* Bài tiết lộ tình tiết phim
Phim do Thắng Vũ đạo diễn, mở đầu với chuỗi tai họa giáng xuống gia tộc họ Đỗ: nhà thờ tổ bị cháy, chú Đại (Hoàng Mèo đóng) bị thương nặng, cô Chánh (Kiều Trinh) suýt mất mạng vì tai nạn giao thông. Ở thành phố, ông Quang (Hoàng Phúc) - người anh cả - cũng không yên ổn khi vợ cùng con gái liên tục gặp tai ương.
Trong bầu không khí toàn điềm xấu, lời đồn "tổ tiên quở phạt" vang lên, buộc cả gia đình phải về quê làm lễ cải mả cầu an. Từ đây, họ vô tình khơi dậy loạt bí mật bị chôn vùi, kéo theo chuỗi bi kịch nối tiếp.
Khi những ngôi mộ bị khai quật, vàng chôn theo biến mất, mọi nghi ngờ và lòng tham của các thành viên bắt đầu trỗi dậy. Không khí nhà họ Đỗ từ đó đặc quánh sự ngờ vực, sợ hãi.
Hoàng Phúc, Kiều Trinh và Thạch Kim Long có nhiều cảnh căng thẳng trong phim. Ảnh: ERS Factory
Đạo diễn biến nghiệp báo thành nhân vật trung tâm và sợi chỉ đỏ xuyên suốt mạch truyện là vòng tròn nhân quả "tội lỗi - trừng phạt - chuộc lỗi", được kể lại qua nhiều lớp thời gian, góc nhìn. Quá khứ - hiện tại đan xen ở kết cấu không tuyến tính, khiến người xem như cuốn vào hành trình "đào mộ tâm hồn".
Cải mả chạm tới một trong những nỗi lo nguyên thủy nhất của con người: sợ phải trả giá cho điều mình gây ra. Đạo diễn Thắng Vũ lý giải không con ma nào đáng sợ hơn lương tâm bị cắn rứt và không bóng tối nào dày đặc bằng quá khứ mà ta cố quên.
"Chính sự day dứt ấy mới là cơn ác mộng thật sự. Mỗi cái nhìn, hơi thở nặng nhọc của nhân vật như vọng lại logic: tạo nghiệp ắt phải trả nghiệp", đạo diễn nói.
Êkíp chọn cách kể chuyện gợi mở, nửa đầu phim tập trung xây dựng nỗi sợ tâm lý, không khí u ám, nửa sau là chuỗi tình tiết bất ngờ và cú twist ám ảnh. Biên kịch đan xen nhiều lát cắt thời gian khiến người xem phải liên tục ghép nối để tìm ra sự thật. Cấu trúc ấy tạo nhịp phim giật gân, sự căng thẳng từ đầu đến cuối.
Câu chuyện về dòng họ Đỗ, tưởng chỉ xoay quanh một nghi thức tâm linh, dần biến thành cuộc điều tra về tội lỗi - nơi mỗi người luôn có điều muốn giấu. Từ cái chết của Bé (Kim Hải) trong tình trạng cháy xém, bị trói trong dây kẽm gai đến vụ Sáng (Avin Lu) biến mất bí ẩn... được xâu chuỗi lại bằng logic nghiệp báo. Khán giả sẽ đi qua nhiều bất ngờ, sợ hãi xen lẫn thương cảm khi mảnh ghép cuối cùng lộ ra.
Phim phản ánh sự khác biệt giữa phong tục và hủ tục. Ảnh: ERS Factory
Phim cũng miêu tả tỉ mỉ loạt chi tiết tâm linh. Đạo diễn Thắng Vũ và đội ngũ biên kịch nghiên cứu sâu các nghi lễ dân gian, nhất là nghi thức cải táng. Êkip tái hiện chân thực từng công đoạn - từ chọn ngày, chuẩn bị lễ vật, cúng cáo vong đến cảnh khai quật, rửa xương. Ống kính đặc tả động tác của thầy cúng, mỗi chiếc xương được nâng lên bằng lòng thành kính, tạo trường đoạn vừa trang nghiêm, vừa ám ảnh.
Khác với những bộ phim kinh dị lấy nghi lễ làm "phông nền", Cải mả biến tục cải táng thành linh hồn câu chuyện. Ở đó, việc "động mả" vừa mang ý nghĩa tâm linh, vừa là phép ẩn dụ cho hành động đào bới quá khứ, buộc con người đối diện với điều họ muốn chôn giấu.
Hình ảnh rễ cây xuyên qua quan tài, vàng bị đánh cắp và xương cốt tan vỡ gây sốc về mặt thị giác, hàm ý sự đứt gãy trong mối quan hệ gia tộc và vết thương tinh thần khó thể hàn gắn.
Bối cảnh nghĩa địa tăng yếu tố rùng rợn, khắc họa bức tranh về nhân quả và bản chất con người. Ảnh: ERS Factory
Bên cạnh đó, yếu tố "body horror" (kinh dị thân thể) được khai thác sáng tạo, có chủ đích. Những cảnh xác chết phân hủy, cận cảnh máu và sáp nóng được sử dụng như ngôn ngữ thể hiện sự tan rã của con người trước nghiệp chướng. Mỗi vết thương hay cái chết đều mang tính biểu tượng, phản ánh sự trừng phạt tương xứng tội lỗi nhân vật đã gây ra.
Cải mả đang công chiếu tại các rạp trên toàn quốc.
Đông Vệ
