Vượt ra ngoài quy mô con người không phải điều mới lạ. Xuyên suốt nhiều thế kỷ, các nhà xây dựng, kỹ sư, KTS đã và đang tạo ra những kiệt tác, dinh thự hoành tráng để biểu thị sức mạnh tâm linh hoặc quyền lực chính trị. Quy mô lớn hơn ở các cung điện, tòa nhà chính phủ hay đền thờ luôn thu hút sự ngưỡng mộ, tôn kính của mọi người và thôi thúc sự tò mò trong họ.
Ngày nay, một số công trình lớn nhất và ấn tượng nhất ít liên quan đến chức năng tôn giáo hoặc chính phủ mà đang thiên về các dự án văn hóa. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là những công trình hoành tráng, vĩ mô hiện nay đều bắt chước thiên nhiên, hòa vào thiên nhiên một cách cởi mở và công khai.
Kết quả, những công trình kiến trúc hùng vĩ này trông táo bạo hơn, quyện hòa với thiên nhiên. Dưới đây là một số minh chứng về cách kiến trúc có thể là tác phẩm ở quy mô “phi con người”.
1. Tượng Phật khổng lồ trong ngôi đền trên đồi trồng hoa oải hương / Tadao Ando Envelops
KTS từng đoạt giải Pritzker – Tadao Ando – đã thiết kế ngôi chùa hoành tráng phủ kín bằng 150.000 cây oải hương xung quanh, bao bọc bức tượng Phật khổng lồ tại nghĩa trang Makomanai Takino ở thành phố Sapporo, miền Bắc Nhật Bản.
“Mục đích của dự án này là xây dựng một phòng cầu nguyện để nâng cao sức hấp dẫn của bức tượng Phật bằng đá điêu khắc cách đây 15 năm. Ý tưởng phủ ngọn kín ngọn đồi bằng hoa oải hương bao quanh đầu Đức Phật, chúng tôi gọi đó là ‘head-out Buddha’. Nằm dưới ngọn đồi là một đường hầm dài 40 mét và một ngọn tháp ôm lấy bức tượng để tạo ra chuỗi không gian sống động, nhìn từ dưới hệt như một vầng hào quang trên bầu trời ở cuối đường hầm” – KTS cho biết.
2. Nơi trú ẩn của khu dân cư 1 – Địa điểm khảo cổ của Hang động người Bắc Kinh Zhoukoudian (Chu Khẩu Điếm) / THAD
Để phòng ngừa những hiểm họa khôn lường từ nhiên nhiên như: xói mòn, phong hóa, địa hình không ổn định…, Cục di sản Văn hóa Trung Quốc đã báo cáo lên Trung tâm Di sản Thế giới của UNESCO về kế hoạch hầm trú ẩn bảo vệ mới.
Theo đó, hầm trú ẩn này có cấu trúc vỏ là một lớp lưới có nhịp lớn, che chở cho hang động và được chống đỡ bởi hai dãy chân đế nằm trên đỉnh đồi ở phía Nam, dưới chân ở phía Bắc. Phía bên ngoài mái hầm được bao phủ bởi cây xanh để hòa hợp với môi trường xung quanh. Chỉ tính riêng vỏ đơn lưới đã có diện tích tới 37.000m2.
3. Nơi thắp lửa Holy Fire cho Đại hội thể thao trẻ quốc gia Trung Quốc lần thứ hai năm 2019 / URBANUS
Bằng cách tích hợp quảng trường lửa thánh với môi trường xung quanh mà không phải tháo dỡ các cơ sở hiện có, URBANUS đã tạo ra một địa điểm huyền bí, tâm linh và triết học, nơi tái hiện triết lý truyền thống của người Trung Hoa – Con người là một phần không thể tách rời của tự nhiên. Công cuộc xây dựng được gấp rút triển khai, sử dụng sáng tạo GRC, bắt chước đất địa phương để làm cho thiết kế hòa quyện vào cao nguyên Hoàng thổ như một tổng thể không thể tách rời.
Quảng trường lửa thánh vừa tự nhiên, huyền bí, đưa du khách vào khung cảnh nguyên sơ để trải nghiệm phần hùng vĩ nhất của sông Hoàng Hà và một trong những địa điểm khảo cổ có ảnh hưởng nhất ở Trung Quốc.
4. Công viên sinh thái Tây An với hệ thống nhà hàng sinh thái và khách sạn / Plasma Studio + PMA
Dự án tại Công viên sinh thái Tây An, Trung Quốc bao gồm nhà hàng sinh thái và khách sạn. Theo văn phòng thiết kế: “Dựa trên tính toàn vẹn của thiết kế và sự tương thích với môi trường xung quanh, chúng tôi đã kết hợp kiến trúc với cảnh quan, sự biến đổi không gian và sự chuyển đổi lẫn nhau giữa kiến trúc và cảnh quan trở thành ý tưởng thiết kế chính. Để tạo được mối quan hệ cộng sinh này, chúng tôi lên kế hoạch cho thiết kế hợp nhất hoặc tăng cường kết hợp ở mỗi điểm khác nhau trong công viên. Thiết kế này thể hiện mong muốn xây dựng một cuộc đối thoại giữa cảnh quan và kiến trúc”.
5. Trung tâm triển lãm văn hóa Trung Quốc / Qingdao Tengyuan Design + ECA2
Dự án tận dụng cảnh quan văn hóa tự nhiên để xây dựng nhà hát, lồng ghép cảnh quan thiên nhiên vào tòa nhà nhằm tôn vinh núi non, sông nước, các chương trình biểu diễn; đưa múa nước, laser vào nhà hát để tạo nên chế độ rạp hát quy mô lớn mới.
6. Nhà máy năng lượng CopenHill và Trung tâm giải trí đô thị / BIG
CopenHill, còn được gọi là Amager Bakke, hoạt động như một nhà máy biến chất thải thành năng lượng với đỉnh dốc có thể trượt tuyết, đường mòn đi bộ đường dài và tường leo núi, thể hiện khái niệm về chủ nghĩa khoái lạc. Đồng thời phù hợp với mục tiêu của Copenhagen – trở thành thành phố trung tính carbon đầu tiên trên thế giới vào năm 2025. CopenHill là nhà máy chuyển đổi chất thải thành năng lượng rộng 41.000m2 với trung tâm giải trí của đô thị và trung tâm giáo dục môi trường, biến cơ sở hạ tầng xã hội thành một điểm nhấn kiến trúc.
7. The Cultural Courtyard – Elephant World / Bangkok Project Studio
Elephant World (Thế giới voi) là một dự án của Chính phủ nhằm đưa người dân Kui và những người bạn voi đồng hành của họ trở về quê hương, đảm bảo điều kiện sống thích hợp cho những con voi.
Là một phần của dự án, The Cultural Courtyard có mái nhà dốc trải dài trên một khu đất rộng, nơi diễn ra các sự kiện văn hóa và nghi lễ tôn giáo của người và voi. Phần mái được mở ở chính giữa và được đục lỗ ở nhiều điểm khác nhau để thông thoáng không gian. Mái đình thấp, hài hòa với làng quê xung quanh. Nhưng khi vào bên trong sẽ nhìn thấy chiều cao của mái nhà và sự rộng mở của sân được lộ ra.
8. Bảo tàng Loop of Wisdom / Powerhouse Company
Loop of Wisdom (Vòng lặp của trí tuệ ) là hiện thân của khái niệm kiến trúc vượt thời gian. Công trình này không chỉ là bước ngoặt của sự tráng lệ mà còn tạo ấn tượng bằng không gian công cộng có quy mô ngoạn mục – một con đường dài trên mái. Yếu tố này làm cho “Vòng lặp của trí tuệ” trở thành biểu tượng nổi bật thay vì đèn hiệu từ xa, khơi gợi sự tò mò muốn khám phá của con người và biến nó trở thành một điểm đến quen thuộc để tản bộ, chạy bộ thường xuyên.
Biên dịch | Vũ Hương (Nguồn: Archdaily)
XEM THÊM:
- Cột trụ trong kiến trúc: Từ kinh điển đến hỗ trợ sáng tạo các công trình hiện đại
- Thiết kế cảnh quan kết nối không gian và con người – Khu nghỉ dưỡng Pullman Phú Quốc
- Nghệ thuật và kiến trúc: 6 công trình nghệ thuật tiêu biểu ứng phó với khủng hoảng khí hậu
