Người Việt đầu tiên nhận giải thưởng VinFuture nhắn gửi các nhà khoa học trẻ: "Học thật", đừng "học giả"!

Tối 20/12, tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) đã diễn ra Lễ trao giải VinFuture 2023. Các giải thưởng với tổng trị giá 4,5 triệu đô la đã tìm được chủ nhân của mình. Trong đó, Giải Đặc biệt dành cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển năm nay được trao cho công trình phát minh và phổ biến giống lúa kháng bệnh góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu của Giáo sư Gurdev Singh Khush và Giáo sư Võ Tòng Xuân. Như vậy, sau 3 mùa giải, lần đầu tiên một nhà khoa học Việt Nam đã được vinh danh tại giải thưởng khoa học công nghệ lớn nhất hành tinh - VinFuture.

Giáo sư Võ Tòng Xuân cho biết, hành trình tìm ra những giống lúa mới của ông xuất phát từ thời còn học trung học, với mong muốn làm sao phải thay đổi đời sống của người nông dân Việt Nam.

"Thời ấy, cứ mỗi lần vào vụ mùa, tôi lại thấy dì dượng của mình làm việc vô cùng vất vả, và cuộc sống của người nông dân Việt Nam nhìn chung rất cực khổ. Từ đó, tôi muốn làm thế nào để học thật tốt, rồi tham gia cải thiện cuộc sống của người nông dân để dân ta bớt khổ", Giáo sư Xuân nói.

Trong buổi giao lưu với chủ nhân các giải thưởng VinFuture mùa 3 diễn ra sáng nay (21/12), Giáo sư Võ Tòng Xuân đã có đôi lời gửi đến những nhà khoa học Việt Nam với tư cách là người Việt đầu tiên giành giải tại một trong những chương trình lớn nhất giành cho giới học thuật.

Đầu tiên, Giáo sư Võ Tòng Xuân cảm thấy vô cùng biết ơn vì Hội đồng sơ khảo và Hội đồng giải thưởng của VinFuture 2023 đã ghi nhận công trình từ nhóm nghiên cứu của ông.

Dựa trên nhiều báo cáo nghiên cứu khoa học, Giáo sư Xuân cùng các cộng sự đã có những cái nhìn thực tế về những vấn đề mà nông dân đang gặp phải. Từ đó, câu hỏi được đặt ra là làm sao để nâng cao chất lượng cuộc sống của họ.

"Tôi phải nói rằng ở nhiều quốc gia hiện nay, trong đó có Việt Nam có xu hướng suy nghĩ quá nhiều về những chủ điểm nghiên cứu và coi việc tạo ra các bài báo khoa học để công bố lên tạp chí quốc tế là mục đích tối quan trọng, nhưng lại không có bất kỳ ứng dụng nào vào trong thực tế. Tôi nghĩ, điều đó rất tốn kém về tiền của", Giáo sư Võ Tòng Xuân bày tỏ.

Ông cũng chia sẻ thêm khi ngân sách cho việc nghiên cứu bị hạn chế, các nhà khoa học nên tìm và xác định vấn đề từ thực tiễn xã hội, không cần quá xa xôi, chỉ cần ở ngay địa bàn, khu vực mà liên quan gần gũi với mọi người hay với chính vấn đề mà chúng ta nghiên cứu. Sau đó, chúng ta phải thiết kế các thí nghiệm để thử nghiệm giả thiết rồi áp dụng vào thực tế.

"Thay vì chỉ tạo ra một bài báo, một nghiên cứu với chủ đề hay nhưng kết quả sau cùng chỉ nằm trên sách vở hay những giá trị đó không chạm tới cuộc sống người thì hãy làm những điều thực tiễn hơn. Tôi hy vọng các nhà khoa học trẻ hay theo định hướng đó. Nhưng trước mắt các bạn hãy học tập thật xuất sắc đã. Mà phải học thật chứ không phải học giả", ông nhấn mạnh.