Cô Gái Từ Quá Khứ "đạp đổ" Gái Già Lắm Chiêu?

Sau một năm rưỡi kể từ Gái Già Lắm Chiêu V: Những Cuộc Đời Vương Giả (2021), tác phẩm tiếp theo của của hai nhà làm phim Bảo Nhân và Nam Cito - bộ phim Cô Gái Từ Quá Khứ - đã chính thức khởi chiếu. Theo dữ liệu từ Box Office Vietnam, tác phẩm đã thu về 5,8 tỷ đồng trong ngày đầu tiên ra rạp. Phim điện ảnh với Ninh Dương Lan Ngọc và Kaity Nguyễn trong vai chính cũng soán ngôi Bỗng Dưng Trúng Số để trở thành tác phẩm có doanh thu bán vé cao nhất những ngày qua.

Cô Gái Từ Quá Khứ nhận về nhiều phản hồi tích cực từ báo chí. Các cây bút khẳng định dù phim không tránh khỏi những điểm chưa trọn vẹn, Bảo Nhân và Nam Cito vẫn có màn chuyển hướng mượt mà từ dòng phim tình cảm - hài đã cũ mòn trên màn ảnh sang thể loại ly kỳ, giật gân vẫn còn nhiều không gian để khám phá.

Tuy nhiên, giống như đổi thay nào cũng bắt đầu bằng một đổ vỡ, sự ra đời của Cô Gái Từ Quá Khứdường như bắt nguồn từ việc Bảo Nhân và Nam Cito quyết định phá bỏ công trình mang tên “vũ trụ Gái Già” đã dày công gây dựng từ năm 2016. Tác phẩm lần này của họ giống như một cây cầu nối, đặt dấu chấm hết cho "vũ trụ điện ảnh Gái già" và mở ra chương đầu tiên của "vũ trụ điện ảnh Mỹ nhân". Tuy nhiên, Cô Gái Từ Quá Khứ cũng đặt hai nhà làm phim trước việc bị mang tiếng "qua cầu rút ván" khi cách đặt vấn đề trong phim tỏ ra quá bất công với loạt Gái Già Lắm Chiêu.

Vì sao Cô Gái Từ Quá Khứ thú vị?

Giai đoạn 2019-2022 có thể coi là thời điểm bùng nổ của các bộ phim thể loại ly kỳ, giật gân trên màn ảnh Việt. Tuy nhiên, số lượng đông đảo của chúng rất tiếc lại không đi kèm với chất lượng nội dung hay giá trị nghệ thuật. Điểm yếu chí tử được chỉ ra là chùm tác phẩm có kịch bản thiếu chặt chẽ, cố gắng phức tạp hoá vấn đề nhưng không tới, kết quả là sa đà, lan man và tạo ra quá nhiều lỗ hổng tình tiết.

Cô Gái Từ Quá Khứ đánh dấu lần đầu tiên Bảo Nhân và Nam Cito thử sức với thể loại phim không dễ làm này. Dù bước chân vào địa hạt phim giật gân khá muộn màng khi xu hướng đã vào giai đoạn thoái trào, nhưng họ vẫn cho thấy ly kỳ, giật gân dường như mới là thế mạnh của mình thay vì những câu chuyện tình cảm nhẹ nhàng.

Trong Cô Gái Từ Quá Khứ, Ms. Q (Ninh Dương Lan Ngọc) đang trong giai đoạn bận rộn chuẩn bị cho đám cưới giữa mình và tình trẻ Jack (Lê Xuân Tiền). Cô liên tục bị quấy rối bởi Bách (Lãnh Thanh) - một gã đàn ông vừa mãn hạn tù. Cùng lúc, cô cũng tái ngộ người em gái đã 15 năm xa cách tên Quỳnh Yên (Kaity Nguyễn). Hai cuộc gặp gỡ đe doạ phá tung cánh cổng dẫn về quá khứ mà Ms. Q vẫn vất vả che giấu bấy lâu, đe doạ phá hoại cái kết “và họ sống hạnh phúc bên nhau mãi mãi về sau” của cô và Jack. Từ đây, bà hoàng truyền thông Ms. Q bị cuốn vào một vòng xoáy thù hận mà càng cố thoát ra, cô càng bị kéo xuống sâu hơn.

Ngoài hệ thống nhân vật đã quen thuộc với khán giả, gồm Ms. Q, Jack cùng các chị em thuộc Hội Chăn chuối, khán giả cũng tái ngộ Kaity Nguyễn và NSND Lê Khanh - hai ngôi sao của Những Cuộc Đời Vương Giả - trong các vai diễn quan trọng. Trong "vũ trụ Gái già", NSND Lê Khanh từng đảm nhận hai vai là mẹ chồng của Ms. Q và “chị gái” của Lý Linh (Kaity Nguyễn), nhưng ở lần trở lại này, họ tiếp tục đảm nhận hai vai diễn hoàn toàn mới. Thông tin từng gây bối rối cho khán giả trước thời điểm phim phát hành, nhưng sau cùng, kịch bản vẫn có cách dàn xếp mâu thuẫn này một cách tương đối hiệu quả mà vẫn hợp logic.

Mạch phim chạy song song hai tuyến truyện quá khứ và hiện tại xoay quanh trung tâm là nhân vật Ms. Q. Hai mốc thời gian kết nối bởi một bi kịch ngỡ đã êm xuôi nhưng hoá ra còn nhiều điều khuất tất gắn liền với câu hỏi "Hoàng Quyên là ai?". Nếu tách riêng, mỗi mạch truyện - đại diện cho một giai đoạn trong cuộc đời Ms. Q - đều khá chân phương, không cố gắng nhồi nhét các tình tiết giật gân nhằm tỏ vẻ nguy hiểm. Nhưng khi kết hợp lại, chúng vẫn đủ sức tạo ra một câu chuyện hấp dẫn khán giả trong 105 phút đồng hồ với nhiều cú lật ngược tình huống bất ngờ.

Thành quả này có được là nhờ các nhà làm phim đã tìm được cách tiếp cận hấp dẫn khán giả - thuật lại câu chuyện qua lời của một người dẫn không đáng tin cậy. Đây là một trong những cách xây dựng cốt truyện kinh điển của dòng tác phẩm trinh thám, đòi hỏi người viết phải tạo ra hai tầng dối trá, khiến độc giả tin vào nhân vật chính trước khi bắt họ nghi ngờ chính nhân vật này.

Trước Cô Gái Từ Quá Khứ, Bảo Nhân và Nam Cito đã có hai phần phim Gái Già Lắm Chiêu 2 và 3 để xây dựng chân dung một Ms. Q sang chảnh, kiêu kỳ, không tì vết trên màn ảnh. Công bằng mà nói, trong suy nghĩ của khán giả đại chúng, nữ chính của các bộ phim rom-com cũng giống như công chúa trong các câu chuyện cổ tích, chẳng thể nào ẩn chứa ác tâm. Trong trailer và các hình ảnh quảng bá cho Cô Gái Từ Quá Khứtrước ngày ra rạp, Ms. Q cũng luôn ở thế nạn nhân chịu sự uy hiếp của một thế lực vô hình.

Thiên kiến của khán giả đã làm lợi cho bộ phim. Cô Gái Từ Quá Khứ gây sốc cho khán giả ngay từ phút phim đầu tiên. Lúc này, dòng tagline ỡm ờ: “Đừng tin những gì cô ta nói” đã trở thành một manh mối quan trọng, gieo sự hoài nghi cho khán giả, thôi thúc họ đặt ra những giả thiết và ngồi lại tới cùng để kiểm chứng. Tất nhiên, cú lật ngược tình huống của phim có thể không còn mới mẻ với một số khán giả sành sỏi - bởi "chẳng còn điều gì mới mẻ dưới ánh mặt trời", nhưng cách kịch bản phim tung ra các manh mối, chuẩn bị cho sự kiện ấy có thể nói là tự nhiên và không bị gượng ép.

Nếu việc khiến khán giả không ngừng hoài nghi, khiến họ lo lắng, thót tim cho nhân vật rồi vỡ oà là những yếu tố cơ bản để đánh giá chất lượng của một tác phẩm thể loại ly kỳ, giật gân, thì Cô Gái Từ Quá Khứ là một tác phẩm thành công. Phim có thể chưa đạt tới sự tối ưu trong tình tiết khi đây đó nhà làm phim vẫn tham lam nhân vật, rề rà kể lể. Nhưng so với mặt bằng chung những bộ phim Việt Nam thể loại này ra mắt trong hai năm qua, Cô Gái Từ Quá Khứ là tác phẩm vẹn toàn hơn cả.

Tác phẩm tiễn Gái Già Lắm Chiêu vào quên lãng

Dễ thấy, trong Cô Gái Từ Quá Khứ, Bảo Nhân và Nam Cito không chỉ lựa chọn một thể loại phim khác, họ còn mạnh tay lật ngược mọi thứ thuộc về hai phần phim Gái Già Lắm Chiêu có sự góp mặt của Ninh Dương Lan Ngọc nói riêng và cả thương hiệu điện ảnh nói chung. Nếu ví loạt Gái Già Lắm Chiêu như một cô gái hừng hực thanh xuân, háo hức bước ra thế giới để sống và yêu, thì Cô Gái Từ Quá Khứ là khoảnh khắc tiệc tàn, đêm buông, người con gái ấy trở về nhà với muôn nỗi mệt nhoài, gặm nhấm những góc khuất trống vắng mà đời sống ồn ã ban ngày không cách gì khoả lấp được.

Rũ bỏ triệt để sự khoa trương phù phiếm, đem sắc xám xanh trung tính thay thế cho bảng màu rực rỡ chói gắt, không ngần ngại biến tiếng cười thành một hiện diện lạc lõng… hai nhà làm phim đã phủ lên thế giới của Ms. Q một trường cảm xúc hoàn toàn mới. Ms. Q vẫn sống trong thế giới thượng lưu, đắm mình giữa những món đồ xa xỉ, nhưng mọi thứ đều toả ra không khí lạnh lẽo đầy đe doạ thay vì sự mộng mơ, diễm tình. Cảm giác chông chênh, bất an toả ra từ Ms. Q chi phối mọi thứ xung quanh cô, và dần dà lan tới cả hàng ghế khán giả.

Không chỉ tạo ra những thay đổi trong bối cảnh, Cô Gái Từ Quá Khứ còn lựa chọn một cách tiếp cận khác trong lối xây dựng nhân vật và phát triển câu chuyện. Ms. Q trong trí nhớ của khán giả là một phụ nữ giàu tham vọng, táo bạo, quyết đoán với nụ cười tự tin. Nhưng trong phần phim mới, Hoàng Quyên - người phụ nữ đã tạo nên Ms. Q - lại luôn xuất hiện với cái nhăn trán suy tư, mắc kẹt giữa vô vàn hoang mang và áp lực.

Sự mâu thuẫn giữa bên trong và bên ngoài của Ms. Q đã tạo nên một nhân vật đa chiều, phức tạp, đòi hỏi người xem sự kiên nhẫn để bóc tách và cảm nhận. Thay đổi trong cách tiếp cận Ms. Q cũng đẩy kịch bản Cô Gái Từ Quá Khứ phát triển theo chiều sâu tâm lý thay vì bề nổi của sự kiện. Diễn biến phim được sắp đặt theo mạch suy nghĩ của Ms. Q, với các tình tiết được xây dựng góp phần lột tả những chuyển biến trong tâm lý nhật vật. Cách làm này khác với loạt Gái Già Lắm Chiêu - khi các tình tiết được tung ra với vai trò tác nhân buộc nhân vật phải thay đổi bản thân để thích nghi với hoàn cảnh mới.

Nếu coi Cô Gái Từ Quá Khứlà tác phẩm độc lập, Hoàng Quyên sẽ là một nhân vật hấp dẫn, thú vị hơn hầu hết những nữ chính phim giật gân thời gian qua. Tuy nhiên, nếu coi tác phẩm là bước phát triển tiếp theo của nhân vật Ms. Q - bà hoàng giải trí từ Gái Già Lắm Chiêu - thì người xem khó lòng nhận ra hai người là một. Làm cách nào người phụ nữ trẻ đầy sức sống, luôn lạc quan yêu đời trong Gái Già Lắm Chiêu 2 và 3 lại có thể đồng thời là một nhân vật với nội tâm méo mó đến như vậy?

Hồi 2021, Bảo Nhân và Nam Cito từng tham vọng xây dựng Những Cuộc Đời Vương Giả theo hướng phim tâm lý, chính kịch nhưng thất bại khi vừa cố gắng khắc hoạ những chuyển biến phức tạp trong tâm lý ba chị em nhà họ Lý vừa tham lam ôm đồm một cốt truyện ẩn chứa quá nhiều âm mưu. Với Cô Gái Từ Quá Khứ, họ đã xác định được ưu tiên hàng đầu của mình là gì, và xây dựng mọi thứ xoay quanh viên đá nền ấy.

Bộ phim đã hy sinh tính giải trí để tập trung xây dựng bầu không khí đồng nhất xuyên suốt tác phẩm. Đôi lúc, người xem vẫn thấy lại những phát ngôn ngô nghê từ Hội Chăn chuối, nhưng đó chỉ là những tiếng cười lạc lõng, lạc nhịp, được thêm vào với mục đích tri ân nhân vật nhiều hơn là mang đến hiệu quả cho câu chuyện.

Cô Gái Tử Quá Khứ là một tác phẩm chỉn chu và đáng xem. Tuy nhiên, nếu coi đây là tác phẩm khép lại "vũ trụ điện ảnh Gái già", thì dường như ta đang kể câu chuyện diễm tình, hoa mộng với cái kết là một thảm hoạ thiên thạch rơi xuống địa cầu. Sau bốn phần phim Gái Già Lắm Chiêu như lời thủ thỉ, thuyết phục khán giả tin vào câu chuyện tình nhuốm màu cổ tích giữa đời thường, với những người yêu nhau sẽ vượt qua mọi trở lực để đến được với nhau, Bảo Nhân và Nam Cito quyết định “quay xe” ở tác phẩm cuối cùng - cũng là “đạp đổ” tinh thần mà họ từng theo đuổi.

Trong bộ phim có thể được coi như hậu truyện của Gái Già Lắm Chiêu 3, hai nhà làm phim đã đặt chuyện tình của Ms. Q và Jack trước thử thách cuối. Dù sau cùng, cái kết mà nhân vật nhận về đều ứng với hành động và các quyết định họ đưa ra xuyên suốt bộ phim, người xem vẫn không thể tránh khỏi cảm giác cay đắng khi nghĩ về thuở ban đầu gặp gỡ hay những gian nan thử thách cả hai đã cùng trải qua ở Huế để được tiếp tục ở lại bên nhau.

Do đó, Cô Gái Từ Quá Khứ có thể xem như một đỉnh cao của Bảo Nhân và Nam Cito về kỹ thuật làm phim. Nhưng đồng thời, nó cũng lại là đoạn nhạc kết lạc nhịp của Gái Già Lắm Chiêu khi không thể giữ mọi thứ vui tươi, trọn vẹn như phút ban đầu.

Ảnh: Mar6