"Tôi công khai bởi đó không phải điều đáng xấu hổ", doanh nhân 40 tuổi, ở Bắc Kinh, nói.
Những bài viết về cuộc sống sau ly hôn của Guo Jia nhận được sự đồng cảm từ nhiều phụ nữ cùng cảnh ngộ. Giữa năm ngoái, cô thành lập Mei Club, dịch vụ tư vấn pháp lý, hỗ trợ nuôi con và cố vấn tinh thần cho các bà mẹ đơn thân.
Câu chuyện của Guo cho thấy sự thay đổi ở Trung Quốc, nhiều phụ nữ xem ly hôn là khởi đầu mới. Trái lại, trong văn hóa truyền thống, gia đình do người cha làm chủ được xem là nền tảng xã hội, phụ nữ bị gán mác ích kỷ, thất bại khi rời bỏ hôn nhân, còn đàn ông tái hôn ít bị phán xét.
Dữ liệu Bộ Nội vụ Trung Quốc công bố cuối tháng 7 cho thấy nửa đầu 2025, số ly hôn tăng nhanh hơn kết hôn so với cùng kỳ 2024. Trong 6 tháng, có 1,331 triệu trường hợp ly hôn, tăng 4,5% và 3,539 triệu trường hợp kết hôn, tăng 3,2%.
Trước đây, tỷ lệ kết hôn luôn cao hơn ly hôn, nhưng hai thập kỷ qua, số cuộc hôn nhân ở Trung Quốc giảm và ly hôn tăng. Khoảng cách thu hẹp đang nhanh và được dự báo tiếp tục.
Giữa tháng 7, một phụ nữ ngoài 50 tuổi ở nông thôn Sơn Đông gây chú ý khi đứng trên sân khấu hài độc thoại, kể về cuộc hôn nhân sắp đặt kéo dài ba thập kỷ với bạo lực gia đình và sự phản đối của cha mẹ khi bà muốn ly hôn. Lấy nghệ danh "đạo diễn Phương", bà khiến khán giả vừa cười, vừa rơi nước mắt. Sức hút lớn đến mức vé 11 USD bị đẩy lên 137 USD.
Ảnh minh họa: ST
Năm ngoái, bà Su Min, 60 tuổi, ở Trịnh Châu, Hà Nam, cũng nhận được nhiều ủng hộ khi làm thủ tục ly hôn sau 38 năm chung sống cùng chồng. Bà được biết đến với biệt danh "bà dì lái xe tự do" nổi tiếng từ năm 2020 nhờ ghi lại hành trình một mình lái xe xuyên Trung Quốc để thoát khỏi cuộc hôn nhân không hạnh phúc.
Cuối 2024, chương trình thực tế See You Again với ba đôi vợ chồng cân nhắc ly hôn cũng đã thu hút sự chú ý, tạo hơn 100 chủ đề thịnh hành trên Weibo, trong đó hai đôi kết thúc hôn nhân.
Các nhà phân tích cho rằng sự phổ biến này phản ánh xã hội Trung Quốc đang hiện đại hóa nhanh, cá nhân hóa tăng và chuẩn mực giới thay đổi, làm suy yếu điều cấm kỵ quanh ly hôn.
Tiến sĩ Zhao Litao, Viện Đông Á thuộc Đại học Quốc gia Singapore, nhận định di cư, đô thị hóa và dịch chuyển kinh tế khiến người dân chú trọng hơn đến chất lượng sống thay vì chỉ duy trì hôn nhân.
Ông cho rằng xu hướng này tương tự Nhật Bản và Hàn Quốc, nơi ly hôn dần bớt cấm kỵ, đặc biệt ở thành phố lớn, nhờ truyền thông và các chương trình thực tế. Độc lập tài chính cũng giúp phụ nữ, nhất là ở đô thị, cởi mở hơn nam giới khi nói về ly hôn.
Phó giáo sư Pan Wang ở Đại học New South Wales (Australia) nói việc phụ nữ chia sẻ ly hôn trên mạng xã hội là cách tự trao quyền, xây dựng mạng lưới hỗ trợ và thể hiện tinh thần nữ quyền phản kháng quan niệm coi ly hôn là điều đáng xấu hổ.
"Đàn ông ít công khai ly hôn hơn, thường để tránh đưa chuyện gia đình ra trước công chúng", bà nói.
Tuy nhiên, sự cởi mở về ly hôn cũng tạo ra phản ứng trái chiều. Lynn, blogger ở nền tảng Xiaohongshu, là ví dụ. Ban đầu, cô chỉ chia sẻ về việc chuyển ra ngoài và sống một mình sau ly hôn, sau đó mở rộng sang những trải nghiệm và sự phức tạp của quá trình này.
Sự thẳng thắn giúp cô nhận được sự đồng cảm từ phụ nữ nhưng đồng thời hứng nhiều bình luận ác ý từ đàn ông, cho rằng việc công khai ly hôn là rất xấu hổ. "Tôi bị tấn công trên mạng, phải chặn tất cả bình luận và tin nhắn và ngưng đăng bài", cô kể.
Ngọc Ngân (Theo ST)
