Dữ liệu đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học Đông Nam Á chu kỳ 2024 được Ban Thư ký Bộ trưởng Giáo dục ASEAN (SEAMEO) công bố tại Philippines, tối 4/12.
7 nước tham gia chu kỳ gồm: Campuchia, Timor Leste, Lào, Myanmar, Malaysia, Philippines và Việt Nam, nhưng kết quả của Timor Leste không được đề cập.
Theo đó, học sinh lớp 5 ở các nước hoàn thành bài khảo sát năng lực Đọc hiểu, Viết, Toán. Việt Nam có 152 trường tiểu học ở 53 tỉnh, thành (cũ) tham gia khảo sát, gồm các hiệu trưởng, gần 1.100 giáo viên, khoảng 6.000 học sinh lớp 5 và phụ huynh các em.
SEAMEO không cho biết điểm tối đa của bài khảo sát. Học sinh được chia theo các thang điểm, môn Toán có 9 bậc, Đọc hiểu gồm 6 bậc. Ở bậc tối đa (tối thiểu 347 điểm Toán, 317 điểm Đọc hiểu), học sinh được xếp vào nhóm "đạt năng lực cao".
Với môn Toán, tỷ lệ học sinh Việt Nam đạt năng lực cao là 88% (bậc 9), cao nhất trong các quốc gia tham gia đánh giá nhưng giảm so với tỷ lệ 92% ở lần khảo sát trước - năm 2019.
Ngoài Việt Nam và Malaysia (giảm 11%), các quốc gia khác đều ghi nhận tỷ lệ này tăng.
Tương tự, nếu xét điểm trung bình của môn Toán, học sinh Việt Nam vẫn dẫn đầu với 334,6 điểm nhưng giảm 6,8 điểm sau 5 năm. Malaysia cũng ghi nhận điểm trung bình giảm 4,8. Các nước còn lại tăng, mạnh nhất là Myanmar (19,2 điểm) và Campuchia (12 điểm).
Điểm trung bình môn Toán năm 2024 và 2019 của học sinh 6 nước Đông Nam Á:
|
Quốc gia |
Điểm trung bình năm 2019 |
Điểm trung bình năm 2024 |
Chênh lệch |
| Campuchia | 289,4 | 301,5 | 12 |
|
Lào |
278,6 |
282,7 |
4,1 |
|
Malaysia |
314,7 |
309,9 |
-4,8 |
|
Myanmar |
287,9 |
307,2 |
19,2 |
|
Philippines |
287,9 |
292,8 |
4,9 |
|
Việt Nam |
341,4 |
334,6 |
-6,8 |
Xu hướng này cũng diễn ra ở môn Đọc hiểu. Tỷ lệ học sinh Việt đạt mức năng lực cao (bậc 6/6) giảm, từ 82% của năm 2019 xuống còn 66%. Phần lớn nước còn lại tăng, trừ Malaysia giảm 9%.
Xét theo điểm trung bình, Việt Nam vẫn dẫn đầu nhưng giảm 13 điểm so với năm 2019, Malaysia giảm 5,3 điểm. Các quốc gia khác có điểm trung bình Đọc hiểu tăng 1,1-13,6, mạnh nhất là Myanmar.
Điểm trung bình môn Đọc hiểu năm 2024 và 2019 của học sinh 6 nước Đông Nam Á:
| Quốc gia | Điểm trung bình năm 2019 | Điểm trung bình năm 2024 | Chênh lệch |
|
Campuchia |
290,1 |
296,4 |
6,3 |
|
Lào |
275,1 |
276.2 |
1,1 |
|
Malaysia |
318,9 |
313,6 |
-5,3 |
|
Myanmar |
291,7 |
305,3 |
13,6 |
|
Philippines |
287,7 |
289,5 |
1,8 |
|
Việt Nam |
336,5 |
323,5 |
-13 |
Theo Ban Thư ký Bộ trưởng Giáo dục ASEAN, chỉ có một nửa học sinh đạt mức năng lực tối thiểu ở môn Đọc hiểu, với môn Toán là 1/3, cho thấy nhu cầu cấp thiết tăng cường đầu tư cho học tập nền tảng, ưu tiên nhóm yếu thế và các trường khó khăn.
Đầu tư cho giáo dục đang có xu hướng giảm trong khi cơ hội dân số vàng - giai đoạn lực lượng lao động chiếm tỷ lệ cao - đang dần khép lại. Do đó, SEAMEO nhìn nhận hệ thống giáo dục cần nâng cao tính công bằng và hiệu quả, đảm bảo mọi người học đều được tiếp cận giáo dục chất lượng, tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực để duy trì tăng trưởng bền vững.
Mặt khác, việc sử dụng dữ liệu để ra quyết định còn hạn chế. SEAMEO khuyến cáo các nước tăng cường theo dõi tiến độ, nhân rộng thực hành hiệu quả và thúc đẩy hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng.
Học sinh trường Tiểu học Hưng Lợi, xã Lam Thành, tỉnh Nghệ An, trong một giờ học ngày 13/11. Ảnh: Đức Hùng
Lệ Nguyễn
