CEO Luna Base AI: Lập trình viên cấp thấp dễ bị AI thay thế

"Đây là sự tái cấu trúc sâu rộng nhất trong phát triển phần mềm kể từ khi Internet ra đời", ông Andy Pham nhận định trong sự kiện công nghệ dành cho sinh viên Đại học Lạc Hồng (TP HCM) cuối tuần qua. "Con đường từ lập trình viên tầm thấp đến trung cấp đang sụp đổ. Các công ty nhận ra họ có thể giữ hiệu suất với ít lập trình viên hơn nếu AI xử lý công việc lặp đi lặp lại".

CEO Luna Base AI Andy Pham. Ảnh: Bảo Lâm

Theo CEO Luna Base AI - công ty cung cấp AI Agent dành cho lập trình, Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế số, song cũng đối mặt với những thách thức từ sự thay thế của AI.

Dẫn khảo sát của Trường Đại học Thương mại đầu tháng 6, ông Andy cho biết hơn 80% nhân sự công nghệ thông tin tại Việt Nam sử dụng AI hàng ngày. 50% doanh nghiệp ưu tiên tuyển người có khả năng dùng AI. Các công cụ trí tuệ nhân tạo cũng được nâng cấp mạnh để thực hiện công việc của nhiều người hơn. Ông lấy ví dụ, công cụ lập trình Luna Base AI hỗ trợ một người làm được công việc của 5-8 người trước đây, trong khi nhiều AI Agent khác thậm chí đạt sức mạnh lớn hơn. Điều này dẫn đến thực tế lập trình viên truyền thống đang bị tụt lại phía sau nếu chưa nâng cấp khả năng về ứng dụng AI cho bản thân.

Theo báo cáo từ Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) hồi tháng 1, AI có thể tạo ra 170 triệu việc làm mới vào năm 2030. Tuy nhiên, hầu hết cần trình độ cao, với 77% trong số đó yêu cầu bằng thạc sĩ và 18% đòi hỏi bằng tiến sĩ.

"Phần lớn lực lượng lao động hiện tại không đáp ứng yêu cầu này", ông Andy nói. "Chúng ta đang chia thành hai tầng kinh tế: những người điều phối được AI và những người bị nó thay thế".

Thế hệ trẻ cần xem AI như cộng sự

Theo SEO.ai, thế giới cần đào tạo lại 120 triệu nhân lực trong ba năm tới khi AI đang định hình lại nhu cầu nhân lực công nghệ. Tuy vậy, hệ thống giáo dục hiện chưa sẵn sàng. CEO Luna Base AI đánh giá, dù Việt Nam có hơn 50 trường đại học đào tạo ngành AI, chỉ một vài trường cung cấp chương trình chất lượng cao.

"Cuộc cách mạng AI không còn là mối đe dọa trong tương lai. Nó đang diễn ra ngay lúc này, nhanh chóng loại bỏ việc làm và tái định hình lực lượng lao động toàn cầu", ông nói thêm. "Khi công nghệ AI tự động hóa hàng loạt công việc trên nhiều lĩnh vực, một sự chuyển dịch căn bản đang xảy ra: người có thể cộng tác với AI sẽ phát triển, trong khi ai không làm vậy sẽ bị thay thế".

Nhiều chuyên gia cũng đánh giá AI sẽ khiến nghề lập trình có chuyển biến mạnh mẽ. "AI chắc chắn ảnh hưởng mạnh đến nghề lập trình, nhưng không theo hướng thay thế mà tái định hình", thạc sĩ Nguyễn Minh Phúc, phụ trách mảng công nghệ thuộc khoa Công nghệ thông tin của Đại học Lạc Hồng, nhận xét. "Thế hệ trẻ cần học cách hợp tác với AI như một cộng sự để tăng tốc sáng tạo, tự động hóa công việc lặp lại, và tập trung nhiều hơn vào tư duy thiết kế giải pháp. Ai không thích nghi sẽ bị bỏ lại, nhưng ai tận dụng tốt thì sẽ tiến rất xa".

Ông Huỳnh Xuân Phụng, Trưởng bộ môn Công nghệ phần mềm - Đại học Sư phạm kỹ thuật TP HCM, đánh giá AI đã ảnh hưởng rất sâu rộng tới lĩnh vực phát triển phần mềm. Do đó, lập trình viên buộc phải có kỹ năng AI nếu muốn theo đuổi nghề nghiệp trong tương lai.

Nhiều công ty lớn đã tung các công cụ AI mạnh mẽ cho lập trình, như Microsoft với Github Copilot, hay OpenAI Codex. Trong đợt sa thải 6.000 người đầu tháng 6 của Microsoft, lập trình viên là nhóm bị ảnh hưởng nhất. Cuối tháng trước, CEO Satya Nadella tiết lộ: "Có khoảng 20% hay 30% số code trong kho lưu trữ và một số dự án của chúng tôi được viết bằng AI. Không những thế, AI Agent còn có thể xem xét và kiểm tra code. Tỷ lệ sử dụng đang tăng lên".

Business Insider đánh giá AI ngày càng tác động đến việc làm, trong đó có lập trình viên - nghề nghiệp được đánh giá "hot" trước đây. Kevin Scott, Giám đốc công nghệ Microsoft, dự đoán 95% các đoạn code sẽ do AI tạo trong 5 năm tới. Cuối tháng 4, CEO Google Sundar Pichai nói 30% code mới tại công ty được viết bằng AI, tăng từ 25% so với tháng 10/2024. CEO OpenAI Altman cũng ước tính AI đang thực hiện 50% việc lập trình tại một số công ty, khiến nhu cầu lập trình viên giảm mạnh. Hồi đầu năm, CEO Meta Zuckerberg nhận xét AI ngày càng mạnh mẽ và khả năng cao sẽ thực hiện công việc của kỹ sư cấp trung trong công ty ông.

Bảo Lâm