Tiếp theo 2 truyện dài Biệt đội thám tử và Emma thảm họa (giành giải Khát vọng Dế Mèn lần 3 - 2022), tác giả Quyên Gavoye tỏ ra đặc biệt sung sức khi liên tiếp cho ra mắt những tác phẩm mới. Một trong số đó là tập truyện thiếu nhi Tiểu Quái do NXB Tổng hợp TP.HCM ấn hành vừa qua.
1. Tác giả Quyên Gavoye (hiện đang sống tại thành phố Besancon, Pháp) tham gia vào đời sống văn chương trong nước bằng những truyện ngắn, truyện dài và tản văn viết cho thiếu nhi được nhiều độc giả đón nhận. Đây là tập sách thứ 7 của Quyên Gavoye sau một thời gian gắn bó với văn học Việt, trong đó đã có 5 tập dành cho thiếu nhi.
Từ Emma thảm họa (NXB Kim Đồng, 2021), Biệt đội thám tử (NXB Kim Đồng, 2021), Biến đổi thần kỳ (NXB Kim Đồng, 2022), Kỳ nghỉ kỳ thú (NXB Kim Đồng, 2022), đến tập Tiểu Quái này có thể nói là một đóng góp khá dày dặn của Quyên Gavoye đối với văn học thiếu nhi trong nước. Và tất nhiên, cô cũng gặt hái được nhiều thành công với đề tài này.
Nhà văn Quyên Gavoye
Nhìn tổng quan, văn học thiếu nhi luôn là 1 trong những"quyết sách"của Hội Nhà văn Việt Nam và các nhà xuất bản. Đầu tư cho thiếu nhi là điều quan trọng, thời đại nào cũng thế. Tuy nhiên, điểm qua lượng sách xuất bản hàng năm ở các đề tài và đối tượng hướng đến thì sách dành cho thiếu nhi liên tục nhiều năm luôn ở số lượng khiêm tốn. Và điều đó đã mang đến cho Quyên Gavoye một ấp ủ như cô từng chia sẻ: "Bằng cách nào đó, phải trò truyện cùng trẻ". Và các tập sách đã thay cô làm tốt điều đó!
2. Tiểu Quái là tập truyện dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên, gồm 5 phần, gần 13 ngàn từ. Truyện kể về cuộc sống của chú mèo Tiểu Quái - một chú mèo mồ côi, vô gia cư. Mỗi phần của câu chuyện là một cuộc phiêu lưu với những cái kết bất ngờ và đầy lòng nhân ái.
Tiểu Quái - một chú mèomồ côi luôn có giấc mơ đẹp về mẹ: "Nó vừa gặp lại mẹ, những kỷ niệm tưởng bị xóa nhòa theo thời gian vẫn vẹn nguyên. Mẹ vẫn ở đâu đó, vẫn theo nó và che chở cho nó".
Tập truyện thiếu nhi “Tiểu Quái”
Tiểu Quái là một thợ săn lành nghề, đầy kiêu hãnh và cũng cô đơn cần được đồng cảm. "Trăng sáng sẽ khiến nó tẽn tò vác cái bụng rỗng đi ngủ", bữa no, bữa đói là vậy, Tiểu Quái vẫn giữ mình trong sạch, tự đặt ra quy tắc cho bản thân: "Đạo đức của người thợ săn không cho phép nó ăn trộm".
Nhưng dù thế, con mèo tội nghiệp ấy vẫn là một kẻ cô đơn, mong muốn tìm được tình bạn và tình yêu thương của con người, của đồng loại. Khao khát có một mái nhà trú mưa tránh nắng.
Những biến cố của cuộc đời đến với Tiểu Quái khi xóm làm nghề gom phế liệu trở thành phố thị, khu ổ chuột lùi vào dĩ vãng. Nó không được chào đón ở nơi người ta coi "những kẻ vô gia cư như nó là ăn trộm". Trở về làng quê nghèo, nó có tình bạn với một cụ già giàu tình thương, rồi những ngày hạnh phúc rất đỗi đơn sơ ấy cũng không tồn tại lâu, cụ đã bị bệnh và mất, lại một lần nữa, sự ấm áp đó biến mất.
Tiểu Quái không bỏ cuộc, kiên trì sống và tìm kiếm hạnh phúc. Ngày nọ, bạn chó lang thang tên là Con Hoang đến với nó xoa dịu nỗi đau, cho Tiểu Quái biết yêu vẻ đẹp của ánh trăng tròn. "Mặc cho ngoài kia những cơn gió tha hồ thét gào, Tiểu Quái và Con Hoang cuộn tròn dựa vào nhau, giúp nhau sưởi ấm".
Nỗi đau một lần nữa lặp lại với nó khi Con Hoang bị cẩu tặc bắt đi ngay trước mắt nó. Tiểu Quái buồn nhưng không hề tuyệt vọng. Nó biết vượt qua khắc nghiệt của cuộc sống với ước mơ của chính mình, đó là sự tồn tại và trái tim ấm áp.
Điều thú vị là “Tiểu Quái” đã được minh họa bởi một họa sĩ nhí là em Đỗ Nguyên Bảo Anh (sinh năm 2008, học sinh lớp 8)
May mắn đã đến với chú mèo Tiểu Quái khi đã già, đã trải qua những cơn đau, nhiều lần đi săn thất bại, thậm chí có lần rơi xuống ao chết hụt thì được một bàn tay ấm áp của cậu bé gặp khó khăn trong giao tiếp chìa về phía nó, cho nó biết những bữa cơm ngon và tình cảm ấm áp. Tiểu Quái đã bảo vệ cậu bé khi cậu bị bạn bè bắt nạt. Nó còn cảm hóa những cậu nhóc nghịch ngợm bằng cách nũng nịu và âu yếm như người chủ của mình. Và kết truyện ở cảnh trọn vẹn nghĩa tình với niềm hạnh phúc của Tiểu Quái, khi nó"ngồi liếm láp bộ lông mịn màng ngắm người bạn trẻ đang tập nói những từ đầu tiên sau bao năm im lặng".
3. Tập truyện Tiểu Quái đã hướng rất đúng đối tượng là thanh thiếu niên, với sự xâu chuỗi từ những tâm lý của tuổi mới lớn: Một chút ương ngạnh, thích thể hiện, một chút phá phách, cá tính và cần sự sẻ chia, thấu hiểu. Tác giả Quyên Gavoye đã khéo léo bày ra trong các tình huống và giải quyết câu chuyện qua cách nhìn, cách giải quyết của trẻ, từ những mâu thuẫn, những cuộc đọ sức, kể cả lời thầm thì đều mang tâm tư tuổi nhỏ.
Qua nhân vật Tiểu Quái, tác giả đã hướng đến sự đồng cảm, thấu hiểu và động viên cố gắng vượt lên số phận, hoàn cảnh khó khăn đạt đến sự trong sáng, viên mãn và hạnh phúc. Thành công của tập truyện nằm ở chỗ "trẻ hóa" từ các nhân vật, dữ kiện lẫn ngôn ngữ, hành động và nhất là tâm lý đều thông qua lăng kính của lứa tuổi thanh thiếu niên. Từ đó, ta thấy một khung trời tươi sáng, đầy hy vọng và thông điệp đáng đọc, đáng trân trọng của tập truyện này.
Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 4 - 2023
Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn do báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN) sáng lập và tổ chức thường niên từ năm 2020 đã khởi động trở lại. Đối với mùa giải thứ 4 năm 2023, Ban tổ chức quy định: Tất cả các tác phẩm hoặc bản thảo được sáng tác, hoàn thiện hoặc công bố trong năm 2022, 2023 đều có quyền dự thi. Hạn chót nhận tác phẩm: 24h thứ Năm, 20/4/2023.
Logo Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn
Lễ tổng kết và trao giải dự kiến diễn ra vào dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế thiếu nhi (1/6) năm nay. Bản thảo tác phẩm dự thi, xin gửi về email: giaithuongdemen@thethaovanhoa.vn. Bản cứng (sách in, băng đĩa…) xin gửi 6 bản sao mỗi tác phẩm về báo Thể thao và Văn hóa, số 11 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
TT&VH
