Giáo dục giới tính cho trẻ là điều mà nhiều phụ huynh quan tâm. Trẻ nhỏ rất vô tư, hồn nhiên và có những hành động bắt chước rất nhanh. Khi thấy con có hành vi nghịch vùng kín, cha mẹ thường ngượng ngùng, khó chịu, thậm chí đánh mắng con. Nhưng theo Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Lan Hải - Chuyên gia tư vấn về giáo dục giới tính thì đây là cách giáo dục sai lầm. Theo đó, cha mẹ và thầy cô nên làm như sau:
Chuyện không mới ở lớp mẫu giáo
Ở các lớp mẫu giáo, các cô trông trẻ phải thiết lập trật tự và rèn thói quen giờ nào việc nấy cho các con. Tuy nhiên, nhiều cô giáo cảm thấy đau đầu mỗi giờ ngủ trưa vì một số biểu hiện "lạ" ở các bé.
Mới đây, cô phụ trách một trường mầm non phải xử lý một tình huống nằm ngoài chuyên môn: Một bé gái 5 tuổi vừa nhập học đầu tuần, bạn hơi khó ngủ, 3 ngày nay giờ trưa bạn đều có hành động "khó coi” trước khi ngủ (thích nằm úp, day người vào gối ôm, nằm lăn qua lăn lại, lúc cô quay mặt đi hướng khác thì cho tay vào "vùng đồ bơi", sau chừng 10 phút mới nhắm mắt ngủ). Cô giáo đứng lớp hiện đang rất băn khoăn.
Như vậy có bất thường không? Tại sao bạn lại làm thế? Cô có thể giúp gì cho bạn hoặc có cần ngăn chặn việc này? Và nếu có thì làm cách nào? Phải nói sao với phụ huynh?...
Có hàng loạt tình huống tương tự xảy ra như: Có cô đi kiểm tra các cháu trong giờ nghỉ trưa, phát hiện 1 bé trai ngủ hơi lạ: mặt toát đầy mồ hôi, trùm mền che kín bụng; Một bé khác nghịch vùng kín trong lớp học. Hỏi tại sao làm vậy thì bé hồn nhiên bảo thích lắm...
Có nên quá lo lắng?
Các nhà tâm lý nhi đồng để từ "thủ dâm" trong ngoặc kép, vì hành vi này ở trẻ không liên quan đến khoái cảm tình dục như ở tuổi dậy thì trở đi. Trẻ "thủ dâm" không phải là một hành động tội lỗi, đáng xấu hổ, không phải là bệnh, không có nghĩa là lệch lạc tình dục.
Đây được coi là hành vi bình thường ở trẻ mới biết đi và trẻ mẫu giáo (khoảng 1/3 số trẻ em ở độ tuổi này tò mò, khám phá, yêu thích cơ thể mình). Đa số không hề giấu giếm vì với bé, việc đó không có gì là xấu, như ngoáy mũi, ngáp to ở chỗ công cộng mà thôi.
Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Lan Hải
Chỉ coi là bất thường khi trẻ làm đau chính mình, làm lộ liễu và xảy ra cùng với những triệu chứng khó khăn về hành vi hoặc cảm xúc (tự cách ly với xung quanh, hay hung hăng gây sự hoặc buồn rầu, quay lại tè dầm như lúc nhỏ...).
Người lớn phản ứng thái quá chẳng giúp trẻ từ bỏ hành vi, còn khiến trẻ thêm nhút nhát, sợ hãi, mặc cảm tội lỗi và chuyển sang "hoạt động ngầm" một cách lén lút, tinh vi ở những nơi riêng tư, khuất tầm mắt người lớn (phòng vệ sinh, góc vắng người...), ảnh hưởng đến tâm lý và quan niệm tình dục của trẻ sau này.
Toa thuốc cho "kẻ táy máy"
Nhìn thấy trẻ mẫu giáo làm chuyện đó, người lớn còn "hoảng" hơn cả trẻ! Có cô lo lắng, sợ hãi, lên án học trò mình hư hỏng rồi la mắng, phạt trẻ. Những cô giáo trẻ, chưa lập gia đình thường ngượng ngùng, bất lực.
Hãy trao đổi nhẹ nhàng với phụ huynh để cùng thống nhất, phối hợp kèm cặp trẻ ở nhà - ở lớp:
1. Loại đi những điều kiện, tác nhân khiến bé làm thế: quần lót chật, quần áo có nilon, còn sót nhiều nước xả vải… Không để bé cởi truồng. Tránh giờ rảnh buồn vu vơ, trống vắng. Hướng bé vào các trò chơi cần sử dụng tay. Hoạt động nhiều để ngủ say hơn.
2. Thay gối ôm, thú nhồi bông bằng chăn mền gấp lại để gác chân hoặc đắp bụng.
Ảnh minh hoạ.
3. Kiểm soát truyện tranh và phim hoạt hình có cảnh yêu đương trai gái ôm ấp.
4. Đưa bé đến bác sĩ Nhi kiểm tra "vùng quần lót" để phát hiện trường hợp bị chít hẹp bao quy đầu, viêm âm hộ gây viêm nhiễm ngứa ngáy hoặc khi có những dấu hiệu bất thường.
Nên giữ thái độ tự nhiên, đừng làm "to chuyện" như đang bắt quả tang một hành động sai trái, đừng nhắc lại khi trẻ đã "cai" được, đừng làm trẻ xấu hổ. Hãy nhớ: "Những điều trẻ con thấy không chỉ được nó ghi nhớ, mà còn trở thành một phần tâm hồn của trẻ" (câu nói của bà Maria Montessori).