cho cây trồng.
Với hệ thống thủy canh trong nhà kính, ta dễ dàng kiểm soát được nhiệt độ, ánh sáng, và sâu bệnh do cách ly với đất. Đó là lý do tại rau thủy canh năng suất cao hơn thổ canh và thường ít sâu bệnh.
Những người làm vườn nghiệp dư có thể trồng được các loại rau cho gia đình trên sân thượng, hoặc ban công hẹp, hoặc trong các chung cư với hệ thống thủy canh, gọn nhẹ, sạch sẽ và có thể di chuyển.
Nhược điểm:
Chi phí xây dựng hệ thống ban đầu cao cùng với cách canh tác phức tạp vì khác với lối canh tác cổ truyền.
Người vận hành phải được đào tạo các kiến thức về sinh trưởng của cây và các nguyên tắc dinh dưỡng (phân bón) quan trọng.
Một vài bệnh cây lan truyền trong dung dịch cho những mùa trồng dài ngày. Bản thân người viết từng có kinh nghiệm với bệnh nấm gốc rau muống. Nhưng hầu hết đều có biện pháp vượt qua.
Các loại cây trồng không được đa dạng, thường phải được trồng thử nghiệm, nghiên cứu.
Dưa lưới trồng thủy canh
Cà tím
Dâu tằm
Rau cải
Có rất nhiều người e ngại trồng rau thủy canh vì cho rằng, thủy canh chỉ là trồng rau trên nước và hóa chất? Quan điểm của anh về vấn đề này như thế nào?
- Theo từ điển Websters New World (ấn bản lần 4, 1999), Random House Webster's College Dictionay 1999 và từ điển Oxford English (ấn bản lần 2, 1989) định nghĩa Thuỷ canh: là trồng cây không cần đất mà thay vào đó là một giá thể trơ như sỏi sạn, mùn tảo (peat, các chất lấy ra từ nham thạch (perlite, rockwool, vermiculite), mạt cưa... sau đó một dung dịch có chứa các chất cây cần để tăng trưởng được tưới vào".
Theo tôi, xung quanh ta đầy những sản phẩm hóa chất. Ví dụ: Nếu ta để ý sản phẩm bột nêm, ta thấy có thành phần bột điều vị hoặc trong lon nước ngọt có thành phần acid hosphoric (H3PO4), hoặc chai nước tương (xì dầu) có chất điều vị (631, 627), chất ổn định 415, chất tạo ngọt tổng hợp 950. Hoặc gần hơn là nước chúng ta thường uống, nó cũng là một phản ứng hóa học giữa Hydro và Oxy.
Các loại rau trồng thủy canh trong vườn nhà anh Vũ luôn tươi tốt.Vườn rau thủy canh không mất nhiều thời gian chăm sóc nhưng vẫn cho thu hoạch đều đặn.
Dung dịch thủy canh chứa những thành phần gì? Anh có thể giải thích tại sao rau thủy canh thường ít sâu bệnh và cho năng suất cao hơn thổ canh?
- Trong khi ngoài thiên nhiên có khoảng 90 loại muối khoáng được biết, thì chỉ 60 chất được tìm thấy trong nhiều loại cây khác nhau. Nhiều chất dù được tìm thấy trong cây, nhưng không phải là chất cây cần để tăng trưởng. Chẳng qua cây hút vào bất cứ chất nào nằm trong tầm hút của rễ, nếu những chất đó đang ở dạng hòa tan. Tuy vậy, cây cũng có ít nhiều khả năng chọn lựa. Việc cây hấp thụ chất dinh dưỡng không tùy thuộc vào nồng độ riêng của bất cứ chất nào. Hơn nữa, cùng mọc chung một nơi, mỗi cây lựa chọn cho mình một (số) chất riêng khác nhau.
Nguồn dung dịch thủy canh anh thường mua ở đâu? Có đảm bảo chất lượng cho rau sạch không?
- Các nguồn cung cấp đều từ các Công ty phân bón có uy tín như Phú Định, Việt Nam hay Haifa và Yara của Israel. Chất lượng và thành phần đều được kiểm định và ghi rõ chi tiết.
Dưa chuột
Các loại rau ăn lá
Theo anh Anh Vũ, nếu biết trồng thủy canh đúng cách, pha chế dung dịch đủ liều lượng sẽ giúp bạn thu hoạch rau an toàn.
Các loại rau quả trong vườn.
Với những người đang trồng rau thủy canh, anh có lời khuyên gì cho họ để sử dụng hàm lượng thủy canh cho rau ăn lá, rau ăn quả giúp cây trồng trở thành nguồn thực phẩm sạch và an toàn với sức khỏe người tiêu dùng?
- Hãy sử dụng các công thức thủy canh đã được thương mại, không nên tự ý điều chỉnh các hàm lượng có trong công thức vì các bạn không phải là giáo sư, nhà nghiên cứu.
Anh Anh Vũ chủ yếu trồng các loại rau xanh phục vụ bữa ăn hàng ngày.
Với anh, trồng và chăm rau thủy canh mang lại nhiều điều thú vị cho cuộc sống bận rộn của mình.
Anh luôn cảm thấy vui vẻ khi ngắm nhìn thành quả lao động của mình.
Vườn rau tươi tốt.
Cảm ơn anh đã chia sẻ những thông tin khá hữu ích cho người trồng rau.