Hơn một thập kỷ sau khi blogger sức khỏe Belle Gibson thừa nhận cô không hề mắc ung thư não giai đoạn cuối như đã tuyên bố, câu chuyện của cô đã trở thành nguồn cảm hứng cho một bộ phim mới trên Netflix, đồng thời khơi dậy sự phẫn nộ tại Australia về vụ việc vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Gibson từng nổi tiếng nhờ tuyên truyền về lối sống lành mạnh, khẳng định rằng chính chế độ ăn uống và sinh hoạt của cô đã giúp chữa khỏi căn bệnh ung thư. Tuy nhiên, vào năm 2015, sự thật được phanh phui: cô chưa bao giờ mắc bệnh. Vụ bê bối này đã làm dấy lên cuộc tranh luận về tác hại của những tuyên bố sức khỏe sai lệch trên mạng xã hội.
Bộ phim Apple Cider Vinegar của Netflix, ra mắt trong tháng 2/2025, tái hiện câu chuyện của Gibson nhưng không đề cập đến những gì xảy ra sau khi sự thật bị phơi bày. Trong thực tế, Gibson không bị truy tố hình sự, nhưng vào năm 2017, tòa án liên bang Australia đã phạt cô 410.000 AUD (khoảng 261.000 USD) vì số tiền cô quyên góp cho từ thiện nhưng không chuyển giao. Cơ quan bảo vệ người tiêu dùng bang Victoria vẫn đang nỗ lực thu hồi khoản tiền này, nhưng chưa có thông tin về việc đã thu được bao nhiêu.
Belle Gibson
Belle Gibson bị cáo buộc gì?
Ứng dụng công thức lành mạnh The Whole Pantry của Gibson từng đạt 200.000 lượt tải chỉ trong một tháng trên Apple Store vào năm 2013. Cô tuyên bố rằng lợi nhuận từ ứng dụng và cuốn sách nấu ăn – được xuất bản bởi Penguin – sẽ được quyên góp cho các tổ chức từ thiện và gia đình một đứa trẻ mắc ung thư. Tuy nhiên, chỉ 2% số tiền được chuyển đi. Tòa án xác định Gibson vi phạm luật bảo vệ người tiêu dùng, yêu cầu cô hoàn trả số tiền còn lại và cấm cô đưa ra các tuyên bố liên quan đến sức khỏe.
Trong thư gửi tòa án, Gibson cho biết cô đang nợ nần, không có việc làm và không thể chi trả khoản phạt. Cơ quan Quản lý Người tiêu dùng Victoria đã hai lần đột kích nhà Gibson để tịch thu tài sản, nhưng kết quả không được công bố.
Gibson hiện tại nói gì?
Hãng tin AP đã cố gắng liên lạc với Gibson nhưng không nhận được phản hồi. Cô không xuất hiện công khai trong nhiều năm và cũng không tham gia hay nhận thù lao từ bộ phim của Netflix.
Bộ phim Apple Cider Vinegar của Netflix, ra mắt trong tháng 2/2025, tái hiện câu chuyện của Belle Gibson
Thủ hiến bang Victoria, Jacinta Allan, bày tỏ sự thất vọng vì vụ việc vẫn chưa được giải quyết, nhưng khẳng định cơ quan chức năng sẽ không từ bỏ. Nhà báo Richard Guilliatt, người đầu tiên vạch trần lời nói dối của Gibson vào năm 2015, cho rằng việc thiếu hậu quả pháp lý đã khiến công chúng tiếp tục phẫn nộ. Ông mô tả vụ việc như “một vết thương chưa lành” và cho rằng Gibson đã phải chịu sự sỉ nhục công khai lớn, nhưng một số người cần học cách buông bỏ.
Vụ việc có dẫn đến thay đổi gì không?
Nhà xuất bản sách của Gibson đã bị phạt 30.000 AUD (19.000 USD) vì không kiểm chứng các tuyên bố của cô. Dù Gibson không đối mặt thêm cáo buộc nào, vụ việc đã thúc đẩy cải cách lớn trong luật quản lý tuyên bố sức khỏe tại Australia. Từ năm 2022, các vi phạm về tuyên bố trị liệu có thể bị phạt hàng triệu USD. Việc trả tiền để quảng bá các sản phẩm sức khỏe hoặc sử dụng chuyên gia để xác nhận chúng cũng bị cấm.
Luật sư Suzy Madar từ công ty King & Wood Mallesons cho biết các quy định mới này sẽ áp dụng cho những tuyên bố như của Gibson.
Người Australia phản ứng thế nào với bộ phim? Apple Cider Vinegar được khen ngợi vì phê phán văn hóa sức khỏe trực tuyến, nhưng cũng vấp phải chỉ trích từ những người liên quan đến sự kiện thực tế. Bộ phim được quảng bá là “câu chuyện có phần dựa trên sự thật, bắt nguồn từ lời nói dối”, với Gibson là nhân vật có thật duy nhất được khắc họa.
Belle Gibson là nhân vật có thật duy nhất được khắc họa trong phim
Tuy nhiên, ông Col Ainscough từ Queensland, người có vợ và con gái – cũng là một influencer sức khỏe – qua đời vì ung thư, đã lên án bộ phim. Ông cho rằng phim đã sử dụng câu chuyện gia đình ông dưới một cái tên khác, gọi đây là hành động “thiếu nhạy cảm và chạy theo lợi nhuận”. Thủ hiến Allan cũng nhấn mạnh rằng đằng sau bộ phim là những con người thực sự bị tàn phá bởi hành động của Gibson.
Dù vậy, vụ việc vẫn thu hút sự chú ý như một trong những vụ lừa đảo trực tuyến “kỳ lạ và trắng trợn” nhất tại Australia, theo nhà báo Guilliatt. Ông hy vọng câu chuyện này là hồi chuông cảnh tỉnh, giúp mọi người cẩn trọng hơn với các lời khuyên sức khỏe nghiêm trọng trên mạng.
