Sau bài viết được đăng tải, tôi đã nhận được rất nhiều điện thoại hỏi về phương pháp học tiếng Anh. Trong số này, có một phụ nữ đòi gặp mặt; khi gặp rồi, câu nói đầu tiên của chị là: “Em bày cho chị cách học tiếng Anh đi. Với chị, tiếng Anh sẽ là hợp đồng, dự án, là…tiền, tiền, em hiểu không? Em bày cho chị đi, gì cũng được nhưng mà nhanh gọn vào, chị không có thời gian đâu”.
Trước nhiệt huyết bừng bừng ấy, tôi chỉ dám nhỏ nhẹ: “Thưa chị, thứ duy nhất mà em cần ở chị lại là… thời gian thôi ạ”. Thời gian là yếu tố đầu tiên quyết định bạn có thể gắn bó được với tiếng Anh hay không.
Để theo đuổi một cuốn sách tiếng Anh, bạn sẽ cần thời gian gấp nhiều lần một cuốn sách tiếng Việt. Để ngấm một bài test, thời gian bạn bỏ ra sau khi test cần gấp nhiều lần thời gian làm nó. Để theo học một khóa tiếng Anh hiệu quả, khoảng thời gian tự học của bạn cũng phải gấp đôi thời gian trên lớp.
Thế đấy, trước khi quyết định chi tiền, bạn hãy tự hỏi “mình có thời gian cho IELTS không?” đã nhé.
Cuốn sách Đời về cơ bản là buồn… cười của nhóm tác giả Lê Bích có một câu rất hay: “Thiên tài cần 1% tài năng và 99% không bị phân tâm bởi… Facebook”. Câu nói này đặc biệt đúng với tình trạng mất tập trung trong xã hội ảo ngày nay.
Các thí sinh IELTS Việt Nam còn mất tập trung hơn khi bị bủa vây bởi muôn trùng lời khuyên, vô số ebook và các trang Facebook về IELTS. Vì thế, nếu bạn muốn học tốt IELTS, hãy tạm thời dừng việc la cà các diễn đàn IELTS trên mạng xã hội.
Bạn có thể bật lại rằng, nhưng mà ở trên đó em thấy có rất nhiều bí kíp tăng điểm cơ mà. Có thể đúng là như vậy nhưng 10 năm trước đây, khi không có ma trận đồ bí kíp đó, phải chăng bao thế hệ đã không thể được điểm cao IELTS? Câu trả lời đã rõ, thực tế là thời gian để bạn thực sự gắn bó với một cuốn sách giá trị hơn rất nhiều việc chỉ la cà trên mạng để săn bí kíp.
Hãy nhớ, chẳng ai có thể bơi được bằng cách chỉ mở Facebook lên và ngắm 1.001 bí kíp dạy bơi cả. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn cứ thích bí kíp thì… hãy đọc phần tiếp theo.
Vũ Hải Đăng và Thị trưởng London Boris Johnson trong một hội nghị giáo dục tại Vương quốc Anh |
Kinh thánh dành cho sĩ tử IELTS
Với độ phủ sóng của bộ sách này tại Việt Nam, việc nhắc đến series Cambridge IELTS có lẽ là thừa. Tuy nhiên, những ai có nền tảng tiếng Anh yếu dễ bị choáng và mất tinh thần khi làm ngay bộ sách này. Vậy bạn có thể tham khảo lộ trình sau.
Nếu mới bắt đầu ôn luyện, hãy đi từ nấc thấp nhất với bộ Cambridge KET, cao hơn là Cambridge PET và cao hơn nữa là Cambridge First Certificate. Bản thân tôi cũng chỉ theo đuổi bộ sách này, thay vì đứng núi này trông núi nọ để rồi cái gì cũng dở dang. Đây là những cuốn sách này đã cho tôi nền tảng ngữ pháp chắc chắn và sự tự tin vào bản thân trong những ngày đầu bỡ ngỡ. Đặc biệt, các bạn mới bắt đầu học nghe sẽ tiến bộ rất nhanh khi tìm được những bài luyện nghe phù hợp với trình độ của mình qua KET, PET để rồi từ đó đi lên.
Bạn nên bắt đầu bằng ấn bản mới nhất của các bộ sách này vì những ấn bản đầu tiên có thể đã cũ và không còn phù hợp nữa. Ngoài ra, bạn không nhất thiết phải hoàn thành cả series, hãy chuyển lên nấc thang cao hơn nếu thấy rằng mình đã đủ từ vựng và ngữ pháp để nhảy bậc.
Phát âm chuẩn
Phát âm chuẩn là điều quyết định để bạn có thể theo được tiếng Anh. Hãy ví âm thanh của một từ vựng tiếng Anh như một bài hát mà bạn đã thuộc, nó được lưu giữ trong bộ não của bạn một cách rất tự nhiên và lâu bền. Bạn chẳng cần nhớ mà vẫn có thể hát nghêu ngao, thậm chí, bạn muốn quên nó cũng chẳng được. Thế nên việc phát âm chuẩn và lặp đi lặp lại cho đến khi âm thanh đó được lưu giữ lại trong não là việc tối quan trọng trong quá trình học tiếng Anh.
Các từ điển điện tử miễn phí hiện nay của Cambridge hay Oxford cho phép bạn nghe phát âm chuẩn. Tuy nhiên, đừng nghe vội, hãy tự mình đọc trước đã, bằng cách nhìn phiên âm. Cách này sẽ giúp bạn tự tin hơn và nhớ lâu hơn. Ngoài ra, hãy tạo cho mình một playlist các bài hát tiếng Anh yêu thích và cứ nghe đi, lâu dần, những lời hát tiếng Anh hay sẽ ngấm vào bạn từ lúc nào không hay.
Viết câu đơn
Được tin tưởng gửi gắm hàng trăm bài luận để chữa mỗi năm, tôi hay tự hỏi sao tiếng Anh của người Việt phức tạp và khó hiểu hơn tiếng Anh của Tây thế nhỉ? Câu trả lời đến từ thói quen viết câu phức (tạp) hòng tăng điểm ngữ pháp của các bạn.
Đúng là câu phức quan trọng thật và đúng là nó giúp tăng điểm ngữ pháp. Nhưng có một sự thật còn quan trọng hơn, đó là câu phức thực ra được tạo nên từ nhiều câu đơn. Nếu như câu phức khiến chúng ta khó kiểm soát về mặt ngữ pháp và nội dung thì câu đơn lại giúp chúng ta soát lỗi dễ dàng. Vì vậy, thay vì viết câu lê thê để tỏ ra nguy hiểm, chúng ta hãy viết những câu đơn thực sự nguy hiểm đi. “Nguy hiểm” ở đây được hiểu theo nghĩa tích cực là chuẩn, chắc và hay.
Khi bạn đã làm được điều trên, việc viết câu phức giờ chỉ là chuyện nhỏ. Bạn chỉ cần… ghép chúng lại là xong.
Từ điển Anh Anh và từ điển kết hợp từ (collocation)
Nếu chưa rèn được thói quen sử dụng từ điển Anh Anh, bạn đừng nên đi học ở đâu hết. Từ điển Anh Anh sẽ giúp bạn va đập với những mẫu câu và tình huống tiếng Anh thực tế. Rất nhiều câu trong số đó có thể đánh trúng mục đích sử dụng của bạn. Vậy là, thay vì phải ngồi nghĩ cách diễn đạt, bạn chỉ cần thay một vài từ là xong.
Từ điển collocations giúp bạn hình thành thói quen kết hợp từ chuẩn xác khi dùng tiếng Anh, thay vì thói quen dịch Việt Anh nguy hại. Ví dụ, trong tiếng Việt, chúng ta nói dùng bữa sáng nhưng trong tiếng Anh, chúng ta lại phải nói là eat breakfast hay have breakfast.
Bạn có thể sử dụng từ điển collocations của ozdic.com và các từ điển Anh Anh của Cambridge và Oxford. Tất cả đều miễn phí trên mạng.
Đọc sách và đọc sách và đọc sách
Đọc sách là con đường ngắn nhất để đến với tiếng Anh và bạn hãy đọc sách giấy để tránh tất cả tác nhân gây mất tập trung. Khi đọc sách, bạn dùng từ điển để hiểu thấu đáo nhưng đừng mất thời gian cắm cúi ghi chép vì nó sẽ khiến bạn mất tập trung. Chỗ nào thấy hay, bạn hãy đánh dấu bằng cách gập góc trang giấy. Sau mỗi cuốn sách, bạn chỉ cần dành khoảng 20 phút là có thể chép lại toàn bộ cụm diễn đạt hay từ sách vào vở hoặc file trên máy tính để lưu lại và ứng dụng.
Khi đọc sách, hãy trung thực với bản thân, hiểu là hiểu, không hiểu là không hiểu, cần tránh tuyệt đối tình trạng đọc xong mà đầu óc vẫn mờ mờ sương khói, tưởng là hiểu mà thực ra lại chẳng hiểu gì. Khi bạn đọc sách mà không hiểu, việc đọc sẽ trở thành gánh nặng thay vì nguồn vui. Vì vậy, hãy lựa chọn cho mình những cuốn sách phù hợp, nhưng biết thế nào là phù hợp? Câu trả lời là bạn sẽ không bao giờ có đủ ngôn ngữ để đọc một cuốn sách đâu (thế thì sách mới giúp làm giàu vốn ngôn ngữ của bạn chứ). Vì vậy, hãy cứ đọc đi.
Các bạn ở trình độ thấp có thể bắt đầu bằng truyện có hình minh họa dành cho trẻ em, rồi tiến lên truyện trẻ em ít hình và nhiều chữ hơn. Ngoài ra, văn phong tiếng Anh hay làm khó người đọc vì những trạng ngữ được đặt lung tung trong câu, hãy phẫu thuật cắt bỏ chúng để chủ ngữ và vị ngữ liền mạch là xong.
Dưới đây là minh họa cho kỹ thuật này:
Câu gốc: During these 24 hours the island was to all intents and purposes cut off from the rest of the world.
Câu phẫu thuật: During these 24 hours the island was cut off from the rest of the world.
Giải thích: Trong 24 giờ này, hòn đảo đã bị cô lập với phần còn lại của thế giới. (cụm “to all intents and purposes” mang ý nghĩa bổ sung, đã bị cắt bỏ để câu trở nên đơn giản và dễ hiểu hơn).
Bạn có thể download toàn bộ nội dung ebook “Tôi đã được 9 điểm IELTS Writing như thế nào?” trong link sau http://bit.ly/1PdfZBc
Vũ Hải Đăng