Nhắc đến Tân Cương (Trung Quốc), người ta thường nghĩ về con đường tơ lụa huyền thoại hay những mỹ nhân đẹp như tranh vẽ. Nhưng với những tâm hồn ăn uống, Thổ Lỗ Phồn (Turpan) mới thực sự là "miền đất hứa". Ẩm thực nơi đây giống hệt như tính cách con người vùng đất này: Nồng nhiệt, hào sảng và chân thật. Đó là sự hòa quyện tuyệt vời giữa vị ngọt của thịt cừu tươi, sự mộc mạc của ngũ cốc và cái cay nồng nàn của gia vị đặc trưng. Nếu bạn đang lên kế hoạch cho một chuyến đi, hoặc đơn giản là muốn du lịch qua màn hình, thì đây là 6 hương vị tuyệt đối không thể bỏ qua, đảm bảo ăn một lần là nhớ cả đời.
Hành trình đến với Thổ Lỗ Phồn giống như việc bạn bước vào một thế giới khác, nơi mà cái nắng hanh hao của sa mạc lại chính là chất xúc tác khiến ẩm thực trở nên đậm đà hơn bao giờ hết.
1. Cừu nướng nguyên con: "Ông hoàng" của bàn tiệc
Nếu phải chọn một món ăn đại diện cho sự hào sảng của người dân nơi đây, đó chắc chắn phải là cừu nướng nguyên con. Đây không chỉ là món ăn, nó là cả một nghi thức đãi khách trang trọng nhất. Những chú cừu non béo tốt, thịt mềm, được tuyển chọn kỹ lưỡng, sau đó các đầu bếp sẽ khéo léo khứa những đường dao đều tăm tắp lên mình cừu. Hỗn hợp gia vị bí truyền gồm thì là Ai Cập (cumin), ớt bột, muối và hành tây được xoa đều, thấm sâu vào từng thớ thịt trong hàng giờ liền.
Khi lửa than đỏ rực, cả con cừu được quay đều. Tiếng mỡ chảy xuống than xèo xèo, bốc lên mùi thơm ngào ngạt khiến ai đi ngang cũng phải ngoái nhìn. Người ta quét thêm mỡ cừu liên tục để lớp da bên ngoài vàng ruộm, bóng loáng như gương. Khoảnh khắc dao chạm vào lớp da giòn tan vang lên tiếng "rộp rộp", để lộ ra phần thịt bên trong mềm mọng nước, không hề khô xác, là lúc vị giác của bạn được đánh thức hoàn toàn. Một miếng thịt cừu nóng hổi, béo ngậy mà không ngấy, nhấp cùng chút rượu địa phương, cảm giác đó chỉ có thể gói gọn trong hai từ: Mê mẩn!
2. Cơm tay cầm (Plov): Hạt ngọc của sa mạc
Sau món nướng hoành tráng, người dân Thổ Lỗ Phồn thường đãi bạn món cơm tay cầm – thức quà bình dị nhưng gây thương nhớ khủng khiếp. Cái hay của món này nằm ở sự cân bằng. Thịt cừu tươi thái to bản xào chung với cà rốt và hành tây cho đến khi mỡ tươm ra, quyện vào vị ngọt của rau củ. Gạo sau khi vo sạch được đổ vào, ninh nhỏ lửa để từng hạt gạo "uống" no nê cái nước ngọt từ thịt và dầu cừu.
Nồi cơm mở ra, khói bốc lên nghi ngút mang theo hương thơm ngậy của mỡ cừu. Hạt cơm bóng bẩy, tơi xốp, vàng ươm màu cà rốt. Thịt cừu lúc này đã mềm rục, chỉ cần đụng nhẹ là tách xương. Vị ngọt của cà rốt, vị thơm của hành tây đã khử sạch mùi hôi của cừu, chỉ để lại cái hậu vị ngọt ngào, bùi bùi. Ăn cơm tay cầm đúng điệu là phải bốc, cảm nhận cái ấm nóng từ đầu ngón tay rồi đưa lên miệng, đảm bảo bạn sẽ ăn đến hạt cuối cùng mà vẫn thòm thèm.
3. Bánh Náng (Naan): "Lương khô" ngàn năm tuổi
Nếu người Việt không thể thiếu cơm, người phương Tây không thể thiếu bánh mì, thì người Tân Cương không thể sống thiếu Náng. Loại bánh nướng có lịch sử hơn 2000 năm này mang vẻ đẹp của sự mộc mạc. Bột mì hảo hạng ủ men, dàn mỏng, rồi được các nghệ nhân dùng dụng cụ in lên những hoa văn bắt mắt.
Chiếc bánh được áp thẳng vào thành lò nướng bằng đất nung nóng rực. Chỉ một chốc lát, mùi lúa mì thơm lừng quyện với mùi than củi lan tỏa. Bánh Náng mới ra lò ngoài giòn tan, trong lại mềm dai, càng nhai càng thấy ngọt. Dù là Náng mặn, Náng rắc vừng hay Náng tẩm hành tây, thì cái vị chân chất của nó cũng khiến người ta an lòng. Đây là món "bất ly thân" của những người du mục, chỉ cần một chiếc bánh dắt lưng là đủ năng lượng cho cả ngày dài rong ruổi.
4. Thịt cừu xiên nướng: "Nữ hoàng" đường phố
Đến Thổ Lỗ Phồn mà chưa đứng bên lề đường gặm một xiên thịt nướng thì coi như chuyến đi chưa trọn vẹn. Khác với thịt nướng ở những nơi khác, thịt xiên ở đây là sự tổng hòa của "tỷ lệ vàng" giữa nạc và mỡ. Thịt cừu, sườn cừu tươi rói được thái vuông vức, xiên xen kẽ vào que tre hoặc sắt.
Trên bếp than hồng, người thợ nướng thịt tay thoăn thoắt lật trở. Khi thịt ngả màu, mỡ tươm ra óng ánh, họ tung một nắm bột ớt, thì là và muối lên. Tiếng xèo xèo vui tai cùng làn khói thơm phức bay lên mũi làm bụng dạ ai nấy đều cồn cào. Cắn một miếng, lớp vỏ bên ngoài hơi sém cạnh thơm lừng, bên trong nước thịt tứa ra, vị béo của mỡ hòa tan cùng vị cay nồng của ớt và mùi hăng hăng đặc trưng của thì là. Ăn một xiên là muốn ăn hai, ăn hoài không biết chán.
5. Mì Lagman (Mì kéo sợi): Món giải nhiệt ngày hè
Giữa cái nóng oi ả, một bát mì Lagman (hay còn gọi là mì Biang Biang phiên bản Tân Cương) là lựa chọn tuyệt vời. Sợi mì được làm thủ công, kéo dài, luộc vừa chín tới rồi tráng qua nước lạnh nên giữ được độ dai, giòn sần sật rất vui miệng.
Linh hồn của món ăn nằm ở phần sốt và đồ ăn kèm (topping). Nước sốt đậm đà từ cà chua, tỏi, kết hợp với đủ loại rau củ tươi mát như dưa leo, cà rốt, ớt chuông, hành tây thái sợi... Khi trộn đều lên, sợi mì thấm đẫm nước sốt chua chua ngọt ngọt, thanh mát mà vẫn đậm đà. Món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn rất bắt mắt với đủ sắc màu xanh đỏ tím vàng, ăn vào thấy nhẹ bụng, sảng khoái vô cùng.
6. Bánh bao nướng (Samsa): Chiếc túi thần kỳ
Cuối cùng, đừng bỏ qua "tiểu bảo bối" của ẩm thực đường phố: Bánh bao nướng. Nhìn bên ngoài vàng ươm, nhỏ xinh vậy thôi nhưng cắn vào là cả một sự bất ngờ. Vỏ bánh cực mỏng, làm từ bột không men nên khi nướng trong lò đất sẽ trở nên giòn rụm, cắn vào rơi vụn lả tả rất đã.
Nhân bánh mới là cực phẩm: Thịt cừu thái hạt lựu (chứ không xay nhuyễn) trộn với thật nhiều hành tây và tiêu đen. Nhiệt độ cao trong lò làm mỡ cừu tan chảy, quyện với nước ngọt của hành tây tạo thành một thứ nước súp cô đặc bên trong chiếc bánh. Cắn một miếng, nước thịt nóng hổi trào ra, thơm nức mũi, béo mà không ngấy nhờ vị hăng của hành. Món này ăn lúc còn nóng hổi là ngon nhất, ăn xong một cái lại muốn gói thêm chục cái mang về làm quà.
Thổ Lỗ Phồn không chỉ níu chân du khách bởi cảnh sắc, mà chính những hương vị mộc mạc, đậm đà này mới là sợi dây vô hình giữ người ta ở lại. Nếu có dịp đặt chân đến vùng đất này, hãy quên chuyện giảm cân đi, và để vị giác của bạn được thỏa sức phiêu lưu trong thế giới ẩm thực đầy màu sắc này nhé!
