Trạm trú ẩn êm đềm giữa lòng Hà Nội
Ẩn sâu trong một con ngõ nhỏ phố Thái Hà (Hà Nội) có một quán bar "bí ẩn" nằm lưng chừng tại tầng hai của một toà nhà dân cư. Biển hiệu của quán rất khiêm tốn, chỉ là một tấm bảng nhỏ bật sáng mỗi khi trời tối. Đó chính là quán "Here and There" – nơi mà Lê Triệu Sáng (24 tuổi) thường lui tới mỗi khi cần một chỗ để "trốn" khỏi bộn bề.
Chiếc biển hiệu chỉ sáng đèn sau 7h tối. Ảnh: Như Nguyệt
Nhớ lại lần đầu tiên gõ cửa, bước vào quán, Sáng ấn tượng bởi bầu không khí tĩnh lặng khác hẳn bên ngoài: ánh sáng vàng hắt dịu xuống không gian nhỏ, tiếng nhạc jazz nhẹ nhàng vang lên ở mức âm lượng vừa đủ nghe. "Mình cảm nhận ngay sự bình yên bao trùm, mọi ồn ã dường như bị bỏ lại sau cánh cửa", Sáng chia sẻ về khoảnh khắc đặt chân vào quán bar bí ẩn ấy.
Sáng biết đến Here and There qua một bài viết trên mạng xã hội. Sau nhiều ngày làm việc căng thẳng, anh quyết định cho bản thân ‘đi trốn’ khỏi nhịp sống thường nhật. "Mình cần một nơi nghỉ ngơi cho tinh thần, không chỉ đơn thuần ngủ lấy sức. Thế là mình đi uống một chút để tự chữa làn", Sáng cười kể về lý do tìm đến quán.
Lựa chọn Here and There để "healing" (chữa lành) cũng có cái duyên riêng – quán rất yên tĩnh, bài trí ấm cúng với chỉ vài chỗ ngồi, và đặc biệt là có mấy chú mèo quanh quẩn. "Mình rất thích mèo. Khi được vuốt ve hay chơi với mèo, tự nhiên thấy lòng dịu lại. Động vật đem đến cho mình cảm giác chữa lành, giống như cảm giác nuôi nấng một thứ gì và nhìn nó lớn lên vậy", Sáng nói. Quả thật, góc nhỏ của quán với chiếc sofa êm, một chú mèo cuộn tròn ngủ dưới chân bàn, cộng thêm ánh đèn mờ ấm áp khiến bất cứ ai bước vào cũng cảm thấy thư thái.
Theo Sáng, có ba yếu tố khiến anh ‘dịu đi’ rõ rệt mỗi khi ở quán: ánh sáng, âm thanh và không khí riêng tư. Quán luôn bật đèn vàng vừa phải – đủ sáng nhưng không chói – tạo cảm giác ấm cúng dễ chịu. Nhạc nền là những bản jazz hoặc hòa tấu nhẹ, vẳng ở âm lượng vừa đủ nghe. Nhờ đó khách có thể trò chuyện khẽ hoặc lặng lẽ một mình mà không bị bất kỳ tiếng ồn nào lấn át.
"Nhạc không quá to để mình vẫn nói chuyện được, nhưng cũng không quá tĩnh lặng đến mức những suy nghĩ trong đầu lấn át mất", Sáng mô tả sự cân bằng mà anh tìm thấy. Quán nhỏ, chỉ vài người khách, ai cũng ý thức giữ trật tự chung nên Sáng hiếm khi gặp phải vị khách nào ồn ào quá mức. "Mọi người đến đây đều đã trưởng thành, cần không gian yên tĩnh nên chẳng mấy ai làm phiền người khác. Thỉnh thoảng có bạn quá chén cư xử hơi lố nhưng chỉ cần nhắc khẽ là họ hiểu ngay", anh kể lại.
Khi bartender pha chế, khách trầm lắng giữa ánh đèn vàng. Ảnh: Như Nguyệt
Sáng thường ghé quán vào khoảng 22h đến 23h đêm – khoảng thời gian thành phố bắt đầu vắng và quán cũng ít người. Anh thích đi một mình, ngồi khoảng 2 tiếng đồng hồ để thực sự thư giãn. Đồ uống Sáng gọi có thể là một ly cocktail bất kỳ, đôi khi chỉ là ly rượu mạnh anh muốn thử. Với anh, thức uống cụ thể không quá quan trọng bằng cảm giác mà nó mang lại: "Các cụ bảo ‘rượu vào lời ra’, khi uống một chút thì hàng rào phòng thủ tâm lý trong mình hạ xuống. Mình dễ mở lòng hơn, có khi lại thoải mái chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống cho bartender nghe. Đó cũng là một cách để giải tỏa".
Nhờ vậy, mỗi lần "đi trốn" ở quán, Sáng đều cảm thấy nhẹ nhõm hơn phần nào. Anh tự đặt cho mình một giới hạn ngầm: chỉ uống đến lúc hơi ngà ngà say, cơn buồn ngủ bắt đầu kéo đến là dừng.
"Theo mình đó là cữ uống đẹp nhất – đủ lâng lâng để tâm sự, lại không quá chén đến mức hôm sau đau đầu mệt mỏi" - Sáng nói. Với anh, những quán bar bí ẩn như thế này giống như trạm dừng chân ấm áp để nạp lại năng lượng cảm xúc. Nếu không có nơi đây, có lẽ Sáng sẽ chọn cách đọc sách – một phương thức "đi trốn" vào thế giới khác qua từng trang giấy – nhưng anh thừa nhận cảm giác "một mình giữa chỗ đông người nhưng yên" ở quán bar vẫn đem lại cho anh sự thoải mái đặc biệt: "Mình ngồi một góc quen, gọi ly đồ uống nhẹ, nghe nhạc và thấy đầu óc đỡ ồn. Xung quanh có người nhưng chẳng ai cần gì ở mình cả, thế là đủ để không phải gồng mình hay suy nghĩ quá nhiều".
Góc bình yên của cô gái Đà Nẵng
Không chỉ ở Hà Nội, mô hình "hidden pub" (quán bar ẩn dật) cũng đã xuất hiện và được ưa chuộng tại nhiều thành phố khác. Dương Trần Bảo Châu (20 tuổi, Đà Nẵng) chia sẻ rằng cô cũng thường xuyên lui tới một quán bar ẩn dật tên Makara tại địa phương. Trước khi biết đến hidden pub, Châu thường chọn các quán cà phê yên tĩnh hoặc ra bãi biển buổi tối để "healing".
"Mình thích cảm giác ngồi nghe tiếng sóng biển hoặc chọn một góc quen trong quán cafe, gọi một ly nước rồi thả lỏng đầu óc. Mấy chỗ đó cũng giúp mình thư giãn sau những ngày học hành căng thẳng", Châu kể. Tuy nhiên, từ khi khám phá ra hidden pub, cô bạn quyết định chuyển "địa bàn" vì không gian ở đây đặc biệt hơn hẳn: vẫn yên tĩnh, ấm cúng nhưng có thêm nhạc nhẹ đúng gu cô thích. Hơn nữa, ngồi trong quán kín đáo, cảm giác riêng tư và an toàn hơn so với việc một mình lang thang ngoài trời khuya.
Điều níu chân Bảo Châu quay lại quán "trú ẩn" của mình có lẽ nằm ở những chi tiết rất nhỏ nhưng tinh tế. Mỗi lần đến, cô đều chọn góc sofa êm ái cạnh kệ sách – chỗ ngồi ruột của mình. Playlists toàn nhạc acoustic, indie dịu dàng hợp gu giúp Châu thả lỏng ngay khi ngồi xuống. Đặc biệt, nhân viên ở đây rất thân thiện, tâm lý nên cô luôn thấy ấm lòng.
"Anh bartender nhớ mặt mình, thỉnh thoảng còn bắt chuyện vui, rồi gợi ý cho mình thử món nước mới", cô cười. Có lần Châu một mình đến quán với tâm trạng không vui. Thấy vậy, anh bartender chủ động bắt chuyện, thậm chí rút bộ bài tarot ra xem và an ủi cô vài lời. "Hôm đó mình ra về lòng nhẹ tênh, thực sự biết ơn quán vì đã lắng nghe", Châu xúc động nhớ lại.
Bên cạnh việc thư giãn tinh thần, Bảo Châu nhận thấy hidden pub còn là nơi lý tưởng để tập trung học tập, làm việc. Trong không gian tĩnh lặng vừa đủ, mọi người xung quanh đều ý thức nói khẽ hoặc giữ im lặng, Châu có thể ngồi hàng tiếng đọc sách, làm bài tập mà không bị xao nhãng.
“Ánh đèn ấm áp nhưng đủ sáng để mình đọc hay dùng laptop mà không mỏi mắt”, Bảo Châu chia sẻ. Ảnh: Như Nguyệt
Thỉnh thoảng ngước lên, Châu thấy cũng có bạn trẻ giống mình đang chăm chú gõ bàn phím ở góc đối diện. "Tự nhiên mình có động lực tập trung hơn, kiểu như thấy người khác cũng đang học thì mình không dám lười!" – cô hóm hỉnh. Ở nhà một mình, Châu dễ buồn chán và bị cám dỗ lướt điện thoại linh tinh. Còn khi ngồi trong quán bar ẩn, cô tuy một mình nhưng không hề cô đơn, trái lại còn làm việc hiệu quả hơn.
Dù rất hài lòng với "chốn trú ẩn" của mình, Bảo Châu thừa nhận có đôi điểm chưa hoàn hảo. Vì hướng tới sự riêng tư và độc đáo, giá đồ uống ở hidden pub thường cao hơn mặt bằng chung – mỗi ly cocktail hay mocktail cỡ 100.000 đồng trở lên, giá khá cao so với túi tiền sinh viên. Tuy vậy, Châu cho rằng số tiền đó đổi lại không gian yên tĩnh ngồi cả buổi thì cũng xứng đáng. Cũng nhờ hạn chế khách nên lần nào đến Châu cũng được ngồi góc quen, không lo cảnh ồn ào đông đúc.
Khi chủ quán trở thành người lắng nghe
Không chỉ khách hàng, những người tạo nên không gian "chữa lành" này cũng có câu chuyện và triết lý riêng. Chị Duyên (27 tuổi) – chủ quán Here and There ở Hà Nội – chia sẻ rằng động lực mở quán đơn giản vì chị yêu thích mô hình này. "Đã thích thì sẽ tìm mọi cách để làm", Duyên cười, cho biết thêm điều thôi thúc chị là mong muốn tạo ra "một chốn dừng chân" cho mọi người thư giãn.
"Mình biết có những bạn trẻ cần chỗ để dừng chân sau những ngày căng thẳng", nữ chủ quán bày tỏ. Với chị Duyên, quán bar nhỏ của chị không đơn thuần để kinh doanh rượu mà quan trọng hơn là giá trị tinh thần mang lại cho khách. Khách tìm đến sau giờ làm mệt mỏi, chị lắng nghe họ trút bầu tâm sự để thấy nhẹ lòng hơn. Tệp khách chính của Here and There chủ yếu là những người làm cùng ngành dịch vụ (bartender, đầu bếp) tìm đến sau giờ làm, và đông nhất vẫn là các bạn trẻ tò mò muốn thử không gian mới lạ. Dù đối tượng nào thì điểm chung là họ muốn thư giãn trong yên tĩnh.
Do hướng tới sự riêng tư, quán của Duyên có những quy định "ngầm" thú vị. Khách mới muốn đến phải nhắn tin hoặc gọi điện trước để được hướng dẫn địa chỉ và cách vào quán, bởi quán nằm khuất trong khu dân cư và không có biển hiệu rõ ràng. Việc đặt chỗ trước cũng giúp chủ quán chuẩn bị và chăm sóc khách chu đáo hơn. Bên trong quán, Duyên chỉ bài trí khoảng 7 – 8 chỗ ngồi: một quầy bar nhỏ, một ghế sofa dài và hai bàn thấp, vừa đủ cho nhóm bạn nhỏ hoặc người đi một mình. "Tuy chỗ ngồi bé nhưng mọi người đến đây không ai quan tâm đến ai, đều có ý thức giữ không gian chung. Mỗi người một góc riêng để tận hưởng thời gian cho mình", chị mô tả.
Không gian tuy nhỏ nhưng rất ấm cúng. Ảnh: NVCC
Quán luôn bật ánh sáng vàng dịu nhẹ, tạo cảm giác thời gian trôi chậm lại. Nhạc nền là những bản jazz không lời hoặc acoustic chậm rãi. Đặc biệt, khách được yêu cầu nói khẽ, giữ trật tự và không chụp ảnh dùng đèn flash – tất cả nhằm bảo vệ bầu không khí tĩnh lặng hiếm có. Nhờ đó, hàng xóm xung quanh hầu như không hề biết sự hiện diện của quán bar này, cũng chưa bao giờ phàn nàn về tiếng ồn. Duyên cười tiết lộ: "Trước đây chưa lắp cửa kín như giờ, tối nào tôi cũng tiễn khách ra tận đầu ngõ cho yên tâm. Khách đến quán toàn người quý mến mình cả. Bán rượu chỉ là phụ, tình cảm mới là chính, tôi còn muốn làm được nhiều hơn những gì khách kỳ vọng cơ", chị bộc bạch.
Cùng mô hình "trạm trú ẩn" về đêm này còn có quán Đắng Vị nằm trên tầng 3 một khu tập thể cũ trên đường Huỳnh Thúc Kháng. Anh Quang Anh (23 tuổi) – bartender của quán – cho biết quán đã hoạt động theo kiểu "hidden pub" từ lâu. Dù từng một lần đổi chủ, quán vẫn giữ nguyên tinh thần kinh doanh lặng lẽ như vậy. Vì nằm giữa khu dân cư, Đắng Vị đặt ra những quy ước riêng để tồn tại hài hòa: khách mới tới phải đọc đúng "mật mã" với bảo vệ tầng trệt thì mới được chỉ đường lên quán. "Nghe thì buồn cười nhưng quy định này giúp quán kín đáo, không ảnh hưởng đến người xung quanh", Quang Anh giải thích.
Quầy rượu Đắng Vị trong ánh đèn thấp. Ảnh: NVCC
Là người trực tiếp đứng quầy mỗi đêm, Quang Anh và đồng nghiệp có hẳn một "quy trình" tư vấn đồ uống như một liệu pháp cho khách. Anh kể, quán thường xây dựng thực đơn theo chủ đề luân phiên mỗi vài tháng. "Hiện tại chủ đề là Trăng, bọn mình có những ly cocktail tên Trăng Non, Trăng Máu… Mỗi ly đều đi kèm một câu chuyện thú vị", Quang Anh bật mí. Với khách lần đầu ghé quán, anh sẽ kể cho họ nghe đôi nét về câu chuyện phía sau mỗi món, rồi gợi ý lựa chọn phù hợp, thường theo thứ tự nồng độ cồn giảm dần để khách dễ tiếp nhận.
Còn với những bạn tìm đến quán lúc đang căng thẳng hay có tâm sự nặng trĩu, Quang Anh chọn cách "đo ni đóng giày" theo cảm xúc của họ. Anh nhẹ nhàng hỏi han xem hiện tại khách thấy thế nào – buồn bã, lo âu hay vui vẻ – rồi từ đó pha chế một ly cocktail phù hợp với tâm trạng. Quang Anh cho biết quán luôn tinh ý: tùy tâm trạng khách vui hay buồn mà điều chỉnh công thức đồ uống phù hợp. Có vị khách thất tình được anh pha cho ly cocktail thật nặng tạo cú 'sốc' vị giác, trong khi người chỉ muốn thư giãn nhẹ nhàng sẽ được gợi ý cocktail hương hoa quả dịu nhẹ. Nhờ sự thấu hiểu này, nhiều bạn trẻ tìm được sự đồng cảm và vơi bớt tâm sự. Quán cũng linh hoạt giảm nồng độ cồn trong đồ uống theo ý khách mà vẫn giữ trải nghiệm hương vị. Những vị khách am hiểu rượu, Quang Anh sẽ gợi ý thay loại rượu nền khác nhẹ độ hơn. Với khách mới, anh hỏi kỹ khẩu vị họ thích để điều chỉnh công thức hoặc chọn sẵn trong menu một món "dễ chịu" nhất cho họ.
Làm việc trong không gian đề cao sự tĩnh tại, Quang Anh hiểu rõ giới hạn và trách nhiệm của mình khi phục vụ đồ uống có cồn. Anh chia sẻ, Đắng Vị nói riêng và các hidden pub nói chung đều rất tinh tế trong việc quan sát khách. Khi thấy ai có dấu hiệu quá chén, bartender sẽ chủ động ngừng rót thêm và chuyển sang mời họ nước lọc hoặc chút đồ ăn nhẹ. Quang Anh nhớ lại một trường hợp: "Có một bạn nữ đã uống nhiều đến mức nôn tại quán. Lúc ấy cũng quá nửa đêm, bọn mình phải gọi người thân đến đón bạn về. Đó là tình huống bắt buộc phải ngưng phục vụ rượu ngay".
Với đa số trường hợp khác, anh thường lựa sức uống trung bình của khách để điều tiết. Gặp những bạn trẻ đang có chuyện buồn mà muốn uống đến gục với hy vọng quên sầu, anh sẽ nhẹ nhàng khuyên nhủ: "Thay vì uống thêm, tụi mình sẵn sàng ngồi nghe bạn chia sẻ, biết đâu thấy nhẹ lòng hơn". Anh quan niệm rượu không giải quyết được gốc rễ vấn đề tâm lý, và đôi khi lắng nghe mới là "liều thuốc" khách thực sự cần.
Một ca "khó" mà Quang Anh từng xử lý là một vị khách nữ say mềm, lại tưởng nhầm nhân viên quán là người yêu cũ rồi nổi nóng. Lúc đó, anh và đồng nghiệp tuyệt đối giữ bình tĩnh, tìm cách nói chuyện nhỏ nhẹ để bạn kia bình tĩnh lại. "Nếu một người đang tức giận mà được đáp lại bằng thái độ nhẹ nhàng, cơn giận của họ cũng sẽ dịu đi. Từ lần đó, mình rút kinh nghiệm phải để mắt, không để khách uống quá đà như vậy nữa", Quang Anh kể.
Không khí yên bình ở các quán bar ẩn dường như được giữ nhịp bởi những bản nhạc êm dịu và lời thì thầm. Quang Anh cho biết, Đắng Vị luôn chọn các playlist có giai điệu chậm, có thể là nhạc không lời hoặc những bài tình ca nhẹ nhàng. Nhờ vậy, cảm xúc của khách dễ dàng lắng xuống theo từng nốt nhạc, khuyến khích họ thư giãn hoặc tập trung vào thế giới riêng – dù là cuốn sách trên tay hay dòng suy nghĩ miên man. Đối với những vị khách lần đầu bước vào không gian "bí mật" này còn bỡ ngỡ, nhân viên quán thường chủ động bắt chuyện để họ đỡ ngại.
"Nhiều bạn mới đến có cảm giác như có bức tường vô hình, ngại ngùng không biết bắt đầu ra sao. Bọn mình sẽ chủ động hỏi han vài câu, gợi chuyện để họ thoải mái hơn", Quang Anh chia sẻ mẹo "phá băng". Khi khách đã quen với không khí, họ sẽ cởi mở hòa nhập, hoặc nếu khách muốn yên tĩnh, nhân viên cũng tinh ý giữ khoảng cách, sắp xếp cho họ một góc ngồi riêng tư nhất có thể.
Hiệu ứng "truyền miệng" và mạng xã hội cũng góp phần quan trọng đưa mô hình hidden pub đến gần giới trẻ. Bảo Châu thừa nhận cô biết tới quán "ruột" của mình phần nhiều nhờ TikTok và Instagram. "Hồi đầu năm, mình lướt TikTok thấy mọi người rần rần review về một quán hidden pub mới mở, không gian nhìn chill ơi là chill", cô nhớ lại những đoạn video quay ánh đèn vàng lung linh và tiếng nhạc jazz du dương khiến cô ấn tượng mạnh. Sau đó, bạn bè cô cũng kháo nhau về quán này. Có cô bạn thân đi thử về khen không tiếc lời nào là yên tĩnh, nhạc hay, decor đẹp. Chính những lời giới thiệu từ bạn bè cộng với trào lưu trên mạng xã hội đã thuyết phục Châu phải đi trải nghiệm cho bằng được.
Thực tế cho thấy, mạng xã hội đang tạo hiệu ứng tốt cho các quán bar ẩn: nhiều nơi dù không quảng cáo rầm rộ nhưng nhờ vài clip "viral" hoặc ảnh đẹp mắt trên Instagram mà thu hút thêm một lượng khách trẻ đến khám phá. Dẫu vậy, các chủ quán cũng tỏ ra thận trọng trước làn sóng nổi tiếng bất ngờ này. Tại Đắng Vị, Quang Anh cho biết 60 – 70% khách là người quen cũ của quán, còn lại là khách mới do bạn bè giới thiệu hoặc thấy thông tin trên fanpage. "Quán nhỏ nên tụi mình giới hạn tối đa khoảng 6–7 khách một lần để không gian luôn dễ chịu như cũ. Nếu có event đặc biệt như chiếu phim thì cũng chỉ tầm 15 người và không nhận nhóm trên 4 –5 người", anh cho hay. Điều này nhằm tránh quán bị quá tải và mất đi chất riêng vốn có.
Rõ ràng, những quán bar bí ẩn đang nổi lên như một "chỗ trú ẩn" tinh thần cho người trẻ giữa nhịp sống đô thị tất bật. Không ồn ào náo nhiệt như bar truyền thống, cũng không hoàn toàn tĩnh lặng như thư viện, chúng đem lại cảm giác cân bằng độc đáo. Nhiều bạn trẻ tìm được ở đây sự tự do bộc lộ cảm xúc mà không sợ bị đánh giá, vừa có người lắng nghe, lại vừa có không gian riêng tư. So với quán cà phê hay co-working thông thường, hidden pub vượt trội về độ tĩnh lặng và riêng tư.
"Ở quán cafe sẽ khó tránh tiếng máy xay, tiếng người nói chuyện điện thoại, mình cũng ngại nghỉ ngơi vì sợ người khác để ý. Còn hidden pub đèn thì tối vừa phải, góc nào biết góc nấy, thậm chí có bạn mặc đồ ngủ đến ngồi làm việc xuyên đêm cũng chẳng ai bận tâm", Bảo Châu so sánh. Điều này cho thấy nhu cầu được "một mình giữa chốn đông người" – tức là vẫn có sự kết nối cộng đồng mơ hồ nhưng không bị áp lực tương tác – đang ngày càng rõ ở giới trẻ.
Nhẹ lòng ở quán, vững lòng ở nhà
Dù vậy, các khách quen cũng như chủ quán đều chung quan điểm: đi "trú ẩn" cũng cần lành mạnh. Lê Triệu Sáng cho rằng nếu lạm dụng rượu bia hoặc quá phụ thuộc vào quán xá để trốn tránh vấn đề, thì lợi bất cập hại. "Mình tin mọi vấn đề cuối cùng vẫn phải do bản thân đối mặt giải quyết. Rượu chỉ như liều thuốc an thần tạm thời, không thể phụ thuộc vào nó để giải quyết mọi chuyện được", anh bày tỏ.
Chị Duyên – chủ quán Here and There - cũng thường nhắc nhở khách rằng đừng coi rượu là "thuốc giải stress", quan trọng là tự điều chỉnh bản thân. Tại nhiều quán, nhân viên thậm chí thỏa thuận trước với khách hay uống quá chén: nếu lần này uống thêm, lần sau quán xin phép không phục vụ nữa. Cách nhắc nhở thẳng thắn nhưng chân thành đó giúp khách hiểu rằng quán luôn đặt sự "chữa lành" đúng nghĩa lên trên lợi nhuận.
Bảo Châu thì tự rút kinh nghiệm cho mìn. Cô dự định vẫn duy trì thói quen ghé hidden pub mỗi tuần để "ru ngọt tâm hồn", nhưng nếu một ngày nơi đó mất đi sự yên tĩnh vốn có hoặc giá cả trở nên quá sức, cô sẵn sàng tìm phương thức thư giãn khác. "Mình mong quán đừng thay đổi gì nhiều, để mình vẫn coi đây là chốn ruột lui tới đều đặn mỗi tuần", cô nói.
Những trải nghiệm "chữa lành" tại hidden pub, nếu sử dụng một cách lành mạnh, có thể trở thành điểm tựa tinh thần quý giá cho người trẻ. Dù vậy – như lời của Sáng – quán bar ẩn cũng chỉ là một "trạm dừng ấm áp" giúp cân bằng, chứ không phải nơi giải quyết được mọi vấn đề. Điều quan trọng nhất vẫn là mỗi người học cách đối diện và tự tháo gỡ khó khăn của mình.
