Quy Nhơn không chỉ níu chân du khách bởi cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ, bờ biển xanh ngắt hay nhịp sống thong dong miền duyên hải, mà còn bởi nền ẩm thực đậm chất biển, mộc mạc mà cuốn hút. Trong số đó, có ba loài cá mang trong mình cả hương vị biển cả lẫn nét văn hóa riêng biệt của ngư dân xứ Nẫu. Nếu có dịp ghé Quy Nhơn, đừng chỉ khám phá bằng mắt mà hãy để vị giác cũng được “du lịch” cùng bạn qua ba món đặc sản này.
1. Cá bã trầu – “Nữ hoàng” của lẩu cá miền Trung
Cá bã trầu, hay còn gọi là cá sơn thóc, là loài cá nước mặn sống ở các vùng biển ấm. Với thân hình dày thịt, da mỏng, ít xương dăm, cá bã trầu là loại nguyên liệu được người dân Bình Định vô cùng ưa chuộng, đặc biệt trong các món lẩu và cá kho.
Điều khiến cá bã trầu đặc biệt so với nhiều loài cá khác chính là độ ngọt tự nhiên, béo nhẹ, dai chắc mà không tanh. Nếu may mắn đi chợ sớm ở Quy Nhơn, bạn sẽ thấy những khay cá bã trầu tươi rói, thịt hồng, lớp da ánh lên màu đỏ hồng – biểu hiện của cá tươi vừa đánh bắt.
Món nên thử:
Lẩu cá bã trầu nấu măng chua hoặc lá giang – vị chua thanh, ngọt béo hòa quyện, ăn kèm bún và rau sống.
Cá bã trầu kho nghệ – miếng cá thấm đẫm gia vị, da vàng óng, mềm nhưng không bở, ăn cùng cơm trắng đúng nghĩa “đưa cơm”.
Cá bã trầu thường được phục vụ tại các quán hải sản bản địa như Quán Hải Sỹ, Lẩu cá Mái Nhà,... nơi bạn vừa ăn vừa nghe sóng vỗ, tận hưởng trọn vẹn cái "chất Quy Nhơn" từ biển đến bàn ăn.
2. Cá chuồn cồ – Loài cá biết… bay và biết chinh phục
Nhắc đến cá chuồn, người miền Trung thường ví von rằng: “Cá chuồn mà kho với mít non, ăn một lần nhớ cả đời”. Và quả thật, cá chuồn – nhất là cá chuồn cồ – là một loài đặc biệt không chỉ bởi hình dáng (có cặp vây to như đôi cánh, có thể bay là là mặt nước), mà còn bởi hương vị đậm đà rất riêng biệt.
Cá chuồn cồ ở vùng biển Quy Nhơn thường có thịt chắc, thơm, phần bụng béo, ít tanh hơn so với các loại cá khác. Đây là món cá gắn liền với ký ức nhiều người con miền biển – từ mâm cơm gia đình đến các phiên chợ ven biển.
Món nên thử:
Cá chuồn nướng cuốn bánh tráng – cá ướp nghệ, sả, ớt rồi đem nướng trên than hồng, thơm phức, cuốn kèm rau sống, chấm mắm nêm là đúng bài.
Cá chuồn kho mít non – một món ăn dân dã nhưng khiến bao người say mê, vị béo của cá quyện với cái bùi bùi, ngọt ngọt của mít non tạo nên bản giao hưởng mộc mạc, hài hòa.
Bạn có thể dễ dàng tìm thấy món cá chuồn tại các quán ăn địa phương như Cô Xí – Cá chuồn kho, hoặc trải nghiệm nướng cá ngay tại các homestay ven biển như ở Bãi Xép hay Kỳ Co.
3. Cá đổng cờ – Nét duyên kiêu kỳ của biển Quy Nhơn
Trong các loài cá kể trên, cá đổng cờ có lẽ là cái tên lạ nhất với du khách phương xa. Sở dĩ gọi là “đổng cờ” bởi phần đuôi cá khi xòe ra nhìn như chiếc cờ nhỏ, lấp lánh ánh bạc trong nắng. Cá đổng thường sống ở tầng đáy biển cát pha san hô, thịt trắng, ngọt, xương mềm và đặc biệt ít mùi tanh.
Tuy không nổi tiếng rầm rộ như cá thu hay cá ngừ đại dương, nhưng cá đổng cờ lại chiếm trọn cảm tình của người sành ăn. Cá có thể chế biến đa dạng, từ chiên giòn đến hấp, nấu canh hay làm gỏi. Nhưng có lẽ hấp dẫn nhất vẫn là món cá đổng nướng muối ớt – món ăn “tưởng đơn giản mà không dễ làm ngon”.
Món nên thử:
Cá đổng nướng muối ớt – lớp da cháy cạnh, giòn rụm, phần thịt trắng thơm phức bên trong, cay cay nơi đầu lưỡi.
Canh chua cá đổng nấu dứa – thanh nhẹ, giải nhiệt, rất phù hợp với khí hậu miền Trung.
Ở Quy Nhơn, nhiều người dân thường mua cá đổng để làm quà biếu vì thịt cá có thể sơ chế rồi cấp đông mang đi xa, giữ được hương vị tươi ngon.
Ba loại cá, ba hương vị, ba cách kể chuyện khác nhau về đất và người Quy Nhơn. Có thể bạn sẽ nhớ Kỳ Co, Eo Gió vì những bức ảnh đẹp như tranh, nhưng hương vị của cá bã trầu, cá chuồn cồ hay cá đổng cờ sẽ ở lại rất lâu trên đầu lưỡi – như một cách để biển nhắc bạn rằng: hãy quay lại lần nữa, và lần nữa.
Nếu có dịp đến Quy Nhơn, đừng chỉ check-in ở những bãi biển nổi tiếng. Hãy ghé một chợ cá buổi sớm, lắng nghe tiếng rao của người bán, ngắm nhìn những thúng cá tươi roi rói, để hiểu rằng – đôi khi, đặc sản thực sự không nằm ở những món cầu kỳ, mà nằm trong chính những gì mộc mạc nhất, đậm chất biển nhất.
