Hồng Kim Bảo là người sáng lập Hồng Gia Ban - Ảnh: XQ
Những cái tên như Hồng Kim Bảo, Nguyên Bưu, Nguyên Hoa và Lâm Chánh Anh luôn được xem là biểu tượng của làng võ thuật điện ảnh Hong Kong.
Nhóm võ thuật này vốn xuất thân từ trường kinh kịch Trung Hoa, dưới sự chỉ dạy của sư phụ Vu Chiêm Nguyên.
Hồng Kim Bảo và các đồng môn như Nguyên Bưu, Nguyên Hoa, Lâm Chánh Anh đều từng là thành viên của nhóm “Thất Tiểu Phúc” (Seven Little Fortunes), nhóm võ sinh từng đóng kịch cùng nhau từ khi còn là những cậu bé. Cũng từ đây, họ khởi đầu sự nghiệp diễn viên và võ thuật - điện ảnh.
Từ một nhóm võ sinh gây ấn tượng chủ yếu bởi vẻ đáng yêu, hồn nhiên, khi trưởng thành, Hồng Kim Bảo sáng lập Hồng Gia Ban, hội nhóm võ thuật tạo nên một bước ngoặt trong cách thức làm phim võ thuật Hong Kong.
Vào cuối thập niên 1970, khi phim võ thuật Hong Kong bắt đầu đa dạng hơn về phong cách, Hồng Kim Bảo cùng đồng môn đã tổ chức thành một đội ngũ cố định chịu trách nhiệm phần võ thuật - đóng thế - phối cảnh hành động. Theo cơ sở dữ liệu điện ảnh HKMDB, “Sammo Hung Stuntmen’s Association” (tức Hồng Gia Ban) có danh sách phim tham gia từ 1979 đến 2016.
Công việc của Hồng Gia Ban không chỉ là diễn xuất mà còn là thiết kế hành động, đóng thế nguy hiểm, huấn luyện diễn viên, và góp phần định hình những cảnh giao đấu, rượt đuổi ngày càng công phu.
Nhóm Thất Tiểu Phúc - tiền thân của Hồng Gia Ban - Ảnh: PT
Trong một lần trả lời phỏng vấn, diễn viên đóng thế Trần Gia Lặc nói: “Tôi làm việc với Hồng Kim Bảo và Hồng Gia Ban một thập niên. Cái chúng tôi học được không chỉ là võ thuật, mà là thế nào làm nên một bộ phim võ thuật".
Từ Hồng Gia Ban, Hồng Kim Bảo đoàn kết các võ sư chuyên đóng thế, từ đó đặt ra “ban võ thuật” cố định cho phim ảnh Hong Kong.
Trước đó, mỗi bộ phim thường chỉ thuê võ sư riêng lẻ hoặc nhóm tạm thời, chưa có mô hình mang thương hiệu tập thể. Và từ Hồng Gia Ban, công việc đóng thế được nâng lên một tầm cao mới.
Ở hội nhóm này, các võ sinh trẻ được tiếp xúc với đàn anh, được họ chỉ dạy chiêu thức, và không ngừng trau dồi kỹ năng.
Khi các võ sĩ tập luyện cùng nhau, kỹ năng võ thuật điện ảnh của Hong Kong được nâng lên một tầm cao mới.
Trước đó một thời gian dài, những màn đấu võ trong phim thường chỉ tập trung vào nhân vật chính, hoặc thêm một phản diện chính. Nhờ có Hồng Gia Ban, phong trào luyện võ điện ảnh lan rộng, khiến những màn giao đấu tập thể trong phim ảnh được nâng cao chất lượng đáng kể.
Đông đủ các thành viên của Hồng Gia Ban - Ảnh: XQ
Có nhiều tác phẩm kinh điển mà Hồng Gia Ban tham gia hoặc do Hồng Kim Bảo trực tiếp chỉ đạo hành động, tiêu biểu như Warriors Two (1978) - do Hồng Kim Bảo đạo diễn và đóng vai chính cùng Bryan Leung; Knockabout (1979) - một phim hài võ thuật với Yuen Biao và Hồng Kim Bảo; hay Odd Couple (1979) - do Hồng Gia Ban tham gia thiết kế hành động.
Vào thập niên 1980, phong cách hành động được Hồng Kim Bảo và đội của ông phát triển một cách khác biệt.
Các cảnh đánh đấm theo từng tình huống ngày càng dàn dựng công phu hơn, tốc độ nhanh hơn, chú trọng thực chiến và hài hước xen lẫn.
Ví dụ, các phim như Wheels on Meals (1984) hay Pedicab Driver (1989) được nhận định là định hình phong cách mới cho phim võ thuật Hong Kong.
Từ trái sang: Thành Long, Hồng Kim Bảo và Nguyên Bưu từng có giai đoạn làm việc cùng nhau trong Hồng Gia Ban - Ảnh: SC
Hồng Gia Ban không chỉ thay đổi kỹ thuật quay - phối cảnh - đánh - đóng thế mà còn giúp hình thành “thương hiệu hành động” nơi đội đóng thế/đội hành động được ghi nhận tên tuổi, được ký hợp đồng cố định, và xuất hiện như một phần không thể thiếu của phim.
Từ Hồng Gia Ban, điện ảnh Hong Kong bùng nổ thể loại phim hài - võ thuật, tạo dựng thương hiệu đến tận ngày nay.
Mô hình này lan rộng những năm sau đó. Sau Hồng Gia Ban xuất hiện các nhóm như Thành Gia Ban (của Thành Long) và Viên Gia Ban (Viên Hòa Bình), góp phần tạo nên “thời đại vàng” của điện ảnh hành động Hong Kong thập niên 1980-1990.
Truyền thông Tây phương nhận định chính từ Hồng Gia Ban, dòng phim võ thuật đã được nâng lên một tầm cao mới. Trong rất nhiều bộ phim, tính chân thật của những cảnh giao đấu mới là trọng tâm, chứ không phải cốt truyện hay diễn viên.
