Thông tin trên được PGS.TS.BS Nguyễn Thị Kim Tiến, Nguyên Bộ trưởng Y tế cho biết tại Diễn đàn Doanh nghiệp Đổi mới Y tế, ngày 17/3.
Những thành tựu đáng kể bao gồm xây dựng bệnh án điện tử, phát triển hồ sơ sức khỏe điện tử kết nối các trạm y tế xã, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và phát hiện sớm bệnh ung thư, sử dụng robot trong phẫu thuật, cũng như phát triển công nghệ sản xuất vaccine, kit xét nghiệm, và các ứng dụng trong sinh học phân tử.
PGS.TS Trần Quý Tường, Chủ tịch Hội Tin học Y tế Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin (Bộ Y tế), cũng ghi nhận những bước tiến đáng kể của ngành. Theo ông, Bộ Y tế đã trình nhiều chính sách và định hướng đổi mới, đưa ra khái niệm chăm sóc sức khỏe bao phủ toàn dân, đồng thời chú trọng cắt giảm thủ tục, áp dụng các kỹ thuật tiên tiến như phẫu thuật nội soi, robot và ghép tạng trên quy mô toàn quốc.
Hiện nay, ngành y tế dẫn đầu về chính sách chuyển đổi số với gần 100% cơ sở khám chữa bệnh kết nối bảo hiểm y tế và tất cả bệnh viện sử dụng phần mềm quản lý bệnh viện. Trong đại dịch Covid-19, ngành chủ động ứng dụng phần mềm tiên tiến từ các quốc gia như Anh, Hàn Quốc và Mỹ, hỗ trợ đáng kể trong công tác phòng chống dịch.
Theo ông Nguyễn Trường Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Y tế Quốc gia (Bộ Y tế), nhiều bệnh viện đã áp dụng mô hình y tế thông minh, bao gồm đặt lịch khám trực tuyến, lấy số tự động, thanh toán không dùng tiền mặt và xây dựng hệ thống bệnh án điện tử. Những giải pháp này giúp giảm thời gian chờ đợi, tiết kiệm chi phí vận hành, nâng cao hiệu suất điều trị và cải thiện chất lượng dịch vụ.
Sử dụng công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh tại Bệnh viện Ung bướu TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số y tế vẫn tiến triển chậm so với yêu cầu. Báo cáo của Bộ Y tế cho thấy trong 1.500 bệnh viện công lập và hơn 380 bệnh viện tư nhân toàn quốc, chỉ khoảng hơn 100 bệnh viện công bố sử dụng bệnh án điện tử, thấp hơn kỳ vọng của Thông tư 46/2018 yêu cầu bệnh viện hạng I triển khai bệnh án điện tử trước năm 2023.
Nguyên nhân chậm trễ, theo PGS Tường, có ba điểm nghẽn. Trong đó, lãnh đạo cơ sở y tế chưa quan tâm đến chuyển đổi số y tế. Một số bệnh viện chú trọng phát triển chất lượng, kinh tế, chưa sâu sát ứng dụng công nghệ.
Ngoài ra, cơ chế chính sách, đặc biệt cơ chế tài chính liên quan chuyển đổi số chưa có, chi phí công nghệ thông tin chưa được đưa vào cơ cấu giá viện phí. Hiện kinh phí dành cho công nghệ thông tin tại các cơ sở khám chữa bệnh đều dựa vào ngân sách Nhà nước cấp.
Kỹ thuật cũng là điều khó khăn trong chuyển đổi số y tế. Các bệnh viện lúng túng trong lựa chọn, sử dụng các phần mềm hiện có trên thị trường.
"Việt Nam là nước có khó khăn nhất định về hạ tầng, đào tạo nhân sự, nguồn lực, kinh tế..., tất cả đều còn khiêm tốn so với nhu cầu", ông Tường nói.
Để khắc phục các nút thắt, ông Nam kêu gọi tăng cường hợp tác trong nước và quốc tế, cùng tháo gỡ các rào cản về thể chế, cải thiện hạ tầng công nghệ và nâng cao nhận thức về chuyển đổi số trong ngành y tế.
PGS Tiến (trái) và PGS Tường tại Diễn đàn, ngày 17/3. Ảnh: Ban tổ chức cung cấp
Tại diễn đàn, bà Tiến bày tỏ mong muốn Chính phủ Anh tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc đầu tư nguồn lực, đào tạo nhân sự, xây dựng ngân hàng dữ liệu sức khỏe và cải thiện hệ thống y tế cơ sở. PGS Tường cũng hy vọng Việt Nam có thể tăng cường hợp tác quốc tế để phát triển nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.
Diễn đàn Doanh nghiệp Đổi mới Y tế nằm trong khuôn khổ chuyến thăm của Phái đoàn Thương mại về đổi mới sáng tạo y tế Anh tại Việt Nam. Đây là sự kiện quan trọng quy tụ các tổ chức, doanh nghiệp y tế hàng đầu Vương quốc Anh, nhằm giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ, đồng thời thúc đẩy hợp tác công tư và đầu tư quốc tế với Việt Nam. Tọa đàm diễn ra tại diễn đàn tập trung vào các giải pháp đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, chia sẻ kinh nghiệm từ những mô hình thành công tại Anh, đặc biệt tại thành phố Liverpool.
Mỹ Ý
