Ông Nguyễn Đức Cường, Chánh thanh tra Bộ GD&ĐT cho biết, năm học 2022 - 2023, Thanh tra Bộ đã tổ chức 36 đợt kiểm tra cùng 7 đợt thanh tra hành chính, 11 đợt thanh tra chuyên ngành đối với 80 cơ sở giáo dục đại học (ĐH), UBND một số tỉnh, thành phố và Bộ ngành trung ương.
Các nội dung thanh, kiểm tra gồm: hành chính một số cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc; trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục ĐH của Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND TP Đà Nẵng; việc mở ngành, các điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục, công tác tuyển sinh, tổ chức quản lý đào tạo và quản lý văn bằng, chứng chỉ của cơ sở giáo dục ĐH; một số nội dung khác.
Kết quả, theo ông Cường, năm 2022 và 9 tháng đầu năm 2023, Thanh tra Bộ đã ban hành 94 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các cơ sở giáo dục ĐH với tổng số tiền phạt trên 3 tỉ đồng, gấp hơn 3 lần so với năm 2021 (năm 2021 chỉ có 28 quyết định xử phạt vi phạm hành chính).
Ông Cường cho rằng các hạn chế, sai phạm của các cơ sở giáo dục ĐH thể hiện đa dạng trên nhiều mảng hoạt động, lĩnh vực công tác.
Trong đó, có trường chưa đủ điều kiện thực hiện tự chủ nhưng vẫn tự chủ mở ngành đào tạo. Xác định chỉ tiêu tuyển sinh , tổ chức tuyển sinh các trình độ chưa đúng quy định, chưa đảm bảo các điều kiện mở ngành, duy trì ngành đào tạo; chưa đảm bảo chuẩn chương trình đào tạo tổ chức quản lý đào tạo các trình độ, các phương thức đào tạo thiếu chặt chẽ, không đảm bảo khối lượng giảng dạy; hồ sơ quản lý văn bằng, chứng chỉ chưa đúng, chưa cập nhật đầy đủ thông tin và ký chứng chỉ sai thẩm quyền.
Một số trường chưa thực hiện công khai hoặc công khai không đầy đủ theo quy định, đặc biệt là thông tin về các điều kiện đảm bảo chất lượng, học phí, tuyển sinh, thông tin về văn bằng, chứng chỉ.
Một số tồn tại khác như Hội đồng trường chưa kiện toàn thành phần theo quy định, chưa xây dựng, phê duyệt đề án vị trí việc làm; chưa kịp thời kiện toàn ban giám hiệu... Vi phạm trong việc quyết toán kinh phí đề tài; trích kinh phí quản lý đề tài chưa đúng quy định; thiết bị khoa học công nghệ có giá trị lớn nhưng không đưa vào sử dụng; đề tài nghiên cứu chưa đúng tiến độ, chưa đạt mục tiêu...
Bên cạnh đó, thanh tra của 12 sở GD&ĐT cũng đã phát hiện sai phạm và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục với tổng số tiền 518,5 triệu đồng đối với 51 đơn vị/tổ chức.
Nội dung sai phạm mà các sở phát hiện tập trung vào việc tuyển sinh không đúng quy định, thực hiện chế độ chính sách cho cán bộ quản lý, nhà giáo, người học không đúng quy định.
Ngoài ra còn có vi phạm về sử dụng nhà giáo của các trung tâm ngoại ngữ, mua và sử dụng văn bằng không hợp pháp, tổ chức các khoản thu chi không đúng quy định và thành lập cơ sở giáo dục mầm non trái phép...
