Tàu vũ trụ Soyuz MS-22 rò rỉ. Video: NASA
Tommaso Sgobba, chủ tịch Hiệp hội quốc tế vì sự tiến bộ của an toàn vũ trụ (IAASS), cựu giám đốc phụ trách an toàn chuyến bay vũ trụ tại Cơ quan vũ trụ châu Âu (ESA), xem xét video về vụ rò rỉ chất làm mát xảy ra hôm 15/12 (giờ Hà Nội) với tàu Soyuz MS-22 đang ghép nối với Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
Kỹ sư hàng không vũ trụ hiện đã nghỉ hưu này cho rằng con tàu nhiều khả năng bị hỏng không sửa được và sẽ không thể đưa phi hành đoàn 3 người lên trạm hồi tháng 9 trở về Trái Đất vào tháng 3 năm sau theo kế hoạch. Đây là lần đầu tiên trạm ISS thiếu khả năng sơ tán toàn bộ phi hành gia trong trường hợp xảy ra sự cố nghiêm trọng.
Phi hành đoàn của tàu Soyuz MS-22 gồm hai phi hành gia Nga Sergey Prokopyev, Dmitry Petelin và phi hành gia NASA Frank Rubio. Ngoài ra, trên trạm ISS còn có các phi hành gia Nicole Mann và Josh Cassada (NASA), Koichi Wakata (Nhật Bản) và Anna Kikina (Nga), lên trạm ISS bằng tàu Crew Dragon của SpaceX đầu tháng 10. Như vậy, trạm ISS hiện có tổng cộng 7 người.
Tuy nhiên, nếu Soyuz MS-22 thực sự không bay được, chỉ 4 người có thể được sơ tán an toàn nếu xảy ra sự cố. Tình huống nguy hiểm này có thể kéo dài hàng tuần đến hàng tháng trước khi một con tàu mới bay lên trạm vũ trụ. "Điều duy nhất có thể làm là Nga phóng tàu Soyuz thay thế, nhưng đó không phải chuyện ngày một ngày hai", Sgobba nói.
Để giải cứu các phi hành gia, Sgobba cho rằng Nga có thể phóng hai tàu vũ trụ Soyuz lên trạm ISS cùng lúc. Hai tàu này sẽ mang theo một phi hành đoàn mới gồm ba thành viên (một tàu có một người lái, tàu còn lại có hai người lái). Sau đó, tàu thứ nhất sẽ mang phi hành đoàn cũ đang mắc kẹt trở về, tàu thứ hai ở lại trạm ISS làm phương tiện cứu hộ dự phòng cho nhiệm vụ tiếp theo.
Sgobba giải thích, việc vận chuyển phi hành đoàn mắc kẹt bằng tàu Crew Dragon của SpaceX sẽ rất khó, thậm chí bất khả thi. Lý do là thiếu bộ đồ vũ trụ được thiết kế riêng cho những phi hành gia bay trên tàu Crew Dragon.
"Bộ đồ của Nga và NASA được thiết kế để phù hợp với vài cỡ người nhất định. Chúng cũng có một hệ thống dây giúp người mặc điều chỉnh vừa vặn hơn. Nhưng bộ đồ của SpaceX được may đo riêng, chúng được thiết kế để vừa vặn tuyệt đối, nếu không sẽ không dùng được", Sgobba cho biết.
Sau khi phát hiện rò rỉ, Nga đã hủy bỏ hai chuyến đi bộ không gian theo kế hoạch. Dựa vào quyết định này và hình ảnh của chất phun ra từ Soyuz MS-22, Sgobba cho rằng đây là chất làm mát amoniac độc hại, có thể gây nguy hiểm cho các phi hành gia.
Về nguyên nhân sự cố, ông nghĩ có thể con tàu bị một mảnh rác không gian đâm vào hoặc xảy ra sự cố van. Cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos hôm 16/12 thông báo, vụ rò rỉ đã gây ra sự thay đổi nhiệt độ nhẹ nhưng hiện không có mối đe dọa nào đối với các phi hành gia trên trạm ISS.
Thu Thảo (Theo Space)
