Hội thảo khoa học quốc tế Khoa học xã hội, nhân văn và giáo dục trong bối cảnh chuyển đổi số khai mạc sáng 27/11 tại Hà Nội, trở thành diễn đàn đa ngành quan trọng, nơi các nhà nghiên cứu thảo luận, chia sẻ kết quả nghiên cứu mới và đề xuất các giải pháp chiến lược, mở ra tầm nhìn mới cho sự phát triển của khoa học xã hội, nhân văn và giáo dục trong bối cảnh chuyển đổi số.
Hội thảo do Trường Đại học Sư phạm Hà Nội chủ trì tổ chức, diễn ra trong 2 ngày từ 27 - 28/11, thu hút sự quan tâm sâu rộng từ cộng đồng học thuật trong và ngoài nước.
Diễn ra trong bối cảnh nhiều nghị quyết quan trọng đang được triển khai sâu rộng như Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, hội thảo được kỳ vọng trở thành diễn đàn học thuật đa ngành, đa chiều, rộng mở và giàu tiềm năng nhằm chia sẻ kết quả nghiên cứu mới, thảo luận các vấn đề cấp bách và đề xuất các giải pháp mang tính chiến lược đối với sự phát triển của khoa học xã hội - nhân văn và giáo dục trong kỷ nguyên số.
Ban tổ chức hội thảo trao giấy chứng nhận thuyết trình cho các nhà khoa học
Mặt khác, quá trình chuyển đổi số với những tác động sâu rộng từ Internet vạn vật (IoT), Dữ liệu lớn (Big Data), Trí tuệ nhân tạo (AI) đang đặt ra nhiều thách thức và cơ hội mới, buộc các ngành khoa học xã hội, nhân văn và giáo dục không chỉ cần thích ứng mà còn phải chủ động thay đổi để kịp thời lý giải, dự báo và định hình các chuyển biến xã hội. Yêu cầu này đòi hỏi những cách tiếp cận học thuật mới, liên ngành và sáng tạo, kết hợp nghiên cứu truyền thống với công nghệ hiện đại.
Trước thực tế này, PGS-TS Nguyễn Đức Sơn (Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) nhấn mạnh, hội thảo đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác nghiên cứu, chuyển giao tri thức và ứng dụng công nghệ giữa các trường đại học, học viện, viện nghiên cứu và các nhà khoa học trong nước và quốc tế. Đây cũng là diễn đàn đề xuất những mô hình thích ứng sáng tạo và hiệu quả, định hướng cho sự phát triển của khoa học xã hội - nhân văn và giáo dục trong kỷ nguyên số, đồng thời góp phần hiện thực hóa các chiến lược lớn của quốc gia về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số nói chung, cũng như trong các lĩnh vực khoa học xã hội, nhân văn và giáo dục nói riêng.
PGS-TS Nguyễn Đức Sơn (Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) phát biểu khai mạc hội thảo
Phát biểu đề dẫn hội thảo, PGS-TS Nguyễn Bá Cường (Tổng biên tập NXB Đại học Sư phạm; Phó Trưởng ban Chuyên môn hội thảo) cho biết, hội thảo đã thu hút sự quan tâm rộng rãi của đông đảo các nhà khoa học, nhà nghiên cứu với 198 báo cáo chính thức được tham gia hội thảo của hơn 200 tác giả trong nước và quốc tế.
Trong đó, nhiều báo cáo của các học giả quốc tế đến từ các cơ sở đại học uy tín như: Trường Đại học Sư phạm Cao cấp Paris; Trường Đại học Sư phạm Cao cấp Lyon; Trường Quốc gia Văn bản học, Lưu trữ và Nhân văn số - Đại học Paris; Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp; Trường Thực hành các Nghiên cứu Cao cấp; Viện Công nghệ Ấn Độ Indore; Đại học Bắc Kinh; Đại học Tôn Trung Sơn cùng nhiều trường đại học, học viện và viện nghiên cứu tại Việt Nam và nước ngoài.
PGS-TS Nguyễn Bá Cường (Tổng biên tập NXB Đại học Sư phạm) phát biểu đề dẫn hội thảo
Trong 2 ngày diễn ra hội thảo, các báo cáo được trình bày tại phiên toàn thể và các tiểu ban chuyên môn, bao quát các lĩnh vực từ triết học, chính trị học, xã hội học đến ngôn ngữ học, văn học, văn hóa, nghệ thuật, lịch sử, nhân học, lưu trữ học, Việt Nam học và quốc tế học. Các báo cáo tập trung vào những vấn đề cấp bách trong kỷ nguyên số, như ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giảng dạy và nghiên cứu, biến đổi hành vi văn hóa - xã hội, tác động của công nghệ đến trải nghiệm tôn giáo, cùng các mô hình đào tạo và phương pháp giáo dục đổi mới.
Sau hội thảo, các báo cáo sẽ tiếp tục được hoàn thiện, xét duyệt để công bố trong tập Kỷ yếu hội thảo khoa học quốc tế, dự kiến xuất bản tại Việt Nam và Pháp.
Lễ trao Biên bản hợp tác giữa Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Trường Quốc gia Văn bản học, Lưu trữ và Nhân văn số - Đại học Paris (École nationale des chartes (ENC) - PSL (Pháp)
Cũng trong khuôn khổ hội thảo, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Trường Quốc gia Văn bản học, Lưu trữ và Nhân văn số - Đại học Paris (École nationale des chartes (ENC) - PSL tổ chức Lễ trao Biên bản hợp tác, chính thức xác lập thỏa thuận hợp tác đối tác chiến lược nhằm thúc đẩy sự hợp tác nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học của cả 2 trường.
Các lĩnh vực hợp tác cơ bản giữa 2 bên gồm: Trao đổi giáo sư, giảng viên, nghiên cứu viên, học viên sau đại học, nghiên cứu sinh; Phát triển các chương trình đào tạo chung; Phát triển dự án nghiên cứu khoa học chung; Đồng hướng dẫn luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ; Tổ chức hội thảo khoa học, tọa đàm học thuật; Tổ chức dịch thuật, xuất bản các ấn phẩm chung.
4 tiểu ban chuyên môn
Hội thảo được tổ chức theo 4 tiểu ban chuyên môn, phản ánh các lĩnh vực nghiên cứu chính của khoa học xã hội, nhân văn và giáo dục trong kỷ nguyên số.
Tiểu ban Triết học - Tôn giáo học - Chính trị học - Xã hội học tập trung vào nghiên cứu các vấn đề lý luận, tư tưởng triết học dưới tác động của trí tuệ nhân tạo và công nghệ số; khảo sát những thách thức, thời cơ và giải pháp ứng dụng chuyển đổi số trong giảng dạy triết học, chính trị học, tôn giáo học; đồng thời phân tích biến đổi tín ngưỡng, tôn giáo, hành vi văn hóa – xã hội và những vận động của đời sống đương đại trước tác động của công nghệ, truyền thông và chuyển đổi số.
Tiểu ban Tâm lý học - Giáo dục học chủ yếu trình bày các báo cáo về ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ số trong đào tạo, từ bậc mầm non, tiểu học đến trung học cơ sở, trung học phổ thông và đại học; nghiên cứu các mô hình và phương pháp giáo dục tiên tiến, kết nối lý thuyết với thực tiễn, nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập trong kỷ nguyên số.
Tiểu ban Ngôn ngữ học - Văn học - Văn hóa học - Nghệ thuật học khai thác các tiếp cận liên ngành, từ ngôn ngữ, văn học đến văn hóa và nghệ thuật, làm rõ xu hướng vận động của khoa học xã hội - nhân văn trong bối cảnh số; nghiên cứu lý luận, phê bình văn học và nghệ thuật, dịch thuật, văn hóa dịch và đào tạo dịch thuật; đồng thời phản ánh sự giao thoa giữa nghệ thuật truyền thống và đương đại, cùng sự lan tỏa của sáng tạo số trong kiến trúc, mỹ thuật, âm nhạc và thiết kế.
Tiểu ban Sử học - Nhân học - Lưu trữ học - Địa lý - Việt Nam học - Quốc tế học tập trung vào các nghiên cứu lịch sử, quốc tế học, chính trị học hoặc liên ngành, nhằm giải thích biến động xã hội và trật tự thế giới; nghiên cứu công tác thư viện, lưu trữ, số hóa tư liệu và khai thác di sản tri thức; đồng thời làm nổi bật kết quả nghiên cứu về bản sắc văn hóa, cộng đồng, di sản và sự giao thoa văn hóa, góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa.
