Nghệ sĩ Ái Như: 'Tôi vẫn say nghề dù sức khỏe không còn tốt'

Diễn viên lần đầu đóng chính phim điện ảnh Phá đám: Sinh nhật mẹ sau thời gian dài làm việc ở lĩnh vực kịch nói, hóa thân nhân vật mang khát khao được con trai thấu hiểu. Dịp tác phẩm ra mắt, nghệ sĩ nói về cơ duyên đến với điện ảnh và hành trình giữ lửa sân khấu Hoàng Thái Thanh suốt 15 năm.

- Điều gì khiến chị nhận lời đóng phim sau nhiều năm hoạt động sân khấu?

- Thú thật, ban đầu tôi có ý định từ chối. Tôi nói với đạo diễn Nguyễn Thanh Bình (còn gọi là Bình Bồng Bột) mình không phải là tên tuổi thu hút người xem đến rạp. Phim không đạt doanh thu cao thì khổ nhà sản xuất và êkíp. Ra đến trường quay, tôi vẫn bảo nếu họ thay đổi quyết định, tôi cũng sẵn sàng rút lui mà không phiền lòng, nhưng các bạn ấy kiên quyết. Lúc đó, tôi cảm động vì tình cảm của đoàn. Họ đã đặt niềm tin, trách nhiệm của tôi là làm mọi cách để xứng đáng với sự tin tưởng đó.

Từ khi đọc kịch bản đến lúc ghi hình, tôi cùng đạo diễn, biên kịch, anh Thành Hội nhiều lần ngồi lại gọt giũa, xây dựng từng lớp tâm lý còn thiếu. Với tôi, một kịch bản muốn chạm được người xem thì phải được chuẩn bị kỹ lưỡng.

Trailer phim "Phá đám sinh nhật mẹ"

- Quá trình chị tham gia bộ phim diễn ra thế nào, nhất là khi từng bị chấn thương cột sống?

- Tôi không có sự chuẩn bị đặc biệt nào ngoài việc giữ sức khỏe ổn định. Sau ca bơm xi măng hai đốt sống, tôi hạn chế vận động mạnh, nên khi quay những cảnh phải cúi, xoay người hay leo lên chỗ cao, tôi luôn phải cẩn thận, cố gắng để khán giả không nhận ra điều đó, giữ cho nhân vật hiện lên tự nhiên nhất. Tôi duy trì đạp xe tại chỗ, đi bơi để giữ cơ thể linh hoạt và tinh thần luôn thoải mái.

Tôi nhớ nhất kỷ niệm phải ngồi bốn tiếng để làm gương mặt bằng thạch cao, phục vụ cho cảnh nhân vật nằm trong quan tài. Khi lớp thạch cao dần khô, cảm giác ngột ngạt khiến tôi chỉ biết chờ êkíp báo: "Xong rồi" mới dám thở phào. Lúc đó, tôi nghĩ mình vừa có một trải nghiệm hiếm có trong đời diễn viên. Sau này, đoàn phim còn tặng lại khuôn mặt ấy để tôi giữ làm kỷ niệm.

- Chị nghĩ sao trước nhận định diễn viên sân khấu thường có lối diễn "nặng tính kịch" khi sang điện ảnh?

- Tôi không cho rằng đó là "diễn kịch". Trên sân khấu, chúng tôi được học phải sống trong hoàn cảnh quy định của nhân vật, tức là sống thật với cảm xúc ấy. Điện ảnh khác ở chỗ có thể quay đi quay lại nhiều lần, chọn khung hình tốt nhất cho nhân vật bộc lộ nội tâm, còn sân khấu chỉ thể hiện một lần duy nhất. Vì vậy, người diễn viên luôn phải giữ năng lượng ở mức cao nhất, dồn toàn bộ cảm xúc cho từng đêm diễn.

Sang điện ảnh, tôi thấy "dễ thở" hơn một chút vì có thể làm lại. Nhưng thật ra cái khó của phim nằm ở chỗ cảm xúc phải đồng nhất qua từng cú máy, đến lần thứ 10 quay vẫn phải như lần đầu. Nếu khán giả nói "Ái Như diễn thật", tôi xem đó là lời khen. Còn ai cho rằng "chị diễn kịch quá", tôi cũng mỉm cười vì mỗi người có một cảm nhận riêng. Khi khán giả chỉ ra điểm tôi thể hiện chưa đúng, tôi sẵn sàng lắng nghe và tiếp thu. Điều quan trọng là tôi đã sống hết lòng cho vai diễn ấy.

Nghệ sĩ Ái Như ở buổi gặp gỡ truyền thông hôm 29/10.

- Điều gì khiến chị bám trụ với nghề, "giữ lửa" sân khấu Hoàng Thái Thanh hơn một thập niên qua?

- Có nhiều lúc tôi muốn dừng lại. Lần đầu là giai đoạn 2008-2009 trước khi mở sân khấu. Tôi thấy mình cũ kỹ, sợ trở thành gánh nặng cho đồng nghiệp. Sau thời gian nghỉ ngơi, tôi trở lại dựng kịch tốt nghiệp cho học trò Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật TP HCM, rồi nhận được lời mời cộng tác. Khi anh Lê Bảo Anh đề nghị mở địa điểm mới, tôi bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc, và Hoàng Thái Thanh ra đời. Sau ba năm, Lê Bảo Anh rời đi vì lỗ nhiều, chỉ còn tôi và anh Thành Hội tiếp tục.

Lần thứ hai tôi muốn dừng là giai đoạn sân khấu gặp nhiều khó khăn, có người nói: "Diễn hoài, lỗ hoài, làm gì cho cực". Nghe nhiều cũng buồn, nhưng tôi tự hỏi nếu nghỉ, tôi sẽ làm gì khác đây. Nghề này đã ngấm vào máu. Không được diễn, tôi thấy trống rỗng như đánh mất một phần tâm hồn.

Tôi và anh Thành Hội hay đùa: "Làm tới khi nào cạn túi thì thôi". Thật ra, đó không hẳn là câu nói vui mà là cách để tự nhắc mình đứng vững. Còn người xem thì vẫn chúng tôi vẫn có lý do để tiếp tục. Giữa vô vàn lựa chọn giải trí, tôi biết ơn những người đã đội mưa, chen chúc xe cộ để đến xem. Có khán giả vào khán phòng cứ đảo mắt nhìn một lượt số ghế trống, có người vỗ tay đến lúc màn nhung khép lại vẫn chưa muốn rời đi. Những khoảnh khắc đó khiến tôi xúc động, tự nhắc mình mọi nỗ lực bỏ ra đều xứng đáng.

Nghệ sĩ Ái Như nói về việc gồng lỗ để nuôi đam mê sân khấu

Nghệ sĩ Ái Như cho biết tiếp tục duy trì sân khấu khi còn đủ sức khỏe.

- Điều mong muốn nhất của chị lúc này là gì?

- Hiện sân khấu Hoàng Thái Thanh hoạt động theo mùa, mỗi năm chỉ dựng vài vở rồi chuẩn bị cho mùa sau. Áp lực lớn nhất không phải ở chuyện tài chính mà làm sao tìm được kịch bản chất lượng để giữ chân khán giả.

Mỗi lần có ý tưởng mới, tôi lại như được nạp năng lượng, muốn lao ngay vào viết kịch bản, dàn dựng rồi tập kịch. Tôi ước mỗi mùa vẫn có người đến, dù ít cũng đủ ấm áp. Tôi sẽ còn cố gắng chừng nào còn hơi sức. Lúc đèn sân khấu bật lên, tôi như được sống thêm một cuộc đời khác, có thể hóa thân một bà mẹ, một người đàn bà đầy yêu thương và sai lầm. Đó là món quà lớn nhất mà nghề đã cho tôi.

Quế Chi thực hiện